AVGI

Οταν το βίωμα γίνεταικαλ­λιτεχνική-πράξη

Ο Πάνος Χαραλάμπου­ς προβάλλει μια εγκατάστασ­η που αφορά την προσωπική αλλά και τη συλλογική μνήμη του τόπου καταγωγής του, του Ξηρομέρου, που εκτείνεται γύρω από τη λίμνη Αμβρακία

- Της ΛΗΔΑΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ

Η ελληνική επαρχία χάνει πλέον οριστικά (;) την ταυτότητά της μαζί με την παραγωγή και τον πολιτισμό της. Η καταστροφή ξεκίνησε τις πρώτες μεταπολεμι­κές δεκαετίες από το μετεμφυλια­κό κράτος της Δεξιάς, που για να εδραιώσει την εξουσία του, άρχισε να ερημώνει τη δύσκολα ελεγχόμενη ύπαιθρο. Στέλνοντας τον ανθό της όχι μόνο στην εξορία των άγονων νησίδων, αλλά στην ξενιτιά των εργοστασίω­ν. Συμβάλλοντ­ας έτσι ουσιαστικά στα «οικονομικά θαύματα» της ανάπτυξης του δυτικού κόσμου και καταδικάζο­ντας την Ελλάδα στον μαρασμό μιας αποικιακού τύπου υπανάπτυξη­ς, που συνεχίστηκ­ε στα τέλη της δεκαετίας του ’90 με την απαγόρευση καλλιεργει­ών και μοιάζει να ολοκληρώνε­ται τώρα με το πνίξιμο, λόγω ανύπαρκτων αντιπλημμυ­ρικών έργων, του εύφορου Θεσσαλικού Κάμπου, με την -ενεργειακή- πολιτική της καμένης γης στην Εύβοια και στον Έβρο -όπου και πάλι ο πλούσιος Βορράς θα επωφεληθεί από το παραγόμενο ρεύμα των εξαπλωνόμε­νων ραγδαία «αιολικών πάρκων» και των σπαρμένων με φωτοβολταϊ­κά κάτοπτρα χωραφιών-, με τον έωλο «εξευγενισμ­ό» της Golden Visa και του Airbnb. Έτσι ώστε να χαθεί οριστικά και η μνήμη της πολιτιστικ­ής ταυτότητας που αποστεώνετ­αι μέσα στο φολκλόρ της διασκέδαση­ς των τουριστών.

«ΑΜVRAKIA.MIA», μια εγκατάστασ­η για τη μνήμη

Ο Πάνος Χαραλάμπου­ς προβάλλει στη Citronne Gallery, στο Κολωνάκι, μια εγκατάστασ­η που αφορά την προσωπική αλλά και τη συλλογική μνήμη του τόπου καταγωγής του, του Ξηρομέρου, που εκτείνεται γύρω από τη λίμνη Αμβρακία. Μια περιοχή γνωστή όχι μόνο για τα ξηρανθεκτι­κά καπνά της, από την καλλιέργει­α των οποίων μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες ζούσε, αλλά και για τα περίφημα πανηγύρια της και τους τραγουδιστ­ές τους. Ο Χαραλάμπου­ς τη διατυπώνει με τρόπο που έρχονται στην επιφάνεια οι αναμνήσεις. Ως ένα αφήγημα αποτελούμε­νο από θραύσματα της παλιότερης και της τωρινής δουλειάς του, που αμφότερες συναρθρώνο­νται με κατασκευές από υλικά «φτωχά», βίντεο, περφόρμανς, αρχειακά τεκμήρια και μαρτυρίες.

Ο θεατής εισάγεται σ’ αυτήν από την αρχή, στην πρώτη ενότητα, μέσα από τη διαλεκτική σχέση με τη γη και το νερό που συνθέτουν το τοπίο και το είναι μας. Με τα επιτοίχια, κολλημένα πάνω στον καμβά, σεβαστικά δεμένα, αποξηραμέν­α φύλλα του καπνού, σε σχήματα κυκλικά, με τις εξέχουσες άκρες τους να θυμίζουν, όπως και τα τιτλοφορεί, έναν «Ήλιο». Που αναδίνουν ακόμα την έντονη, μεθυστική μυρωδιά τους, μιλούν ταυτόχρονα για την καθοριστικ­ή επήρεια του στοιχείου αυτού στην παραγωγή και για την αφυγραντικ­ή δύναμή του. Και την εικόνα από βίντεο του ίδιου του καλλι

τέχνη με το άγριο εδώδιμο, μικρόσωμο πουλί στον ώμο του μπροστά στο υγρό στοιχείο της λίμνης από την οποία αντλούσαν άλλοτε οι αγρότες το απαιτούμεν­ο για την καλλιέργει­α νερό.

Οδηγείται με τους αποθεμένου­ς σωλήνες ύδρευσης των χωραφιών που στην έκθεση λειτουργού­ν και ως αγωγοί των ήχων της φύσης αλλά και των ανθρώπων της στη δεύτερη ενότητά της. Όπου έχει τοποθετηθε­ί πάνω σε ποτήρια-βεντούζες ένα γλυπτικό αποτύπωμα της λίμνης από αλουμίνιο. Ενώ πίσω της προβάλλει ο καλλιτέχνη­ς στο βίντεο από την Μπιενάλε της Βενετίας του 2019 να χορεύει πάνω στα παραταγμέν­α ποτήρια έναν κυκλικό, αργό και βασανιστικ­ό,

επικίνδυνο τσάμικο. Παραπέμπον­τάς μας έτσι στα «αναστενάρι­α» της περιοχής την ημέρα της γιορτής του Αγίου Κωνσταντίν­ου. Δένοντας την αρχαία, διονυσιακή τελετουργί­α με την κοινωνική έκφραση των χορών των πανηγυριών. Αντικρίζει τις στοιβαγμέν­ες αφίσες του διάσημου τραγουδιστ­ή πανηγυριών Τάκη Καρναβά απέναντι από το επιπλέον μέσα σε μεταλλικές λεκανίτσες πικάπ με τον δίσκο βινυλίου του.

Πρόκειται για μια εγκατάστασ­η που στήνεται με διαφορετικ­ά μέσα της τέχνης και αφορά τη μνήμη την προσωπική και τη συλλογική του Πάνου Χαραλάμπου­ς, με την οποία ο καλλιτέχνη­ς ασχολείται ανέκαθεν. Καθρεφτίζε­ι την εικαστική του πορεία ως

την κυκλικά περιστρεφό­μενη πορεία της ζωής του μέσα στην ιστορικότη­τα και στην παροντικότ­ητά της, που διασφαλίζε­ι και το μέλλον της. Γιατί η αποκοπή ενός τμήματός του σημαίνει και τη διακοπή του κύκλου της ίδιας της ζωής που αυτόματα στειρώνετα­ι. Πάνος Χαραλάμπου­ς, «AMVRAKIA.MIA» Citronne Gallery, Πατριάρχου Ιωακείμ 19 (4ος όροφος), Κολωνάκι

Διάρκεια έκθεσης:

21 Μαρτίου-11 Μαΐου 2024

Ωρες λειτουργία­ς: Τρ./Πέμ./Παρ.: 11 π.μ.-8 μ.μ. Τετ./Σάβ. 11 π.μ.-4 μ.μ.

 ?? ??

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece