Mediapart: 16 χρόνια υποδειγματικής ανεξάρτητης δημοσιογραφίας
Η γαλλική ανεξάρτητη ψηφιακή εφημερίδα Media part απέκτησε εδώ και λίγες μέρες αμιγώς γυναικεία διευθυντική ομάδα, μια πρωτιά για τον γαλλικό Τύπο. «Ήρθε λοιπόν η σειρά μου να παραδώσω τη διεύθυνση αυτής της μοναδικής εκδοτικής επιχείρησης, καθώς σαν τη Mediapart δεν υπάρχει άλλη στο μιντιακό τοπίο» έγραψε ο Εντβί Πλενέλ, πρόεδρος της εκδοτικής εταιρείας ως τις 14 Μαρτίου, υπογραμμίζοντας ότι η ιδιαιτερότητά της είναι ακόμη μεγαλύτερη γιατί, πέραν των άλλων, είναι κερδοφόρα «διαρκώς από το 2011, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τα αποτελέσματά μας για το 2023».
Η εκλογή της Καρίν Φουτό, η οποία εργάζεται στην εφημερίδα από την ίδρυσή της, το 2008, στη θέση της προέδρου της εκδοτικής εταιρείας και διευθύντριας ήταν αποτέλεσμα της ομόφωνης απόφασης, στα μέσα Μαρτίου, του Διοικητικού Συμβουλίου. Πλέον, στα ηνία της Mediapart, εκτός από τη Φουτό, βρίσκονται οι Σεσίλ Σουρντ (γενική διευθύντρια), Λενέγκ Μπρετού και Βαλεντίν Ομπέρ (διευθύντριες σύνταξης). Μια επιλογή που εντάσσεται στην ευρύτερη πολιτική της εφημερίδας, η οποία διασφαλίζει πραγματικές συνθήκες ισότητας γυναικών και ανδρών στους μισθούς, στην εξέλιξη της καριέρας, στις προσλήψεις. Παράλληλα, δείχνοντας τη σημασία των έμφυλων ζητημάτων, δημιούργησε για πρώτη φορά «αρχισυντάκτη φύλου».
Η ιστορία ξεκίνησε στις 16 Μαρτίου του 2008 από πρώην εργαζόμενους στις εφημερίδες Le Monde και Liberation. Από την πρώτη στιγμή τέθηκαν οι βάσεις για μια ποιοτική δημοσιογραφία και η ανάγκη ύπαρξης συνδρομητών που θα εξασφάλιζε την ανεξαρτησία της εφημερίδας. Σήμερα το στοίχημα έχει κερδηθεί, με πάνω από 200.000 συνδρομητές και τζίρο 22 εκατομμυρίων
Γυναίκες δημοσιογράφοι στο τιμόνι
«Ο ενεργός ρόλος της ιστοσελίδας Mediapart στην επανάσταση του MeToo μας άλλαξε και εμάς» έγραψε ο Πλενέλ, προσθέτοντας: «Σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη, σε όλα τα πολιτεύματα, ο αγώνας των γυναικών κορυφώνει τα ζητήματα της ισότητας προωθώντας την άρνηση κάθε δήθεν φυσικής ιεραρχίας που στηρίζεται στο φύλο». «Ενισχύει όλους τους άλλους αγώνες ισότητας, είτε αυτοί είναι κοινωνικοί είτε πολιτικοί, απέναντι στις διακρίσεις της γέννησης, της καταγωγής, της εμφάνισης, της πίστης κ.ά.».
Η ψηφιακή εφημερίδα αποτελεί υπόδειγμα ερευνητικής δημοσιογραφίας, ένα παράδειγμα για το μέλλον του Τύπου στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, των deep fake news, της ψηφιακά αναβαθμισμένης παραπληροφόρησης από
Ο Εντβί Πλενέλ και η Καρίν Φουτό, που εξελέγη στη θέση της προέδρου της Mediapart και της διευθύντριας της ψηφιακής εφημερίδας κάθε είδους κέντρα εξουσίας -πολιτικά, οικονομικά, εμπορικά, τεχνολογικά- που επιχειρούν να ελέγξουν και να εμπορευματοποιήσουν προσωπικά δεδομένα, απόψεις κ.λπ. Η Mediapart ενοχλεί συχνά και πολύ τις κυβερνήσεις της Γαλλίας, αφενός φέρνοντας στο προσκήνιο σκάνδαλα, όπως αυτό της δισεκατομμυριούχου Λιλιάν Μπετανκούρ, τη φοροδιαφυγή του υπουργού Καουζάκ κ.ά., αφετέρου ασκώντας ενεργητική δημοσιογραφία είτε πρόκειται για τα ζητήματα της μετανάστευσης και της κοινωνικής δικαιοσύνης είτε για την ατζέντα «νόμος και τάξη» που επιχειρούν να επιβάλουν από το 2017 οι κυβερνήσεις Μακρόν υιοθετώντας σε μεγάλο βαθμό την ατζέντα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν.
