Τα μεγάλα προβλήματα της οικονομίας

Ανεργία, υψηλό δημόσιο χρέος, μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και υψηλό επίπεδο των κόκκινων δανείων είναι οι τέσσερις βασικοί τομείς που παρουσιάζουν πολύ σημαντικές ανισορροπίες και για τους οποίους χτυπάει «καμπανάκι» η Κομισιόν

Τ ο μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, η ανεργία, το υψηλό δημόσιο χρέος και το υψηλό επίπεδο των κόκκινων δανείων είναι τα 4 βασικά στοιχεία ανισορροπιών της ελληνικής οικονομίας, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Κομισιόν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Ένας παράγοντας που κρατά τις επιχειρηματικές επενδύσεις σε χαμηλά επίπεδα είναι και τα χαμηλά επίπεδα αποταμίευσης του ιδιωτικού τομέα. Όπως τονίζεται, οι καθαρές αποταμιεύσεις των νοικοκυριών ήταν κατά μέσο όρο -2,7% του ΑΕΠ την περίοδο 2017-2022, πολύ κάτω από τους μέσους δείκτες που καταγράφηκαν στη ζώνη του ευρώ (3,6%) και στην Ε.Ε. (2,9%) την ίδια περίοδο.

Ελλειμμα και χρέος

Για το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών η έκθεση σημειώνει πως αυτό αυξήθηκε σημαντικά την τριετία 2020-2022 και μειώθηκε κατά ένα τρίτο το 2023, κυρίως λόγω των

ευνοϊκών εξελίξεων στις εισαγωγές και στις εξαγωγές, παραμένει ωστόσο σημαντικά υψηλότερο από τα προ κρίσης επίπεδα. Σε έναν βαθμό οφείλεται και αυτό στο χαμηλό επίπεδο αποταμίευσης. Αναφορικά με το χρέος, επαναλαμβάνει ότι ο κίνδυνος είναι χαμηλός βραχυπρόθεσμα, υψηλός μεσοπρόθεσμα και χαμηλός μακροπρόθεσμα. Το έλλειμμα του ισοζυγίου παραμένει πολύ πάνω από τα προ κρίσης επίπεδά του, η καθαρή επενδυτική θέση είναι η χαμηλότερη στην Ε.Ε., ενώ η κατανάλωση ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι η υψηλότερη στην Ε.Ε.

Το «αγκάθι» των επενδύσεων

Επίσης, στην έκθεση αναφέρεται πως η Ελλάδα πάσχει σοβαρά από χαμηλή παραγωγικότητα και διεθνή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της, κυρίως λόγω της μεγάλης υποχώρησης των επενδύσεων κατά τα χρόνια της πολυετούς οικονομικής κρίσης. Συγκεκριμένα, οι επενδύσεις των επιχειρήσεων από το 34% του ΑΕΠ το 2008 έφτασαν στο 13,4% του ΑΕΠ το 2019 και στο 15% του ΑΕΠ το 2022, παραμένοντας όμως περίπου 10 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τον κοινοτικό μέσο όρο. Πάντως, σύμφωνα με την έκθεση, το ενδεχόμενο νέων επενδύσεων συναντά εμπόδια στο γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης δανείστηκαν υπερβολικά για να επιβιώσουν, έχοντας σήμερα έναν από τους υψηλότερους δείκτες δανεισμού ως ποσοστό των κερδών τους.

Οι χαμηλές παραγωγικές επενδύσεις στην οικονομία, σύμφωνα με την έκθεση, οφείλονται στη διάρθρωση της ελληνικής αγοράς, η οποία χαρακτηρίζεται από την επικράτηση του τομέα των υπηρεσιών χαμηλής τεχνολογίας, η οποία είναι συνήθως εντάσεως εργασίας, γεγονός που συνεπάγεται χαμηλότερες επενδυτικές ανάγκες.

Πάντως, σημειώνεται ότι τα χαμηλότοκα δάνεια ύψους 17,3 δισ. ευρώ που έχει εξασφαλίσει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δίνουν ανάσα στις χορηγήσεις προς τις ελληνικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης έχει αφήσει εκτός τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ελλάδας, προκαλώντας τους ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα.