Σκληρό παιχνίδι με τις κυρώσεις Κωνσταντίνος Βενάκης

Για να οριστικοποιηθεί το νέο πακέτο κατά της Μόσχας απαιτείται ομοφωνία των κρατών-μελών, ενώ η ΕΕ εξετάζει το ενδεχόμενο να ταχθεί και εναντίον χωρών που τη βοηθούν να τις παρακάμπτει

Καταστραμμένα από ρωσικούς βομβαρδισμούς κτίρια στην ανατολική ουκρανική πόλη Μαρίνκα όπως φαίνονται από ψηλά

Εν συντομία

Η αναμενόμενη ουκρανική αντεπίθεση και η πολιτικοστρατιωτική κρίση στο στρατόπεδο της Ρωσίας έχουν σημαδέψει την παρούσα φάση του πολέμου στην Ουκρανία.

Γιατί ενδιαφέρει

Είμαστε εν αναμονή της ανάφλεξης στην Ουκρανία.

Η φημολογία και οι δηλώσεις γύρω από την ουκρανική αντεπίθεση επιμένουν

και η ανάφλεξη είναι ζήτημα χρόνου. Ωστόσο αυτή την εβδομάδα το Κίεβο άλλαξε εν μέρει γραμμή, με τον Ουκρανό πρόεδρο Βο

λοντίμιρ Ζελένσκι να δηλώνει ότι η χώρα χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να προετοιμαστεί για την πολυαναμενόμενη εαρινή αντεπίθεση λέγοντας: «Μπορούμε να προχωρήσουμε και να πετύχουμε. Αλλά θα χάσουμε πολλούς ανθρώπους. Νομίζω ότι αυτό είναι απαράδεκτο. Γι’ αυτό πρέπει να περιμένουμε. Χρειαζόμαστε ακόμη λίγο περισσότερο χρόνο».

Την ίδια στιγμή στο ρωσικό στρατόπεδο η πολιτικοστρατιωτική κρίση που ξεκίνησε την προηγούμενη εβδομάδα με επίκεντρο την ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία Βάγκνερ και τον ιδιοκτήτη της Γεβγκένι Πριγκόζιν έχει πλέον «γκριζάρει» και αναμένονται περαιτέρω εξελίξεις με φόντο τη μάχη για τον έλεγχο της πόλης Μπαχμούτ.

Η 9η Μαΐου

Οι Ουκρανοί πραγματοποίησαν μια περιορισμένη αντεπίθεση στα περίχωρα του Μπαχμούτ, το οποίο ελέγχεται από τις ρωσικές δυνάμεις κατά 90%. Αξίζει να σημειωθεί πως η ουκρανική αντεπίθεση έγινε στις 9 Μαΐου, μέρα ύψιστου συμβολισμού για τους Ρώσους, οι οποίοι γιόρταζαν τη νίκη στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Κατά τη διάρκεια των εορτασμών ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν εκφώνησε ομιλία στην Κόκκινη Πλατεία, ως είθισται, στην οποία σύνδεσε την αντιφασιστική πάλη των Σοβιετικών με τον παρόντα πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ υπογράμμισε πως ο κόσμος βρίσκεται σε σημείο καμπής. Την ίδια ώρα η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν βρέθηκε στο Κίεβο, όπου δίπλα στον Ζελένσκι εξήρε την ουκρανική πολεμική προσπάθεια μιλώντας με σκληρά λόγια κατά του Πούτιν. Την ίδια μέρα ο Πριγκόζιν επέλεξε να καταφερθεί κατά της Μόσχας συνεχίζοντας τη δημόσια κόντρα των προηγούμενων ημερών και λέγοντας πως οι μαχητές του ακόμη δεν είχαν λάβει τα πυρομαχικά που του είχαν υποσχεθεί μετά την κρίση της 5ης Μαΐου. Τότε ο Πριγκόζιν είχε δημοσιοποιήσει βίντεο στο οποίο μπροστά από τα νεκρά σώματα των μισθοφόρων της εταιρείας του έβριζε με χυδαίες εκφράσεις τον Ρώσο υπουργό Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού αλλά και τον αρχηγό του ρωσικού στρατού Βαλέρι Γκεράσιμοφ. Προς εκτόνωση της κρίσης είχε επέμβει ο Τσετσένος ηγέτης Ραμζάν Καντίροφ, ο οποίος δεσμεύτηκε να αναλάβει τη φύλαξη του τομέα του Μπαχμούτ ώστε να αποχωρήσει η Βάγκνερ.

Οικονομικός πόλεμος

Η συμφωνία που είχε επέλθει ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία με τη διαμεσολάβηση της Τουρκίας έπνεε τα λοίσθια όταν στις 18 Μαρτίου του τρέχοντος έτους η Ρωσία ανακοίνωσε παράτασή της κατά 60 ημέρες – βάσει των όρων της και τα δύο μέρη πρέπει να συμφωνούν ώστε να ανανεώνεται ανά 120 μέρες. Ωστόσο οι Ρώσοι επιδιώκουν να συμπεριλάβουν στη συμφωνία επανασύνδεση της Rosselkhozbank με το παγκόσμιο διατραπεζικό σύστημα πληρωμών SWIFT και την άρση των περιορισμών στις παραδόσεις, στην ασφάλιση και τη χρήση των λιμένων. Από τη μεριά της η Αγκυρα έχει αναφέρει πως η τουρκική

κρατική τράπεζα Ziraat είναι έτοιμη να πραγματοποιήσει συναλλαγές για την πληρωμή ρωσικών σιτηρών και λιπασμάτων. Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Αμυνας της Τουρκίας ανακοίνωσε την περασμένη Πέμπτη ότι τα μέρη συμφώνησαν να συνεχιστούν οι προσπάθειες ώστε η «Πρωτοβουλία για τα σιτηρά» να συνεχίσει αποτελεσματικά τις δραστηριότητές της σε τεχνικό επίπεδο, με οικοδεσπότη την Τουρκία και σε τετραμερή μορφή.

Στον αντίποδα, η ΕΕ εξετάζει πλέον την επιβολή πρόσθετων κυρώσεων στη ρωσική οικονομία. Ειδικότερα, το έγκριτο ευρωπαϊκό Μέσο Politico μετέδωσε την περασμένη Πέμπτη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο να επιβάλει απαγόρευση της εξαγωγής πολυτελών οχημάτων αξίας άνω των 50.000 ευρώ στη Ρωσία. Βέβαια, για να οριστικοποιηθεί το νέο πακέτο κυρώσεων (θα είναι το δωδέκατο εάν εφαρμοστεί) θα πρέπει να υπάρχει ομοφωνία ανάμεσα στα κράτη-μέλη. Ομως χώρες που κατασκευάζουν αυτοκίνητα όπως η Γερμανία και η Ιταλία δεν είναι βέβαιο τι στάση θα κρατήσουν.

Η λίστα με τις κυρώσεις, εντούτοις, δεν σταματάει εδώ, καθώς οι Βρυξέλλες εξετάζουν νέες εναντίον όσων κρατών βοηθούν τη Ρωσία να τις παρακάμπτει. Είναι αμφίβολο πάντως εάν η ΕΕ θα επιβάλει εντέλει κυρώσεις σε ένα κράτος όπως η Κίνα. Από την άλλη, εάν δεν το κάνει, τότε η Ρωσία απλώς θα αποφεύγει συνεχώς τον μηχανισμό των κυρώσεων.

Χαρακτηριστική ένδειξη της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί τόσο στην ΕΕ όσο και στη Δύση συνολικά είναι το γεγονός ότι οι κυρώσεις έχουν αποτύχει παταγωδώς. Τα στοιχεία που δημοσίευσε η Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία της Γερμανίας και υπογράμμισε σε άρθρο του το Eurointelligence είναι αποκαλυπτικά για την κατάσταση. Οι εξαγωγές της ΕΕ προς το Καζακστάν, την Αρμενία και τη Γεωργία και από εκεί στη Ρωσία έχουν διπλασιαστεί από την έναρξη του πολέμου. Οι εξαγωγές προς το Τατζικιστάν αυξήθηκαν κατά 150%, ενώ προς το Κιργιστάν κατά 994%. Στην ίδια έκθεση σημειώνεται πως οι εξαγωγές αυτοκινήτων προς την Αρμενία αυξήθηκαν κατά 761% και προς το Καζακστάν κατά 507%. Η Αρμενία και το Καζακστάν κατέχουν τη μερίδα του λέοντος στην αύξηση των εξαγωγών επίσης σε χημικά προϊόντα, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ηλεκτρονικά είδη, ξύλο, καουτσούκ και πλαστικά, μεταλλικά προϊόντα και ρούχα. Το Ουζμπεκιστάν φαίνεται να ειδικεύεται στα ακατέργαστα μέταλλα και τα ποτά.

Οι Ουκρανοί δηλώνουν ότι δεν είναι ακόμη έτοιμοι για την εαρινή αντεπίθεσή τους και ζητούν περισσότερο χρόνο προκειμένου να οργανώσουν τις δυνάμεις τους