Το ισχυρό χαρτί της ψηφιακής εφημερίδας είναι η ανεξαρτησία της: Ενώ πλέον στα γαλλικά (και όχι μόνο) ΜΜΕ κυριαρχεί το μοντέλο των ιδιοκτητών-επιχειρηματιών, στη συγκεκριμένη εκδοτική επιχείρηση το καταστατικό της επιβάλλει ο πρόεδρός της όχι μόνο να είναι και ο διευθυντής της, αλλά να είναι υποχρεωτικά δημοσιογράφος. «Πέρα από το συμβολικό, πρόκειται για την επιβεβαίωση μιας δέσμευσης: ότι κανένα εξωτερικό συμφέρον, πέρα από τη δουλειά της πληροφόρησης, πέρα από την εξυπηρέτηση του δικαιώματος της γνώσης και του δημόσιου συμφέροντος, δεν πρέπει να υπεισέρχεται στη λειτουργία της εφημερίδας μας και της επαγγελματικής συλλογικότητάς της» εξηγεί ο Πλενέλ απευθυνόμενος στους αναγνώστες.
Η ιστορία ξεκίνησε στις 16 Μαρτίου του 2008 από πρώην εργαζόμενους στις εφημερίδες Le Monde, όπως ο Πλενέλ (πρώην αρχισυντάκτης), και Liberation. Από την πρώτη στιγμή τέθηκαν οι αρχές της ανεξαρτησίας και της ανάγκης ύπαρξης συνδρομητών που θα την εξασφάλιζαν. «Για να έχουμε συνδρομητές, πρέπει να έχουμε μια επαρκή task force για να κάνουμε
ποιοτική δημοσιογραφία και χρειαζόμαστε αυτοί οι δημοσιογράφοι να μην έχουν υλικά προβλήματα» έλεγε ο Πλενέλ στο πλαίσιο ενός αφιερώματος για τα δέκα χρόνια της εφημερίδας, το 2018, που έκανε το περιοδικό Les Inrockuptibles. Σήμερα το οικονομικό στοίχημα έχει κερδηθεί. Με πάνω από 200.000 συνδρομητές και τζίρο 22 εκατομμυρίων, η Mediapart είναι μεταξύ των πέντε επικεφαλής τίτλων: τη Le Monde, την αθλητική L’ Equipe, τη Le Figaro και την Que choisir.
Εκδοτικό μοντέλο χωρίς διαφημίσεις, με αντι-ιμπεριαλιστική στόχευση
Ενα εκδοτικό οικονομικό μοντέλο χωρίς διαφημίσεις, χωρίς κρατική επιχορήγηση, χωρίς ιδιώτες μετόχους, χωρίς κερδοσκοπικό σκοπό, στην υπηρεσία του γενικού συμφέροντος. Μάλιστα, αυτή η ανεξαρτησία ενισχύεται και από την εγγύηση του «Ταμείου για ελεύθερο Τύπο», ενός Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού που προωθεί τον πλουραλισμό της ενημέρωσης και την ανεξαρτησία της δημοσιογραφίας.
Με τα ίδια εχέγγυα λοιπόν η Mediapart ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο, συνέχεια των προηγούμενων. Η Φουτό, μιλώντας στο δημόσιο ειδησεογραφικό κανάλι France Info, τόνισε ότι δεν πρόκειται να αλλάξει η εκδοτική γραμμή, επιβεβαιώνοντας την ιδιαιτερότητα της εφημερίδας να κάνει έναν «αντι-προγραμματισμό σε σχέση με την ατζέντα που διαμορφώνεται στον δημόσιο χώρο». «Ίσως σε αυτή την περίοδο πολέμου να είναι σημαντικό να πούμε ότι είμαστε μια εφημερίδα αντι- ιμπεριαλιστική, αντι-αυταρχική και αντι-αποικιοκρατική» είπε η ίδια, θυμίζοντας ότι η εφημερίδα δεν είναι στρατευμένη σε κανένα κόμμα, σε καμιά οργάνωση: «Μπορούμε να ερευνούμε τον οιονδήποτε, το δείξαμε στην ιστορία μας. Ερευνήσαμε προσωπικότητες τόσο της Δεξιάς όσο της Αριστεράς».