«Χωρίς ανάσα» οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Δίχως ρευστότητα 1 στις 2 επιχειρήσεις, σύμφωνα με έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ για το τελευταίο εξάμηνο
Ισχνή
έως μηδενική ρευστότητα διαθέτει 1 στις 2 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, ενώ πάνω από το 30% έχει να αντιμετωπίσει ένα βουνό ληξιπρόθεσμων οφειλών προς Δημόσιο και ιδιώτες. Αυτή η δυσχερής κατάσταση καταγράφεται στην έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ με τίτλο «Εξαμηνιαία αποτύπωση οικονομικού κλίματος στις μικρές επιχειρήσεις - Β’ Εξάμηνο 2023», με τις ευθύνες της κυβέρνησης να είναι μεγάλες. Κι αυτό διότι αρνείται πεισματικά να προχωρήσει σε μια γενναία ενιαία ρύθμιση χρεών η οποία να αφορά το σύνολο των οφειλών σε εφορία, τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία.
Χωρίς ρευστό
Οπως δείχνει η έρευνα, τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις παραμένουν και ενδεχομένως να προκαλέσουν νέα λουκέτα στην αγορά. Συγκεκριμένα, 1 στις 2 επιχειρήσεις δήλωσε ότι έχει μηδενικά ρευστά διαθέσιμα (25,5%) ή διαθέσιμα που επαρκούν το πολύ για έναν μήνα (25,1%). Επιπλέον, το ποσοστό των επιχειρήσεων με καθυστερημένες-ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις παραμένει ακόμα ιδιαίτερα υψηλό (30,6%). Για τις επιχειρήσεις αυτές τα προβλήματα ρευστότητας είναι εντονότερα και, αντιστρόφως, ασθενέστερη η δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να ξεφύγουν από τον φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης.
Τα χρέη
Ο βραχνάς των χρεών παραμένει σε υψηλά επίπεδα για τις εν λόγω επιχειρήσεις. Σχετικά σταθερή παραμένει η κατάσταση αναφορικά με τα ποσοστά των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων με καθυστερημένες υποχρεώσεις, τα οποία ωστόσο, παρά την αποκλιμάκωση που καταγράφηκε στις δύο προηγούμενες έρευνες, παραμένουν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα.Συγκεκριμένα, το 30,6% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρή
σεων έχει τουλάχιστον μία ληξιπρόθεσμη οφειλή. Μείωση καταγράφεται στα ποσοστά των επιχειρήσεων με πολλαπλές ληξιπρόθεσμες οφειλές. Συγκεκριμένα, οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις με τρεις ή και περισσότερες ληξιπρόθεσμες οφειλές υποχωρούν στο 10,1%, έναντι 12% που ήταν το προηγούμενο εξάμηνο, ενώ από την άλλη μεριά αυξημένα είναι τα ποσοστά των επιχειρήσεων με δύο καθυστερημένες υποχρεώσεις (7,4%, έναντι 5,6% το προηγούμενο εξάμηνο) και με μία ληξιπρόθεσμη οφειλή (13,1%, έναντι 9,6% το προηγούμενο εξάμηνο).
Ο βαθμός υπερχρέωσης των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων διαφοροποιείται ανάλογα με τον κλάδο και το μέγεθός τους. Οι επιχειρήσεις εστίασης φαίνεται πως αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα υπερχρέωσης, καθώς το 14,7% αυτών έχει τρεις ή και περισσότερες ληξιπρόθεσμες οφειλές. Το ίδιο ισχύει για τις επιχειρήσεις χωρίς προσωπικό (13,2%) και τις επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών έως 50.000 ευρώ (15,5%).
Ανοδος λειτουργικού κόστους
Επίσης, οι επιπτώσεις από το πληθωριστικό κύμα των τελευταίων δύο περίπου ετών είναι εμφανείς στην αύξηση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων, το οποίο με βάση τα ευρήματα της έρευνας έχει αυξηθεί μεσοσταθμικά κατά 35%. Παράλληλα, ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, μετά τη σημαντική ενίσχυση που κατέγραψε
το δεύτερο εξάμηνο του 2022 (69,5 μονάδες) και την ήπια υποχώρηση το πρώτο εξάμηνο του 2023 (66,7 μονάδες), υποχώρησε σημαντικά το δεύτερο εξάμηνο του 2023 στις 63,9 μονάδες.
Ελλειψη τραπεζικού δανεισμού
Ορατή παραμένει και η δυσκολία πρόσβασης των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Πάνω από 1 στις 3 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (37,2%) πραγματοποίησε κάποιας μορφής επένδυση κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Ωστόσο, περισσότερες από 8 στις 10 επιχειρήσεις (84,2%) που πραγματοποίησαν επενδύσεις τις χρηματοδότησαν με ίδιους πόρους. Το 5,7% τις χρηματοδότησε μέσω προγραμμάτων χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ), ενώ μόλις το 3,7% μέσω τραπεζικού δανεισμού.
Νέες ανατιμήσεις
Οσον αφορά τις εκτιμήσεις για το πρώτο εξάμηνο του 2024, φαίνεται ότι το πληθωριστικό κύμα θα συνεχιστεί καθώς το 24,7% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι σκοπεύει να αυξήσει τις τιμές του, έναντι μόλις 3% που δήλωσε ότι θα τις μειώσει.Εξάλλου, το 33,2% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων δήλωσε ότι αύξησε τις τιμές του το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Το ποσοστό αυτό, αν και είναι μειωμένο σε σχέση με τις τρεις προηγούμενες έρευνες, παραμένει εξαιρετικά υψηλό.
Αβεβαιότητες
Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα ευρήματα της έρευνας υποδηλώνει ότι η κατάσταση των επιχειρήσεων μετά την άνοδο και τη σταθεροποίηση που παρουσίασε τα προηγούμενα τρία εξάμηνα τείνει προς υποχώρηση, μάλλον λόγω των αβεβαιοτήτων που συνεχίζουν να υφίστανται και οι οποίες τροφοδοτούνται τόσο από το ρευστό οικονομικό περιβάλλον, όσο και από εφαρμοζόμενες πολιτικές που εντείνουν την ανασφάλεια των επιχειρήσεων, όπως, για παράδειγμα, ο νέος τρόπος τεκμαρτής φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων.
Το 30,6% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων έχει τουλάχιστον μία ληξιπρόθεσμη οφειλή, ενώ νέες ανατιμήσεις ετοιμάζει 1 στις 4