Μια επιβλητική φιγούρα, μια εμβληματική φωνή
Διένυσε περισσότερα από 60 χρόνια στο θέατρο διαγράφοντας μια ζηλευτή πορεία στο σανίδι, αλλά και στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση υπηρετώντας με συνέπεια την τέχνη του
Από τους πιο ευγενείς και πιο ταλαντούχους του ελληνικού θεάτρου, ένας άρχοντας στη σκηνή αλλά και ένας από τους πιο σεμνούς καλλιτέχνες, ο Γιάννης Φέρτης πέθανε σε ηλικία 86 χρόνων. Διένυσε περισσότερα από 60 χρόνια στο θέατρο διαγράφοντας μια ζηλευτή πορεία στο σανίδι, αλλά και στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση υπηρετώντας με συνέπεια την τέχνη του. Από τα πρώτα χρόνια των σπουδών στο Θέατρο Τέχνης μέχρι τις τελευταίες εμφανίσεις σε τσεχοφικά έργα διακρίθηκε για την υποκριτική στιβαρότητά του, τη μεγάλη γκάμα του ρεπερτορίου που ερμήνευσε. Από το μπουλβάρ μέχρι την αρχαία τραγωδία, από τον Σαίξπηρ μέχρι τον Τσέχοφ και από τον Μολιέρο, τον Στρίντμπεργκ, τον Καμπανέλλη μέχρι τη Γιασμίνα Ρεζά διένυσε μια αξιοζήλευτη πορεία. Δεν επαναπαύθηκε ποτέ στη γοητευτική φιγούρα του, δεν αναζήτησε τη δόξα στο εφήμερο του παρουσιαστικού, την κατέκτησε σκάβοντας τους ρόλους και τα κείμενα. Διάλεγε πάντα το πιο ταπεινό καμαρίνι. Στα μικρά καμαρίνια έχτισε τη σπουδαία καριέρα του, τους μεγάλους ρόλους που ερμήνευσε. Συχνά έλεγε ότι δεν τον ενδιέφερε η δόξα, αποστρεφόταν την αλαζονεία της εξουσίας. Εκείνος προτιμούσε τις κυριακάτικες νύχτες όταν τελείωνε η παράσταση, τότε που τα θέατρα έπαιζαν καθημερινά και υπήρχε το ρεπό της Δευτέρας, να παίρνει το αυτοκίνητο και να πηγαίνει στο χωριό του για να δει το ηλιοβασίλεμα. Σπάνιος άνθρωπος, με σπάνια σεμνότητα διένυσε τη διαδρομή στην τέχνη του.
Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1959 με το έργο «Η ηλικία της νύχτας» του Ιάκωβου Καμπανέλλη και έκτοτε ερμήνευσε σπουδαία έργα του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Με τον θίασο που δημιούργησε με την Ξένια Καλογεροπούλου ανέβασε Μπρεχτ, Ίψεν, Τσέχοφ, Ουάιλντ, Πιραντέλο κ.ά.
Ο θίασος με την Καλογεροπούλου
Ξεχωριστή περίοδος στην καριέρα του, ο θίασος που είχε δημιουργήσει με την Ξένια Καλογεροπούλου ανεβάζοντας σημαντικά έργα κλασικών δημιουργών, όπως οι Μπρεχτ, Ίψεν, Τσέχοφ, Ουάιλντ, Πιραντέλο και Σίσγκαλ. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τους Αλίκη Βουγιουκλάκη, Κώστα Καζάκο, Τζένη Καρέζη, Μιμή Ντενίση, Μάνο Κατράκη, Μελίνα Μερκούρη, με την οποία συνδέθηκε με βαθιά φιλία. Κομβική υπήρξε η συνεργασία του με τον
Σπύρο Ευαγγελάτο στο Αμφι-Θέατρο, όπου ερμήνευσε έναν εκπληκτικό «Άμλετ» του Σαίξπηρ, αλλά και «Βόιτσεκ» του Γκέοργκ Μπίχνερ. Θα ακολουθήσει μια σειρά συνεργασιών με διεθνείς σκηνοθέτες, τον Γιούρι Λιουμπίμοφ στον «Γλάρο» του Αντόν Τσέχοφ, στους «Δανειστές» του Άουγκουστ Στρίντμπεργκ και στον «Βυσσινόκηπο» του Τσέχοφ, με τον Νικίτα Μιλιβόγεβιτς στις τσεχοφικές «Τρεις αδελφές» και στους «Ήρωες» του Ζεράρ Σιμπλερά που του χάρισε το Θεατρικό Βραβείο Κοινού το 2018. Στον «Βυσσινόκηπο» θα επανέλθει αυτή τη φορά με σκηνοθέτη τον Στάθη Λιβαθινό στο Θέατρο της
Οδού Κεφαλληνίας. Η ερμηνεία του στον «Θαυματοποιό» του Μπράιαν Φρίελ στο Απλό Θέατρο του Αντώνη Αντύπα του χάρισε το Βραβείο Ερμηνείας «Αιμίλιος Βεάκης».
Η πορεία στον κινηματογράφο
Στον κινηματογράφο πρωταγωνίστησε σε περισσότερες από 30 ταινίες. Εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1961 στην ταινία «Ποια είναι η Μαργαρίτα» με την Τζένη Καρέζη. Την επόμενη χρονιά ερμήνευσε τον Ορέστη στην «Ηλέκτρα» σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη, ταινία που απέ
σπασε 25 διεθνείς διακρίσεις, ενώ το 2008 κέρδισε το Βραβείο Α’ Ανδρικού Ρόλου στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για την ερμηνεία του στην ταινία «Σκλάβοι στα δεσμά τους» του Τώνη Λυκουρέση. Πολλές ήταν και οι συμμετοχές του σε τηλεοπτικές σειρές, όπως ο «Συμβολαιογράφος» σε σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαηλίδη, «Βίος ανθόσπαρτος» και άλλες.
Η οικογένειά του, η ομότεχνοι, οι φίλοι του τον αποχαιρετούν σήμερα στις 12 το μεσημέρι στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Επιθυμία της οικογένειας είναι αντί στεφάνων να ενισχυθεί το έργο του Ταμείου Αλληλοβοήθειας του ΣΕΗ.
Συλλυπητήρια για τον θάνατό
του εξέφρασαν η υπουργός Πολιτισμού, ο Τομέας Πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, το ΚΚΕ.
«Ο Γιάννης Φέρτης υπηρέτησε με συνέπεια την υποκριτική τέχνη, άφησε το στίγμα του στο ελληνικό θέατρο, στον ελληνικό κινηματογράφο και στην Τέχνη συνολικότερα» υπογράμμισε η τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Κυριακή Μάλαμα, τονίζοντας ότι «υπήρξε μεγάλος ηθοποιός, θιασάρχης, δημοφιλής σε πλατιά κοινά και συνεπής υπηρέτης του ελληνικού πολιτισμού για δεκαετίες».