Οι ΗΠΑ τα θέλουν όλα και ο Μητσοτάκης τρέχει να τα δώσει
Η χώρα μετατρέπεται σε αμερικανικό προτεκτοράτο με ευθύνη της «επιτελικής» κυβέρνησης
Εν συντομία
Με αφορμή τις γεωπολιτικές διαμάχες ΗΠΑ – Γαλλίας σε Ινδικό και Ειρηνικό η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε σε μια ακόμη «αγορά του αιώνα» στα εξοπλιστικά, ενώ αναγκάζεται να υπογράψει μια αποικιοκρατικού χαρακτήρα συμφωνία με τις ΗΠΑ.
Γιατί ενδιαφέρει
Τόσο η συμφωνία με τη Γαλλία όσο και εκείνη με τις ΗΠΑ θα παίξουν σημαντικό ρόλο στους συσχετισμούς δυνάμεων στο Αιγαίο και στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Θύμα του ακήρυχτου πολέμου στη γεωστρατηγική σκακιέρα, ειδικά στην ευρύτερη περιοχή του Ινδικού και του Ειρηνικού μετά την περίφημη συμφωνία AUKUS (Αυστραλία, Αγγλία, ΗΠΑ) με στόχο τον έλεγχο της Κίνας και εις βάρος των γαλλικών συμφερόντων στην περιοχή, φαίνεται ότι πέφτει η χώρα μας.
Επί της ουσίας η Ελλάδα στην προσπάθειά της να αντιμετωπίσει τον απρόβλεπτο γείτονά της που λέγεται Τουρκία μετατρέπεται, με ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη, σε προτεκτοράτο των ΗΠΑ, ενώ την ίδια ώρα δαπανά ένα τεράστιο ποσό, ειδικά υπό τις παρούσες οικονομικές συνθήκες, προκειμένου να αγοράσει γαλλικά όπλα και να προσφέρει σανίδα σωτηρίας στο Μέγαρο των Ηλυσίων και στη γαλλική Naval έναντι αμφιλεγόμενου ανταλλάγματος.
Τα όσα ακολούθησαν την ανακοίνωση Μητσοτάκη – Μακρόν για τη συμφωνία αμυντικής συνεργασίας που υπέγραψαν Ελλάδα και Γαλλία είναι απολύτως ενδεικτικά. Στην ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ελληνογαλλική συμφωνία μπορεί κάποιος να δει τη δυσαρέσκεια αλλά και την επιθυμία-απειλή του αμερικανικού παράγοντα.
Πώς αλλιώς να εκληφθούν οι αποστροφές του εκπροσώπου του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών ότι «έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στην αναζήτηση κοινού εδάφους για την πιθανή αναβάθμιση της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας» και ότι «μια νέα επικαιροποίηση θα συμπεριλαμβάνει την επ’ αόριστον χρονική παράταση της συμφωνίας»;
Αυτή η «επ’ αόριστον χρονική παράταση» του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αιφνιδίασε πολλούς στην ημεδαπή, αφού μέχρι τώρα γνωρίζαμε –και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει παραδετεί στη ΔΕΘ– ότι υπήρχε συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών για πενταετή επέκταση της αμυντικής τους συνεργασίας, η οποία αφορά τις διευκολύνσεις των ΗΠΑ σε ελληνικό έδαφος και η οποία ήταν μονοετούς διάρκειας από το 1990 μέχρι σήμερα.
Φαίνεται όμως ότι η Αθήνα αναζητά φόρμουλα για μια επ’ αόριστον συμφωνία, όπως επιθυμούν οι ΗΠΑ, την οποία και βρήκε στο σκεπτικό ότι θα ανακοινωθεί μια συμφωνία πενταετούς διάρκειας η οποία όμως θα αναφέρει ότι σε περίπτωση που εντός ενός χρονικού διαστήματος (οι πληροφορίες λένε για ένα ή δύο έτη πριν από τη λήξη της) κανένα από τα δύο μέρη δεν την καταγγείλει, αυτή αυτομάτως μετατρέπεται σε αορίστου χρόνου!
Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να παραχωρείται ελληνικό έδαφος για αόριστο διάστημα, αφού κάτι τέτοιο μετατρέπει τη χώρα σε προτεκτοράτο των ΗΠΑ, χωρίς φυσικά οι τελευταίες να αναλαμβάνουν κάποια δέσμευση, για παράδειγμα έναντι της τουρκικής απειλής.
Πολλώ δε μάλλον όταν από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι οι ΗΠΑ έχουν βάλει στο τραπέζι και άλλα αιτήματα, όπως τη δημιουργία νέων βάσεων σε ελληνικά νησιά σαν τη Θάσο και τη Λήμνο, με απώτερο στόχο των έλεγχο των στενών και φυσικά της εξόδου των ρωσικών πλοίων στη ΝΑ Μεσόγειο, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες που δεν διαψεύστηκαν, η Αθήνα είχε προτείνει το νησί της Σκύρου και το Πετροχώρι Ξάνθης, αλλά οι ΗΠΑ αρνήθηκαν λόγω των έντονων αντιδράσεων της Τουρκίας.
Σε κάθε περίπτωση το θέμα καλείται να ξεκαθαρίσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός την Πέμπτη στη συζήτηση στη Βουλή την οποία προκάλεσε ο ίδιος για τη συμφωνία Ελλάδας – Γαλλίας και την αγορά των γαλλικών πλοίων, ενώ η συμφωνία με τις ΗΠΑ αναμένεται να υπογραφεί στις 14 Οκτωβρίου, κατά τη διάρκεια
Οι Αμερικανοί προσβλέπουν σε «αναβάθμιση της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας» και σε «μια νέα επικαιροποίηση που θα συμπεριλαμβάνει την επ’ αόριστον χρονική παράταση της συμφωνίας» για τις βάσεις τους στην Ελλάδα
της επίσκεψης του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια στην Ουάσινγκτον.
Ασαφής συμφωνία
Την ίδια ώρα η συμφωνία με τη Γαλλία περιέχει πολλά σημεία που χρήζουν διευκρινίσεων. Καταρχάς τι γίνεται με το θέμα της ενδιάμεσης λύσης. Πηγές κοντά στην κυβέρνηση σημειώνουν ότι μέχρι τον Δεκέμβριο θα έχουν ολοκληρωθεί οι συζητήσεις για τις τρεις κορβέτες Gowind 2500 με πρόβλεψη και για τέταρτη, ενώ η χώρα μας θα έχει και δικαίωμα κατασκευής των συγκεκριμένων πλοίων στο μέλλον. Το σίγουρο όμως είναι ότι η μη ανακοίνωσή τους στο πακέτο της συμφωνίας σημαίνει ότι υπάρχουν ακόμη θέματα που πρέπει να διευκρινιστούν.
Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο της αμυντικής συνδρομής σε περίπτωση απειλών, η φράση στο άρθρο 1 «εντός του πλαισίου των αμοιβαίων δεσμεύσεων ασφαλείας» και «για την πλήρη εφαρμογή τους» αφήνει κενά ως προς το ποιες είναι αυτές οι δεσμεύσεις και έναντι ποιων, ενώ όπως έχει δηλώσει και ο τομεάρχης εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, η συνδρομή προβλέπεται μόνο σε περίπτωση επίθεσης κατά της «επικράτειας» (την οποία ο ίδιος ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης οριοθέτησε στα 6 ν.μ.), κάτι που αφήνει εκτός κάλυψης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα. Πολλώ δεν μάλλον όταν την ίδια ώρα που ανακοινώθηκε η συμφωνία το γαλλικό ερευνητικό «Nautical Geo» το οποίο ερευνούσε εντός περιοχών ελληνικής δικαιοδοσίας ΒΑ της Κρήτης δεχόταν παρενοχλήσεις από πλοίο του τουρκικού πολεμικού ναυτικού.
Την ίδια όμως ώρα η παράγραφος ι του άρθρου 18 της συμφωνίας κάνει λόγο για «συμμετοχή σε κοινές αναπτύξεις δυνάμεων ή αναπτύξεις σε θέατρα επιχειρήσεων προς υποστήριξη κοινών συμφερόντων, όπως, για παράδειγμα, τις υπό γαλλική διοίκηση επιχειρήσεις στο Σαχέλ», δηλαδή την περιοχή που βρίσκεται στο βορειότερο τμήμα της υποσαχάριας Αφρικής όπου τα τελευταία χρόνια εκατομμύρια άνθρωποι είναι αντιμέτωποι με ανθρωπιστική κρίση τεράστιων διαστάσεων λόγω των ένοπλων συγκρούσεων αρχικά στο Μάλι και μετέπειτα σε Μπουρκίνα Φάσο και Νίγηρα.