Κινέζικη υπερπαραγωγή, αμερικανική δυσφορία
Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν ταξίδεψε στο Πεκίνο για να συζητήσει με Κινέζους αξιωματούχους αναζητώντας φόρμουλα προστασίας για τα πληττόμενα αμερικανικά συμφέροντα
Συναγερμό
έχει σημάνει στον Λευκό Οίκο, ο οποίος βρίσκεται μάλιστα σε προεκλογική εγρήγορση, η πλεονάζουσα παραγωγή της Κίνας τελευταία, καθώς τα εισαγόμενα αγαθά που πλημμυρίζουν τις ΗΠΑ και φυσικά όλες τις αγορές της Δύσης δημιουργούν συνθήκες υπερπροσφοράς ρίχνοντας τις τιμές και τινάζοντας στον αέρα τον ανταγωνισμό.
Με την κινεζική κυβέρνηση να είναι μέτοχος σε πολλές παραγωγικές επιχειρήσεις και εργοστάσια, ειδικά σε στρατηγικά πόστα της βιομηχανίας όπως πρώτες ύλες και οχήματα, και την ίδια ώρα να «καίγεται» να πιάσει και φέτος τον στόχο της ανάπτυξης στο 5%, τα κινεζικά εργοστάσια συνεχίζουν να παράγουν μαζικά, ακόμη κι αν δεν υπάρχει ζήτηση και αγοραστές.
Η κατάσταση αυτή είναι ιδιαίτερα ορατή στα ηλεκτροκίνητα οχήματα, με τον Νο1 κατασκευαστή των ΗΠΑ, την Τέσλα, να βλέπει τις παγκόσμιες πωλήσεις της να πέφτουν, ενώ, την ίδια ώρα, οι Κινέζοι ανταγωνιστές της αυξάνουν το μερίδιό τους και γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς σε ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες
αγορές προσφέροντας χαμηλότερες τιμές. Η σοβαρότητα της υπόθεσης ανάγκασε την Αμερικανίδα υπουργό Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν να κάνει αυτή την εβδομάδα ένα ακόμη ταξίδι στο Πεκίνο για να συζητήσει με Κινέζους αξιωματούχους την κατάσταση ώστε να βρεθεί μια φόρμουλα για να προστατευθούν τα πληττόμενα αμερικανικά συμφέροντα.
Σε δηλώσεις που έκανε χθες, ύστερα από τέσσερις ημέρες εντατικών συνομιλιών, είπε χαρακτηριστικά ότι αυξάνονται οι ανησυχίες για τις παγκόσμιες οικονομικές επιπτώσεις από την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα της Κίνας, η οποία ασκεί πιέσεις στις άλλες οικονομίες. Η Κίνα θα ωφεληθεί, με τη σειρά της, από τη μείωση της πλεονάζουσας παραγωγής της, τόνισε η Αμερικανίδα υπουργός μιλώντας σε ένα ακροατήριο περίπου 40 εκπροσώπων του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, στη βιομηχανική περιοχή της Γκουανγκτζού, όπου προηγουμένως είχε συνάντηση με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και τοπικό κυβερνήτη Ουάνγκ Ουεϊσόγκ. «Η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα δεν είναι νέο πρόβλημα αλλά έχει ενταθεί και βλέπουμε αναδυόμενους κινδύνους σε νέους τομείς», συμπλήρωσε.
Στο στόχαστρο η ηλεκτροκίνηση
Η Γέλεν και πολλοί αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν ανησυχούν όλο και περισσότερο για τη μαζική κινεζική παραγωγή σε ηλεκτροκίνητα οχήματα, φωτοβολταϊκά πάνελ, ημιαγωγούς και άλλα αγαθά που κατακλύζουν τις παγκόσμιες αγορές λόγω της μείωσης της ζήτησης στην εγχώρια αγορά της Κίνας.
Εν κατακλείδι, οι Αμερικανοί είναι οργισμένοι με την πρακτική του Πεκίνου να παραμένει ο βασικός μέτοχος σε επιχειρήσεις κομβικών κλάδων της οικονομίας, σε αυτό που πολλοί στη Δύση αποκαλούν κατ’ ευφημισμόν «κρατικό καπιταλισμό» ή ελεύθερη οικονομία κρατικών επιδοτήσεων. Θεωρούν ότι εκεί βρίσκεται ουσιαστικά η αιτία των δεινών που ταλαιπωρούν τις δυτικές οικονομίες καθώς είναι πρακτικά αδύνατον να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις τους Κινέζους.
Για μια ακόμη φορά η Γέλεν έκανε σαφή την έντονη δυσφορία της Ουάσιγκτον γι’ αυτή την πρακτική τονίζοντας ότι δεν είναι υγιής για την Κίνα και βλάπτει τους παραγωγούς σε άλλες χώρες. Προέτρεψε το Πεκίνο να απομακρυνθεί από τις κρατικές επενδύσεις και να επιστρέψει στις προσανατολισμένες στην αγορά μεταρρυθμίσεις, χάρη στις οποίες, όπως είπε, τροφοδοτήθηκε η θεαματική κινεζική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες.
Εμπορικοί εμπειρογνώμονες που επικαλείται το Reuters βλέπουν την κλιμακούμενη κριτική των ΗΠΑ στο οικονομικό μοντέλο της Κίνας, με επίκεντρο την πλεονάζουσα παραγωγή, τις κρατικές επιδοτήσεις και τη συσσώρευση χρέους, ως ένα αρχικό βήμα προς την αύξηση των αμερικανικών δασμών στα κινεζικά ηλεκτροκίνητα οχήματα και στα συστήματα καθαρής ενέργειας, με κύριο σκοπό την προστασία της εγχώριας παραγωγής.
Πάντως, η Αμερικανίδα υπουργός απέφυγε να εγείρει οποιεσδήποτε απειλές για νέους εμπορικούς φραγμούς στα κινεζικά αγαθά, αλλά στη διάρκεια του ταξιδιού της στην Γκουανγκζού ξεκαθάρισε πως δεν αποκλείει «περισσότερες ενέργειες» με σκοπό την προστασία μιας νεοσύστατης αμερικανικής αλυσίδας εφοδιασμού για ηλεκτροκίνητα οχήματα, μπαταρίες, ηλιακή ενέργεια, η οποία θα μπορούσε να «κινδυνεύσει» από τα αντίστοιχα φθηνά κινέζικα.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν και το υπουργείο Οικονομικών δεν αναμένουν βέβαια κάποια σημαντική αλλαγή άμεσα στην κινεζική πολιτική ως αποτέλεσμα της επίσκεψης Γέλεν αλλά κυβερνητικοί αξιωματούχοι θεωρούν πως «το μήνυμα στάλθηκε».