«Δεν μπορεί, είναι σίγουρα φάρσα…»
Την Τετάρτη συμπληρώνονται τριάντα χρόνια από τη φριχτή μέρα του θανάτου του Ντράζεν Πέτροβιτς
Εν συντομία
Ο «Μότσαρτ της πορτοκαλί μπάλας» έσβησε μες στα παλιοσίδερα και ο κόσμος του μπάσκετ βυθίστηκε σε βαρύτατο πένθος.
Γιατί ενδιαφέρει
Οσο παίζεται μπάσκετ, ο «γιος του διαβόλου» θα χαμογελάει σαρδόνια από τους ουρανούς.
Φωτισμένο πένθιμα από τα κεριά που έκαιγαν νύχτα μέρα, το πρόσωπο του Στόγιαν Βράνκοβιτς ήταν μουσκεμένο από τα δάκρυα. Το θεόρατο κορμί των 2,20 μ. έμοιαζε με τσακισμένο δέντρο. Ο Ντράζεν Πέτροβιτς ήταν αδερφικός του φίλος, αλλά η χαρά έσβησε μέσα σε μια μαύρη στιγμή. Ανήμπορος να συγκρατήσει την οργή του, ο απαρηγόρητος γίγαντας χτύπησε με δύναμη τη γροθιά του στον τοίχο του μπαρ Αμαντέους, ακριβώς απέναντι από το γήπεδο που έμελλε να πάρει το όνομα του αδικοχαμένου νέου. Ο τοίχος ράγισε, το χέρι ράγισε, οι καρδιές ράγισαν. Ο Ντράζεν πετούσε ελεύθερος προς τις μπασκέτες του ουρανού.
Στο προαύλιο νεαρά αγόρια και κορίτσια αλλά και γεροντάκια φρόντιζαν ώστε να μείνει η φλόγα άσβεστη. Χιλιάδες αυτοσχέδια εικονοστάσια προστάτευαν τη ζεστασιά της ψυχής, αμέτρητα λουλούδια φρόντιζαν για να γίνει το ταξίδι ευωδιαστό. Οι περισσότεροι έκλαιγαν γοερά, αλλά ο εθνικός ήρωας της νεαρής Κροατίας χαμογελούσε σαρδόνια μέσα από τα πορτρέτα που θα τον κρατούσαν για πάντα νέο.
Εκείνο το σαρκαστικό μειδίαμα, κάπου ανάμεσα στην αυτοπεποίθηση και την αλαζονεία, ήταν το σήμα κατατεθέν του αρτίστα που ονομάστηκε «Μότσαρτ του μπάσκετ». Ο Ντράζεν Πέτροβιτς έμοιαζε άτρωτος, μεγαλύτερος και από την ίδια τη ζωή. Δεν ήταν. Ο Μολώχ της ασφάλτου τον έβαλε σημάδι, σαν να ήθελε να αποδείξει ότι όλοι είναι ίσοι απέναντι στον θάνατο. Ακόμη και εκείνοι που στη ζωή ήταν «λιγότερο ίσοι από τους άλλους».
Το νήμα κόπηκε σε έναν βροχερό αυτοκινητόδρομο της Βαυαρίας το απόγευμα της 7ης Ιουνίου 1993. Η υπόλοιπη αποστολή της εθνικής Κροατίας ταξίδεψε αεροπορικώς από το Μόναχο για το Ζάγκρεμπ, αλλά ο Ντράζεν φοβόταν το αεροπλάνο. «You fly, you die» έλεγε στους φίλους που τον κορόιδευαν. Η απόσταση, άλλωστε, ήταν μικρή. Και οι δρόμοι καλοί.
Αποκαμωμένος από την ταλαιπωρία, ο 29χρονος άντρας αποκοιμήθηκε στη θέση του συνοδηγού. Η κοπέλα του η Κλάρα οδηγούσε το κόκκινο Golf και μια Toυρκάλα φίλη του ζευγαριού καθόταν πίσω. Η νταλίκα που πέρασε ανεξέλεγκτη το διαχωριστικό διάζωμα από το αντίθετο ρεύμα, γλιστρώντας και στριγγλίζοντας στο μουσκεμένο οδόστρωμα, μετέτρεψε το μικρό ΙΧ σε συντρίμμια.
