«Megalopolis»: Η «Νέα Ρώμη»
«Σκέφτομαι συχνά την αρχαία Ρώμη, καθώς λειτούργησε ως παράδειγμα για τη χώρα μου και τους θεσμούς της» έχει πει ο Φράνσις Φορντ Κόπολα, δείχνοντας από πού εμπνεύστηκε το μεγαλεπήβολο σχέδιο για τη νέα του ταινία, που θα κάνει πρεμιέρα στις Κάννες στις 17 Μαΐου
Ε ίναι ελάχιστοι οι κινηματογραφιστές στην ιστορία που έχουν δείξει ότι διαθέτουν το δημιουργικό πάθος και τη σκηνοθετική τόλμη του Φράνσις Κόπολα. Επομένως, η ανακοίνωση της επιστροφής του στην καρέκλα του σκηνοθέτη, με ένα σχέδιο που τον τυραννάει δημιουργικά εδώ και δεκαετίες, αποτελεί μεγάλη είδηση. Η ταινία θα κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Καννών στις 17 Μαΐου.
Το ιδεολογικά φιλόδοξο και τεχνολογικά απαιτητικό «Megalopolis» είναι το νέο στοίχημα ζωής ενός σκηνοθέτη που μόλις έκλεισε τα 85 του χρόνια. Ο Φράνσις Κόπολα άρχισε να γράφει το σενάριο για το «Megalopolis» στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν μόλις είχε βγει από τη φρενίτιδα των μακροχρόνιων γυρισμάτων του «Αποκάλυψη Τώρα!» (1979) και είχε δραπετεύσει από τα χαοτικά πλατό του μεταμοντέρνου μιούζικαλ «One from the heart» (1981) που τον είχε καταστρέψει οικονομικά. Μετά την αυτοπεποίθηση που ένιωσε ο Κόπολα έπειτα από τους δύο πρώτους «Νονούς» και μετά το ψυχεδελικό αριστούργημα για την παράνοια του πολέμου στο Βιετνάμ καταπιάστηκε με ένα αχρείαστα δαπανηρό ρομάντζο που καταποντίστηκε και μαζί βούλιαξε ολόκληρο το στούντιο παραγωγής Zoetrope Studios που ο ίδιος είχε ιδρύσει. Ο Κόπολα, μετά από ένα σερί αριστουργημάτων, έμεινε καταχρεωμένος και πέρασε τα επόμενα 15 χρόνια κάνοντας ταινίες για να ξεχρεώσει. Κάποιες από αυτές ήταν εξαιρετικές («Rumble fish»), ενώ κάποιες άλλες ήταν φανερό πως έγιναν κατόπιν παραγγελίας («H Πέγκι Σου παντρεύεται», «Gardens of stone»). Φυσικά, ένα προσωπικό και φιλόδοξο έπος όπως το «Megalopolis» δεν μπορούσε παρά να σκονίζεται στα συρτάρια για χρόνια.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’90, απαλλαγμένος από τα χρέη και με την παραγωγή κρασιών του να είναι κερδοφόρα, ο Φρ. Κόπολα άρχισε να δουλεύει ξανά το σενάριο της ταινίας, αλλά μετά την 11η Σεπτεμβρίου έγινε φανερό ότι κανείς δεν ήταν πρόθυμος να χρηματοδοτήσει ένα έργο τέτοιου μεγέθους, με ένα σενάριο που μιλούσε για την ουτοπική ανάπλαση μιας μεγαλούπολης μετά από μια καταστροφή. Ύστερα από κάποιες ακόμη άκαρπες απόπειρες χρηματοδότησης, ο θυμήθηκε τον παλιό ριψοκίνδυνο εαυτό του και αποφάσισε να βάλει όλη του την περιουσία υποθήκη για να χρηματοδοτήσει από την τσέπη του αυτό το σχέδιο - μια παράτολμη κίνηση που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία του σινεμά. Η επένδυση της παραγωγής φημολογείται ότι κυμαίνεται ανάμεσα στα 100 και στα 120 εκατ. δολάρια.
Ο δύσκολος δρόμος προς την οθόνη
Το «Megalopolis» ολοκλήρωσε την παραγωγή του πέρυσι και στις 28 Μαρτίου παρουσιάστηκε σε μια κλειστή προβολή στο Λος Άντζελες με επικεφαλής στούντιο, διανομείς και πιθανούς αγοραστές. Ενώ οι λεπτομέρειες της πλοκής της ταινίας παραμένουν ασαφείς, οι μαρτυρίες λένε ότι το «Megalopolis» επικεντρώνεται στη δημιουργική μανία ενός αρχιτέκτονα να αψηφήσει το χάος και να χτίσει μια μεγαλούπολη που ονομάζεται «Νέα Ρώμη». Ο ίδιος ο σκηνοθέτης αναφέρει: «Η μοίρα της Ρώμης στοιχειώνει έναν σύγχρονο κόσμο που αδυνατεί να λύσει τα δικά του κοινωνικά προβλήματα σε αυτή την ιστορία πολιτικής φιλοδοξίας, μεγαλοφυΐας και συγκρουσιακής αγάπης». Πρόσφατα ο Φρ. Κόπολα ανέλυσε πώς η Ρώμη ενέπνευσε το φιλμ, δηλώνοντας: «Σκέφτομαι συχνά την αρχαία Ρώμη, καθώς λειτούργησε ως παράδειγμα για τη χώρα μου και τους θεσμούς της. Η γοητεία μου για τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία βασίζεται στην πάλη μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, όπου το συμφέρον της Δημοκρατίας υποχωρεί στις φιλοδοξίες λίγων ισχυρών ανδρών που θέλουν να εδραιώσουν τις περιουσίες και την εξουσία τους, βασιζόμενοι στις ένοπλες δυνάμεις για την επίτευξη αυτών των στόχων». Η ταινία, διάρκειας 140 λεπτών, θα κάνει την επίσημη πρεμιέρα της στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ των Καννών στις 17 Μαΐου, ακριβώς μισό αιώνα από τη χρονιά που η «Συνομιλία» του σκηνοθέτη είχε πάρει τον Χρυσό Φοίνικα. Πρωταγωνιστούν οι Σάια λα Μπεφ, Φόρεστ Γουίτακερ, Λόρενς Φίσμπερν, Όμπρεϊ Πλάζα και Γιον Βόιτ, με τον Άνταμ Ντράιβερ να έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Να, λοιπόν, που ένα από τα απωθημένα ενός μεγάλου δημιουργού βρίσκει τον δρόμο του στις αίθουσες. Αν θα προκύψει ένα μεγαλοφυές αριστούργημα που θα κλείσει θριαμβευτικά μια εμβληματική πορεία ή κάτι που δεν θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες ενός magnum opus από έναν κουρασμένο οραματιστή μένει να το δούμε. Όμως υπάρχει ακόμη ένα εμπόδιο: να βρεθεί το στούντιο που θα αναλάβει το ρίσκο να αγοράσει ένα τόσο αταξινόμητο και απαιτητικό φιλμ, που, ας μη γελιόμαστε, είναι πολύ δύσκολο να φέρει πίσω τα χρήματά του. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε κάποτε ο ίδιος ο Φρ. Κόπολα για το εγχείρημά του: «Τι χειρότερο μπορεί να μου συμβεί; Να πεθάνω άφραγκος;». Όμως δεν βρισκόμαστε στη δεκαετία του ’70 όπου οι σκηνοθέτες ήταν οι δυνατοί, καθώς το 2024 τα στούντιο, οι διανομείς και οι streamers δεν σκέφτονται έτσι.