Ζητούμενο, το μέλλον των δημοτικών ΜΜΕ
Στην ημερίδα «Το παρόν και το μέλλον των δημοτικών ΜΜΕ της χώρας» υπήρχε έντονος προβληματισμός για τις άδειες, τη γραφειοκρατία και το καθεστώς λειτουργίας. Οι εκπρόσωποι προσπάθησαν να εκμαιεύσουν πληροφορίες για τις προθέσεις της κυβέρνησης
Ησυνάντηση των επικεφαλής των δημοτικών μέσων ενημέρωσης, ραδιοφωνικών σταθμών και τηλεοπτικών καναλιών από όλη τη χώρα, που πραγματοποιήθηκε αυτό το Σαββατοκύριακο στην Τρίπολη Αρκαδίας, είχε πολλούς σκοπούς. Η πραγματοποίηση γενικής συνέλευσης και η εκλογή νέας διοίκησης της Ένωσης Δημοτικών ΜΜΕ -που γίνεται κάθε φορά αμέσως μετά τις δημοτικές εκλογές- ήταν ο ένας βασικός σκοπός. Στην Τρίπολη εξάλλου είχε πραγματοποιηθεί το πρώτο Συνέδριο Δημοτικών ΜΜΕ το 2016, το οποίο οδήγησε στη σύσταση της Ένωσης τρία χρόνια μετά, το 2019.
Η πραγματοποίηση της ημερίδας «Το παρόν και το μέλλον των δημοτικών ΜΜΕ της χώρας» την περασμένη Παρασκευή, από κοινού με τους εκπροσώπους των δημοσιογράφων (ΠΟΕΣΥ), 35 χρόνια μετά την ίδρυση των πρώτων δημοτικών μέσων επικοινωνίας, δεν είχε σκοπό μόνο την κατάθεση προβληματισμών, την ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών μεταξύ των ανθρώπων των δημοτικών μέσων. Ήταν επίσης η αφορμή για να καταφέρουν να εκμαιεύσουν από τους εκπροσώπους της κυβέρνησης τις προθέσεις της για το μέλλον των σταθμών, όχι βέβαια σε σχέση με τη βιωσιμότητά τους, για την οποία έχουν ευθύνη οι δήμοι, αλλά για το καθεστώς στο οποίο θα συνεχίσουν να λειτουργούν, το οποίο έχει παραμείνει στην εποχή της ένδειας των Μνημονίων.
Η πρόσφατη διαρροή σχετικά με σενάρια υφαρπαγής των δημοτικών σταθμών και ανάθεσής τους στις περιφέρειες -η οποία συνέπεσε χρονικά με την εκλογή του Χάρη Δούκα στον Δήμο της Αθήνας και την ήττα του πρωθυπουργικού ανιψιού- δημιούργησε ευλόγως μεγάλο αναβρασμό και στη συνέχεια εύλογο προβληματισμό. Ακόμα και η ανάρτηση του Θ. Λιβάνιου, αναπληρωτή υπουργού Εσωτερικών, με την οποία δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση από πλευράς κυβέρνησης για «μεταφορά» του Αθήνα 9,84 στην Περιφέρεια Αττικής, μπορεί μεν να καθησύχασε τους ενδιαφερόμενους, όμως η απειλή παραμένει: ο κίνδυνος να επιστρέψει ένας τέτοιου είδους σχεδιασμός να μην έχει φύγει από το πίσω μέρος του μυαλού των κυβερνώντων.
Μια δεύτερη ανησυχία είναι εάν και με ποιο τρόπο η κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει στην αδειοδότηση των ραδιοφωνικών σταθμών, αν και η πρόθεση αυτή έχει εκφραστεί όχι δημόσια, αλλά μόνον σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις του κ. υφυπουργού στον πρωθυπουργό Π. Μαρινάκη. Όμως, τη διαγωνιστική διαδικασία της αδειοδότησης τη διεκπεραιώνει, σύμφωνα με τον νόμο, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Αλλά κάθε φορά είναι η κυβέρνηση αυτή που ορίζει με νόμο τους όρους και τα κριτήρια της αδειοδότησης. Και είναι ακριβώς αυτοί οι όροι και οι προϋποθέσεις που ανησυχούν. Θα συμμετέχουν οι δημοτικοί σταθμοί στον διαγωνισμό για τις ραδιοφωνικές άδειες μαζί με τους ιδιωτικούς σταθμούς; Αυτό είναι το μείζον ερώτημα. Θα πάρουν μέρος δηλαδή σε έναν διαγωνισμό και θα κριθούν με τα ίδια μέτρα με αυτά των ιδιωτικών σταθμών; Όπως λένε οι επικεφαλής των δημοτικών σταθμών, τα δημοτικά μέσα είναι δημόσια μέσα. Έχουν ενημερωτικό χαρακτήρα και προάγουν την τοπική δημοσιότητα, την τοπική οικονομία και επιχειρηματικότητα. Έχουν έναν τελείως διαφορετικό ρόλο από τα ιδιωτικά ΜΜΕ και διαφορετική αποστολή. Από την άλλη πλευρά, στο παρελθόν, στην προηγούμενη εμπειρία, στην αδειοδότηση των ραδιοφωνικών σταθμών της Αττικής που είχε ολοκληρωθεί το 2001 από το ΕΣΡ, αν και αρχικά υπήρχαν κοινά κριτήρια για όλους, στη συνέχεια το ΕΣΡ οδηγήθηκε αναγκαστικά να εξετάσει με διαφορετικό τρόπο τον δημοτικό σταθμό της Αθήνας.
Τα δημοτικά ΜΜΕ, λένε, είναι σήμερα δημοτικές επιχειρήσεις ειδικού σκοπού και τέτοιες πρέπει να παραμείνουν.
Παράλληλα, οι δημοτικοί σταθμοί διεκδικούν τη θεσμοθέτηση ενός νέου, ενιαίου νομοθετικού πλαισίου κάτω από το οποίο θα λειτουργούν, το οποίο θα τους ξεμπλοκάρει από την αρτηριοσκλήρωση του Δημοσίου: σήμερα ακόμα οι δημοτικοί σταθμοί λειτουργούν όπως οι δήμοι, σαν δημόσια υπηρεσία. «Είναι βασανιστήριο. Δεν μπορείς να πληρώσεις ούτε ένα ταξί να φέρει έναν καλεσμένο στο στούντιο», λέει στέλεχος δημοτικού σταθμού σε μεγάλη πόλη της περιφέρειας και συμπληρώνει: «Για μια μετακίνηση ενός δημοσιογράφου για ρεπορτάζ εκτός πόλης ή εκτός νομού, χρειάζονται δέκα χαρτιά. Δεν μπορείς να δουλέψεις έτσι». Σήμερα λειτουργούν στην επικράτεια 22 δημοτικά μέσα ενημέρωσης, μέλη της Ένωσης Δημοτικών ΜΜΕ, από την Ορεστιάδα έως το Καστελόριζο. Από αυτά, τρία είναι τηλεοπτικοί σταθμοί: στους Δήμους Θεσσαλονίκης, Ορεστιάδας και Κω. Τα υπόλοιπα 19 είναι δημοτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί. Όλοι οι σταθμοί είναι ενημερωτικοί. Μεταδίδουν ενημερωτικές εκπομπές και δελτία ειδήσεων καθημερινά, τουλάχιστον έως το μεσημέρι, ενώ στη συνέχεια το πρόγραμμά τους περιλαμβάνει εκπομπές, συνήθως από εθελοντές, ή με στελέχη φορέων, ακαδημαϊκούς, καλλιτέχνες, γιατρούς, κληρικούς κ.ά. Οι δημοτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί στην πλειονότητά τους είναι υποστελεχωμένοι και λειτουργούν με ελάχιστο προσωπικό. Συνολικά στα δημοτικά ΜΜΕ εργάζονται περίπου 150 δημοσιογράφοι, εκ των οποίων περίπου 50 στον Αθήνα 9,84.