Οι δύο κοπέλες διασώθηκαν, αλλά ο Ντράζεν σκοτώθηκε ακαριαία. Οι Γερμανοί αστυνομικοί δεν τον αναγνώρισαν. «Το θύμα του τροχαίου είναι ένας νεαρός άντρας περίπου 30 ετών με κροατικό διαβατήριο» μετέδωσαν. Μόλις το όνομα μαθεύτηκε ένας ολόκληρος κόσμος βυθίστηκε στο πένθος. «Δεν μπορεί, είναι σίγουρα φάρσα» είπαν οι αγουροξυπνημένοι συμπατριώτες του όμορφου νεκρού.
Η τηλεόραση στο Ζάγκρεμπ έπαιζε συνεχώς κλασική μουσική και το Αμαντέους μετατράπηκε σε μαυσωλείο. Οι διάσημοι συνοδοιπόροι του Ντράζεν εμφανίζονταν ένας ένας στο κοινό τους στέκι με πρόσωπο ωχρό σαν τον θάνατο. Το λευκό αυτοκίνητο του Ατσο Πέτροβιτς τραγουδούσε τον θρήνο του νεκρού αδερφού παρκαρισμένο στον περίβολο της Χάλα Τσιμπόνα με ένα κηδειόχαρτο κολλημένο στο τζάμι.
Οι νεκροπομποί στο κοιμητήριο Μίρογκοϊ ετοιμάστηκαν για μια πάνδημη κηδεία, που όμοιά της δεν ξανάδε η σπαραγμένη από τον εμφύλιο πόλεμο χώρα. «Να μαζευτούμε όλοι απόψε στο γήπεδο να τον αποχαιρετήσουμε» έλεγε το κάλεσμα που κυκλοφόρησε στόμα με στόμα.
Βράδυ της 8ης Ιουνίου 1993 οχτώ χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στη Χάλα Τσιμπόνα, μέσα σε τέσσερις τσιμεντένιους τοίχους που έλιωναν από τη θλίψη. Οσοι ανέβηκαν αμήχανοι στο βήμα δεν ήξεραν τι να πουν. Περισσότερο έκλαιγαν παρά μιλούσαν. Στο παρκέ όπου άλλοτε ο «Μότσαρτ» συνέθετε τη γλυκιά του μουσική, μια σειρά από κρύες καρέκλες φιλοξενούσαν κορμιά που λύγιζαν: Ράτζα, Κούκοτς, Κόμαζετς, Νόβοσελ, Παβλίσεβιτς, ο Βράνκοβιτς με το σπασμένο χέρι, όλοι.
Στην πρώτη σειρά ο Σέρβος πατέρας του Ντράζεν, Γιόλε, και η μητέρα του Μπίσερκα έκρυβαν τα δάκρυά τους πίσω από τα μαύρα γυαλιά και κάτω από τα μαύρα ρούχα του ερέβους. Ποια μάνα μπορεί να αντέξει τέτοια συμφορά;
Το αποχαιρετιστήριο χειροκρότημα διήρκεσε είκοσι λεπτά βουβού θρήνου, ενώ οι οθόνες έδειχναν τρίποντα, ασίστ και εκείνο το θείο σατανικό χαμόγελο. Αυτό ήταν άλλωστε το παρατσούκλι του Ντράζεν Πέτροβιτς: «Ο γιος του διαβόλου». Λίγες μέρες πριν από τα δεύτερα γενέθλιά της η νεοσύστατη χώρα αποχαιρέτησε το εθνικό σύμβολο που ξεριζώθηκε βίαια. «Ο Ντράζεν ήταν η ίδια η Κροατία» έλεγαν τα δελτία ειδήσεων. Και ας ήταν η καταγωγή του σερβική.
Μάταια τον περίμενε ο Παύλος Γιαννακόπουλος στην Αθήνα. «Είχε συμφωνήσει με τον Παναθηναϊκό και ήταν έτοιμος να εγκαταλείψει το ΝΒΑ» έγραφαν οι εφημερίδες. Αλίμονο, δεν ήταν γραφτό να γίνει συμπαίκτης με τον Νίκο Γκάλη και τον Παναγιώτη Γιαννάκη, τους άσπονδους φίλους του από το Ευρωμπάσκετ 1987, τους ίδιους που τον στρίμωξαν σε μια γωνιά για να τον ξυλοφορτώσουν κάποτε σε ένα γήπεδο της Ολλανδίας.
