Ο Μπλίνκεν σε αποστολή στο Πεκίνο
Η δύσκολη, πολυπαραγοντική εξίσωση των αμερικανοκινεζικών σχέσεων μπήκε πάλι στο τραπέζι χθες, με τον πόλεμο της Ουκρανίας να παραμένει σημαντικό σημείο τριβής
ΟΑμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν έφτασε στο Πεκίνο για συνομιλίες με τους Κινέζους ηγέτες και οι δύο πλευρές άρχισαν πάλι τις προσπάθειες να λύσουν αυτή την «εξίσωση». Αφενός προστατεύοντας η καθεμιά τα συμφέροντα και τη στρατηγική θέση της, αφετέρου μη διαταράσσοντας τη λεπτή και ιδιαίτερη σχέση από την οποία εξαρτώνται άμεσα αυτά τα συμφέροντα.
Με άλλα λόγια, οι οικονομίες ΗΠΑ και Κίνας είναι «συζευγμένες» εδώ και δεκαετίες σε μια αμφίδρομη σχέση εξάρτησης και «όσμωσης» και είναι αδύνατο αυτό να αγνοείται ή να παραβλέπεται ακόμη κι αν υπάρχουν διαφωνίες σε όλα τα άλλα, από τον πόλεμο στην Ουκρανία ως το μέλλον της Ταϊβάν και από τα μικροτσίπ ως τις «ναυμαχίες» Κινέζων και Φιλιππινέζων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Σε κάθε περίπτωση, και όσο πιο αντικειμενικά γίνεται, οι ΗΠΑ είναι αυτή τη στιγμή η πλευρά που βρίσκεται σε άβολη ή ακόμη και δύσκολη θέση. Έχει κατορθώσει να ανοίξει έναν σωρό μέτωπα γύρω της και
προσπαθεί να αντεπεξέλθει με «ταχυδακτυλουργικά» και άλλες κινήσεις υψηλού ρίσκου και αμφίβολης αποτελεσματικότητας.
Το «διά ταύτα», εν ολίγοις, είναι ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει φτάσει σε «σημείο χωρίς επιστροφή», με την Ουάσιγκτον και τους συμμάχους της να έχουν ήδη «επενδύσει» πολλά σε αυτόν, και καθώς η εμπλοκή τους βαθαίνει και διευρύνεται με τα περισσότερα και πιο εξελιγμένα όπλα που στέλνουν, θέλουν με κάθε τρόπο να φράξουν τα κανάλια από τα οποία θα μπορούσε με οποιονδήποτε τρόπο να φτάσει βοήθεια στη Ρωσία. Προφανώς το πιο σημαντικό από αυτά είναι της Κίνας.
Ετσι, το τελευταίο ταξίδι του Μπλίνκεν στο Πεκίνο είχε αυτόν τον σκοπό, να στείλει το μήνυμα ότι το Πεκίνο πρέπει να μείνει μακριά από την υπόθεση της Ουκρανίας, να μην βοηθήσει με οποιονδήποτε τρόπο τη Μόσχα. Κι αυτό είναι βέβαια που εξοργίζει τους Κινέζους, που εκλαμβάνουν τις αμερικανικές «επιθυμίες» ως απαιτήσεις.
Η ευθύνη του ΝΑΤΟ
Στις αιτιάσεις Μπλίνκεν αντέδρασε έντονα ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Ουάνγκ Ουενμπίν, χαρακτηρίζοντάς τες μια «αδικαιολόγητη κατηγορία κατά κανονικών οικονομικών και εμπορικών ανταλλαγών». «Προτρέψαμε την αμερικανική πλευρά να μην προσπαθήσει να μετατοπίσει την ευθύνη στην Κίνα. Οι ΗΠΑ θα πρέπει να καταβάλουν συγκεκριμένη προσπάθεια για την πολιτική διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης» είπε ο Κινέζος εκπρόσωπος. Συμπλήρωσε ακόμη ότι το ΝΑΤΟ φέρει «αδιαμφισβήτητη ευθύνη» για τον πόλεμο στην Ουκρανία και ότι η Συμμαχία θα πρέπει «να αναλογιστεί τον ρόλο της».
Σε δηλώσεις που έκανε μετά τις συναντήσεις του με τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ και τον υπουργό Εξωτερικών Ουάνγκ Γι, ο Μπλίνκεν επικαλέστηκε μια λίστα εξαρτημάτων που κατά τον ίδιο η Κίνα προμηθεύει τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων μικροηλεκτρονικών, χημικών για πυρομαχικά και προωθητικά πυραύλων και αντικειμένων διπλής χρήσης που χρησιμοποιεί η Μόσχα για να ενισχύσει την στρατιωτική βιομηχανία της.
Πάντως, μαζί με τις επικρίσεις υπήρξαν και έπαινοι για τον ρόλο της Κίνας, με τον Μπλίνκεν να παραδέχεται πως το Πεκίνο ήταν εκείνο που έσωσε πέρυσι τον κόσμο από το χείλος της αβύσσου παρεμβαίνοντας και «αδρανοποιώντας» τις ρωσικές απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Από την πλευρά του ο Κινέζος ηγέτης είπε στον αρχηγό της αμερικανικής διπλωματίας ότι Κίνα και ΗΠΑ θα πρέπει να είναι «εταίροι, όχι αντίπαλοι», αποφεύγοντας να εμπλέκονται σε έναν «φαύλο ανταγωνισμό». Είπε ακόμη ότι η Κίνα «δεν φοβάται τον ανταγωνισμό, αλλά ο ανταγωνισμός αυτός πρέπει να αφορά την κοινή πρόοδο, όχι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος». Ο Σι δήλωσε πως η Κίνα «είναι χαρούμενη που βλέπει μια σίγουρη, ανοιχτή, ευημερούσα και αναπτυσσόμενη χώρα στο πρόσωπο των Ηνωμένων Πολιτειών και ελπίζει πως και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα έχουν επίσης θετική άποψη για την ανάπτυξη της Κίνας».
Η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών Τζάνετ Γέλεν -που επίσης βρισκόταν πριν από δύο εβδομάδες στην Κίνα- ενδύθηκε τον ρόλο του γερακιού και σε συνέντευξή της προχθές στο Reuters προειδοποίησε πως καμία επιλογή δεν βρίσκεται «εκτός τραπεζιού» για την αντιμετώπιση της πλεονάζουσας βιομηχανικής παραγωγής της Κίνας που, κατά την ίδια, συνιστά απειλή για την οικονομία των ΗΠΑ και άλλων χωρών.