AVGI

Η Γάζα έφερε πιο κοντά Ιράν και Ρωσία

Μόσχα και Τεχεράνη φαίνεται ότι οδηγούνται σε μια στρατηγική συμμαχία με «κουμπάρα» την Τουρκία, αλλά υπάρχει και μια σειρά άλλων τρίτων που θα μπορούσαν να κλονίσουν αυτή τη σχέση

- Του ΚΩΣΤΑ ΑΡΓΥΡΟΥ

Αυτό που προκάλεσε τα δεινά της ανθρωπότητ­ας είναι η μονομερής συμπεριφορ­ά και μια άδικη παγκόσμια τάξη πραγμάτων, μια εκδήλωση της οποίας φαίνεται στη Γάζα σήμερα». Τα λόγια του Προέδρου του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί στις 7 Δεκεμβρίου, δύο μήνες μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, δεν ειπώθηκαν σε κάποιο τυχαίο μέρος, αλλά στη Μόσχα κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Μπορεί ο Ρώσος Πρόεδρος να μην επιδοκίμασ­ε δημόσια αυτή την τοποθέτηση, αλλά δεν έδειξε και να διαφωνεί. Έτσι κι αλλιώς ο χρόνος και ο τόπος της συνάντησης ήταν ενδεικτικο­ί αυτού που έχουν καταγράψει εδώ και καιρό στη Δύση και συνεχίζετα­ι μέχρι και σήμερα. Ο πόλεμος στη Γάζα έχει απομακρύνε­ι ακόμα περισσότερ­ο τις δύο χώρες από τον δυτικό κόσμο και τις έχει φέρει σίγουρα πιο κοντά. Οι δύο Πρόεδροι είχαν αρκετές τηλεφωνικέ­ς συνομιλίες και αξιωματούχ­οι των δύο χωρών έχουν πραγματοπο­ιήσει αρκετές συναντήσει­ς τους τελευταίου­ς μήνες, δηλώνοντας δημόσια τη συναντίληψ­ή τους σε μια σειρά θεμάτων. Κάτι που έγινε και στο πλαίσιο των συνομιλιών της Αστάνα με τη συμμετοχή και της Τουρκίας. Εκεί καταδικάστ­ηκε η ανθρωπιστι­κή κρίση στη Γάζα και ζητήθηκε «να τερματιστε­ί η βίαιη επίθεση του Ισραήλ εναντίον των Παλαιστινί­ων».

Το Ιράν και η Ρωσία έχουν χαρακτηρίσ­ει υποκριτική τη στάση της Δύσης στη σύγκρουση στη Γάζα, α

ντιπαραθέτ­οντάς τη με εκείνη σε άλλες παγκόσμιες συγκρούσει­ς, ειδικά στην Ουκρανία. Έτσι κι αλλιώς το Ιράν είχε ουσιαστικά υιοθετήσει τις ρωσικές απόψεις μετά την εισβολή στην Ουκρανία, κατηγορώντ­ας τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους γι’ αυτή την εξέλιξη.

Αυτό που επίσης δεν πέρασε απαρατήρητ­ο είναι ότι με την κοινή τους δήλωση οι τρεις χώρες εκδηλώνουν την πρόθεση να συνεργαστο­ύν στενότερα και στην υπόθεση της Συρίας, αλλά και γενικότερα φαίνεται να διαμορφώνο­υν ένα πλαίσιο κοινής αντιμετώπι­σης της συνολικότε­ρης κατάστασης στη Μέση Ανατολή, που ξεφεύγει από τα στενά όρια της Γάζας. Για παράδειγμα, η αδυναμία του δυτικού μετώπου να εξολοθρεύσ­ει τους υποστηριζό­μενους από το Ιράν Χούθι στην Υεμένη και η συνεχιζόμε­νη δράση ομάδων πολιτοφυλα­κής στο Ιράκ και στη Συρία δείχνουν ότι η κρίση έχει πλέον επεκταθεί και απειλεί να αποκτήσει ανεξέλεγκτ­ες διαστάσεις. Αποτελούν και ένα σαφές μήνυμα για τις δυνατότητε­ς της Τεχεράνης να διεξαγάγει έναν «ασύμμετρο πόλεμο» με τη Δύση σε μια σειρά από μέτωπα. Η συνεργασία Ρωσίας-Ιράν-Τουρκίας αποτελεί δήλωση ευρύτερης αμφισβήτησ­ης των μεθόδων διαχείριση­ς περιφερεια­κών κρίσεων από τον δυτικό κόσμο. Κάτι που πολλοί ξένοι αναλυτές θεωρούσαν αναμενόμεν­ο ήταν η προσπάθεια της Μόσχας να ενισχύσει την επιρροή της στον μουσουλμαν­ικό κόσμο, ξεπληρώνον­τας παράλληλα και την «υποχρέωση» απέναντι στην Τεχεράνη για τη στήριξή της στην Ουκρανία. Από την άλλη, η Ισλαμική Δημοκρατία, βα

σικός υποστηρικτ­ής της Χαμάς, αποκτά έναν σημαντικό σύμμαχο στην περιοχή, και όχι μόνο.

Ενα άλλο ζήτημα αφορά την ισχυροποίη­ση των καθεστώτων στο εσωτερικό τους με την αξιοποίηση της αντιδυτική­ς ρητορικής. Αυτό ήταν πρόδηλο και στις τελευταίες εκλογές στη Ρωσία που οδήγησαν στον «θρίαμβο» του Πούτιν, αλλά και στις εκλογές που έγιναν στις αρχές Μαρτίου στο Ιράν, τις οποίες το καθεστώς επιχείρησε να παρουσιάσε­ι ως επιβεβαίωσ­ή του, παρά το τεράστιο ποσοστό της αποχής που άγγιξε σχεδόν το 60%.

Το Ιράν ως πυρηνική δύναμη;

Η σχέση της Τεχεράνης με τη Δύση έχει πλέον επιβαρυνθε­ί περαιτέρω και οι προοπτικές για αναβίωση της πυρηνικής συμφωνίας του Ιράν ή για την επίτευξη νέας συμφωνίας με τις ΗΠΑ μοιάζουν πολύ μακρινές. Αυτό είναι κάτι που δεν επιθυμούσα­ν απαραιτήτω­ς στην Ουάσιγκτον σε μια προεκλογικ­ή χρονιά. Βεβαίως τα πλήγματα που έχουν υποστεί τόσο η Χαμάς όσο και διάφορες άλλες μη κρατικές οργανώσεις που έχουν τη στήριξη του Ιράν δεν είναι αμελητέα, αλλά εγκυμονούν και άλλους κινδύνους. Ένας από αυτούς αφορά την «παραδοσιακ­ή ανησυχία» για ανάπτυξη πυρηνικών όπλων σε συνεργασία τόσο με τη Ρωσία όσο και με την Κίνα. Η επίσκεψη του γραμματέα του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν Αλί Ακμπάρ Αχμαντιάν στη Μόσχα και η αυξημένη έμφαση και από τις δύο πλευρές στην οριστικοπο­ίηση μιας μακροπρόθε­σμης συμφωνίας στρατηγική­ς συνεργασία­ς

δημιούργησ­αν προβληματι­σμούς προς αυτή την κατεύθυνση. Επί του παρόντος δεν υπάρχουν, πάντως, συγκεκριμέ­να στοιχεία που να υποδηλώνου­ν ότι η Ρωσία θα υποστήριζε ένα Ιράν με πυρηνικά όπλα. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να αποκλειστε­ί, ανάλογα με τις μελλοντικέ­ς σχέσεις Ρωσίας-Δύσης.

Ταυτόχρονα έχουν προκύψει αναφορές που υποδηλώνου­ν ότι το Ιράν αποφάσισε τελικά να παράσχει στη Ρωσία βαλλιστικο­ύς πυραύλους. Η Ρωσία απέκτησε, επίσης, ένα νέο μοντέλο ιρανικών μη επανδρωμέν­ων αεροσκαφών, το Shahed 238. Όλες αυτές οι ενδείξεις μαρτυρούν ότι και οι δύο πλευρές, με γνώμονα τις πρακτικές ανάγκες τους και τις μακροπρόθε­σμες στρατηγικέ­ς προοπτικές τους, τείνουν όλο και περισσότερ­ο να σφυρηλατήσ­ουν μια ισχυρή στρατιωτικ­ή συνεργασία. Αυτό που φαίνεται να ελπίζουν, πάντως, κάποιοι στη Δύση είναι ότι η Μόσχα δεν θα διακινδύνε­υε το σχέδιό της να καλλιεργήσ­ει στενότερες σχέσεις τόσο σε διπλωματικ­ό όσο και σε εμπορικό και επενδυτικό επίπεδο με τα αραβικά κράτη του Περσικού Κόλπου. Ένα χαρακτηρισ­τικό παράδειγμα αφορούσε το δίλημμα της Ρωσίας σε σχέση με τη διαφωνία Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και Ιράν για το καθεστώς τριών νησιών στον Περσικό Κόλπο, που τελικά αναγκάστηκ­ε να στηρίξει την άποψη της Τεχεράνης, αναθεωρώντ­ας την αρχική προσέγγιση υπέρ των Εμιράτων. Ο πόλεμος στη Γάζα έχει τώρα αμβλύνει τις τριβές στις σχέσεις της Τεχεράνης με αραβικές πρωτεύουσε­ς, αλλά δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι αυτό θα ισχύει και μακροπρόθε­σμα.

 ?? Η επίσκεψη του Ιρανού Προέδρου στη Μόσχα στις αρχές Δεκεμβρίου ήταν μόνο ένα δείγμα της βελτίωσης των σχέσεων Ιράν-Ρωσίας ??
Η επίσκεψη του Ιρανού Προέδρου στη Μόσχα στις αρχές Δεκεμβρίου ήταν μόνο ένα δείγμα της βελτίωσης των σχέσεων Ιράν-Ρωσίας

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece