Διεθνής κατακραυγή για την Ακρόπολη
Το Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Κληρονομιάς καλεί την UNESCO να σταματήσει την καταστροφή και να συμπεριλάβει το μνημείο στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε Κίνδυνο
Εν συντομία
Καμπανάκι κινδύνου για τα μνημεία και τον βράχο της Ακρόπολης και τις καταστροφικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης της ΝΔ.
Γιατί ενδιαφέρει
Η Ακρόπολη, ένα σύμβολο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, έχει υποστεί επικίνδυνες αλλοιώσεις στην αυθεντικότητα και την ακεραιότητά της.
H ΜΚΟ Παρατηρητήριο Παγκόσμιας Κληρονομιάς έστειλε επιστολή προχτές Παρασκευή 12 Μαΐου στην πρόεδρο της UNESCO Οντρέ Αζουλέ με θέμα τη «Δεινή κατάσταση στην Ακρόπολη», με την οποία πιέζει να σταματήσουν οι καταστροφικές επεμβάσεις στην Ακρόπολη και καλεί την UNESCO να θέσει το θέμα στην προσεχή διεθνή της σύνοδο τον Σεπτέμβριο. Ταυτόχρονα ζητεί να συμπεριλάβει την Ακρόπολη στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε Κίνδυνο.
Στην ανοιχτή της επιστολή αναφέρεται ότι οι εκτεταμένες κατασκευαστικές δραστηριότητες επικρίθηκαν από εκατοντάδες επιστήμονες και ειδικούς από τη διεθνή κοινότητα. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι «οι κατασκευαστικές δραστηριότητες στον χώρο, που έχουν ήδη υλοποιηθεί ή προγραμματιστεί για το εγγύς μέλλον, είναι τόσο μαζικές και εκτεταμένες που αλλοιώνουν την όψη και τον χαρακτήρα του σε βαθμό που θα στερήσουν εντελώς την αυθεντικότητα και την ακεραιότητά του.
Το αποτέλεσμα θα μετατρέψει ένα μνημείο, που έχει εμπνεύσει αμέτρητες γενιές για την υψηλή πνευματικότητα και την ομορφιά του, σε ένα ρηχό σκηνικό από “αξιοθέατα” τοποθεσίες για φωτογραφίες selfie. Η Ελλάδα θα έχει χάσει την ψυχή της και δεν θα θεωρείται πλέον ένας αφοσιωμένος θεματοφύλακας της αρχαιολογίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς ενώ ο κόσμος θα έχει χάσει έναν τόπο τον οποίο η ανθρωπότητα ατενίζει με δέος».
Το παρατηρητήριο κατηγορεί ακόμη ανοιχτά την UNESCO που επέτρεψε ένα κλιμάκιό της να παραπλανηθεί από Ελληνες αξιωματούχους:
«Η συμβουλευτική Αποστολή του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς / ICOMOS που επισκέφθηκε την Ακρόπολη Αθηνών από τις 27 έως τις 29 Απριλίου 2022 βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα τετελεσμένο γεγονός. Ηταν σαφές ότι αυτό που έγινε ήταν πρακτικά αδύνατο να διορθωθεί. Τα μέλη της Αποστολής, ανεξήγητα, έλαβαν τις εξηγήσεις του ελληνικού κράτους για την αναστρεψιμότητα των παρεμβάσεων “τοις μετρητοίς”, επαναλαμβάνοντάς τες απλώς στην έκθεσή τους, και δέχτηκαν χωρίς τη δέουσα επιμέλεια τις ψευδείς δηλώσεις της ελληνικής κυβέρνησης ότι είχαν εγκριθεί από Διεθνές Συνέδριο. Η Αποστολή αυτοπεριορίστηκε στο να προτείνει ένα σημαντικό αριθμό σημαντικών και ουσιαστικών βελτιώσεων».
Να σημειώσουμε δε ότι σχετικά με την Eκθεση Αυτοψίας σε άρθρο του στο Documento (23.4.23) ο Τάσος Τανούλας (αρχιτέκτων ΜΑ, δρ ΕΜΠ, ΥΠΠΟ, ΕΣΜΑ/ ΥΣΜΑ, 1976-2016, πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής του ICOMOS) είχε επισημάνει: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Εκθεση Αυτοψίας της αποστολής έχει εισηγητικό χαρακτήρα. Αρμόδια για την εξέταση των γνωμοδοτήσεων των συμβουλευτικών οργανισμών (ICOMOS, IUCN) για τα παγκόσμια μνημεία και τη λήψη αποφάσεων είναι η διακυβερνητική επιτροπή των κρατών-μελών και όχι η αρμόδια γραμματεία της UNESCO (Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς). Στην Εκθεση Αυτοψίας αναφέρεται ότι το θέμα των επεμβάσεων στην Ακρόπολη δεν θα εξεταστεί από την προσεχή σύνοδο της διακυβερνητικής επιτροπής (Σεπτέμβριος 2023). Τίθεται λοιπόν το σοβαρότατο ερώτημα: Πού οφείλεται μια τέτοια μεθόδευση που λειτουργεί σε βάρος του μνημείου και αντίκειται στο πνεύμα και στους σκοπούς της Σύμβασης Παγκόσμιας Κληρονομιάς;».
«Να τηρήσετε το καθήκον σας»
Εν κατακλείδι και συνοψίζοντας το πολύ σοβαρό αυτό θέμα, η επιστολή του Παρατηρητηρίου Παγκόσμιας Κληρονομιάς προς την UNESCO καταλήγει ως εξής:
«Πότε θα δράσει η Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς, αν όχι τώρα; Ο κόσμος κοντεύει να χάσει
Μήπως η Λ. Μενδώνη χρειάζεται να ζητήσει μια τεράστια συγγνώμη όχι μόνο από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα αλλά και από τον ελληνικό λαό;
την αξία ενός από τα πιο εμβληματικά του δημιουργήματα – αυτού που στέκει ως σύμβολο της ίδιας της πολιτιστικής κληρονομιάς και σε τελική ανάλυση του Οργανισμού στον οποίο είστε όλοι μέρος. Επιβάλλεται αυτήν τη στιγμή να αποφασιστούν οι ακόλουθες ενέργειες:
01
Η “Ακρόπολη των Αθηνών”, Μνημείο εγγεγραμμένο στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, πρέπει να συμπεριληφθεί στην ημερήσια διάταξη της 45ης συνάντησης της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
02
Η Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς πρέπει να απαιτήσει από την Ελλάδα:
• Να σταματήσει κάθε δραστηριότητα στον χώρο της Ακρόπολης αμέσως, έως ότου η Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς αποφασίσει τόσο για τα έργα που έχουν εκτελεσθεί όσο και για αυτά που προβλέπονται.
• Να υποβάλει Διαχειριστικό Σχέδιο και Διαχειριστικό Σχέδιο Τουρισμού για την Ακρόπολη της Αθήνας, επεξεργασμένο σε πλήρη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, πριν από τον προγραμματισμό κάθε δυνατής παρέμβασης στον χώρο.
• Να αφαιρεθούν οι διαστρώσεις από οπλισμένο σκυρόδεμα και άλλες ακατάλληλες για τον χώρο εγκαταστάσεις που τοποθετήθηκαν από το 2020 έως σήμερα και να αποκατασταθούν όλες οι βλάβες που προξενήθηκαν έκτοτε».
Οι συστάσεις και οι ενστάσεις
Οταν πρόσφατα δόθηκε στη δημοσιότητα η Εκθεση Αυτοψίας της UNESCO, που βασίστηκε όπως αναφέρεται παραπάνω στη μονόπλευρη ενημέρωση από τους παράγοντες του ΥΠΠΟΑ, περιείχε πολλές συστάσεις και ενστάσεις. Το ΥΠΠΟΑ εξέδωσε πανηγυρικά δελτία Τύπου δημιουργώντας παραπλανητικές εντυπώσεις και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε όσους άσκησαν κριτική στην κ. Μενδώνη για τις παρεμβάσεις-τσιμέντωμα να της ζητήσουν συγγνώμη. Και αυτή η αλαζονική δήλωση του πρωθυπουργού σχολιάζεται στην επιστολή του παρατηρητηρίου: «Ο πρωθυπουργός ζήτησε μάλιστα από τους επικριτές των έργων, μέσω της δημόσιας τηλεόρασης, να ζητήσουν συγγνώμη που εναντιώθηκαν στα έργα! Είναι σαφές ότι το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού παραποιεί την Εκθεση της Αποστολής, ως έγκριση των έργων και των σχεδίων του από την UNESCO».
Να ρωτήσουμε λοιπόν εμείς τον πρωθυπουργό εάν υπάρχει μεγαλύτερη δυσφήμηση για τη χώρα από τη διεθνή κατακραυγή της επιστημονικής κοινότητας για τα πεπραγμένα της κ. Μενδώνη στην Ακρόπολη, με πρόσφατη την παρούσα επιστολή-κόλαφο του Παρατηρητηρίου Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Μήπως η κ. Μενδώνη θα έπρεπε να ζητήσει μια τεράστια συγγνώμη όχι από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα αλλά και από τον ελληνικό λαό;