Τον Ντράζεν τον θυμόμαστε σήμερα με νοσταλγία και τον έχουμε εικόνισμα στο Σίμπενικ, το Ζάγκρεμπ, στη Μαδρίτη, στο Πόρτλαντ, το Νιου Τζέρσεϊ, οπουδήποτε αποθεώθηκαν οι πιρουέτες του, αλλά όσο ζούσε ήταν ο ακραία αντιπαθητικός, ο ανυπόφορος που όλοι αγαπούσαν να μισούν. Μέσα σε μια μοιραία στιγμή τρόμου, πριν από τριάντα χρόνια, έγινε από διάβολος άγιος.
Το σαρκαστικό μειδίαμα, κάπου ανάμεσα στην αυτοπεποίθηση και την αλαζονεία, ήταν το σήμα κατατεθέν του αρτίστα που ονομάστηκε «Μότσαρτ του μπάσκετ»
Σίγουρα δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ο Μητσοτάκης θα μπορούσε να ξαναπάρει όχι τέτοιο ποσοστό αλλά ούτε 30%. Το μόνο που θέλω να πω είναι ότι ένας στους δύο θέλει: αύξηση στα τρόφιμα, αύξηση στα καύσιμα, αύξηση στη ΔΕΗ, ιδιωτικά νοσοκομεία, αστυνόμευση όπου υπάρχουν ιδέες (πανεπιστήμια), ιδιωτικά πανεπιστήμια, πνίξιμο στους φτωχούς μετανάστες και αύξηση στο έλλειμμα κάθε τετραετία (44 δισ.). Και επιδόματα για να βγάλει τον μήνα. Εδώ πια δεν χωράει «να μου κοπούν τα χέρια γι’ αυτό που ψήφισα» (ύστερα από ένα μήνα). Συμμέτοχος σε ό,τι βλέπουμε είναι και το 40%+ αποχή (όλοι το ίδιο είναι). ΥΓ.: Μην ακούσω ότι τα καλύτερα μυαλά φεύγουν, γιατί τέτοια δεν υπάρχουν πια εδώ – Τάσος Σ.
Ο Ξυδάκης έδωσε τη μόνη σωστή εξήγηση για το αποτέλεσμα των εκλογών. Αλλά, Νικόλα, γιατί τόσο μίσος για το ΠΑΣΟΚ; Τίποτε καλό δεν έκανε στην Ελλάδα; Θα σε πάω πολύ πίσω, ίσως να μην είχες γεννηθεί το 1975 όταν ο ρουφιάνος ήταν στο περίπτερο και κοίταζε τι εφημερίδα θα πάρεις... Οταν όσοι διαβάζαμε «Ελευθεροτυπία» ήμαστε ΚΚΕ μέχρι ΠΑΣΟΚ. Και βέβαια ένα κόμμα όταν κυβερνήσει πολλά χρόνια θα γίνουν και διάφορα. Γιατί θα πρέπει να θυμόμαστε μόνο τον Ακη και όχι τον Πεπονή ας πούμε είτε τον Σταύρο Μπένο με τα ΚΕΠ; Ο Γιωργάκης που τόσο λοιδορήθηκε και κυνηγήθηκε και από τον ΣΥΡΙΖΑ πρόλαβε και έκανε την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τη Διαύγεια... Ο χώρος είναι περιορισμένος για εκτενή αναφορά. Οταν οι δημοκρατικές δυνάμεις φαγώνονται μεταξύ τους μας προκύπτει ΚΟΥΛΗΣ… Περαστικά μας! – Μαίρη Τ.
Φανερά το χειρότερο χαρακτηριστικό του ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευσης υπήρξε η αδυναμία του στην επικοινωνία. Υπήρξαν πολλά λάθη αλλά και πολλά θετικά μεταξύ των πεπραγμένων του. Δεν έχει όμως σχεδόν καμιά πρόσβαση στη μαζική επικοινωνία. Κάθε στραβοπάτημά του γίνεται αμέσως είδηση και μάλιστα επαναλαμβανόμενη. Αντίθετα, οτιδήποτε θετικό δεν το μαθαίνει σχεδόν κανείς – Μαργαρίτα Κ. Το γεγονός ότι ένας πολιτικός που δεν ανήκει σε κανένα τζάκι ξεκίνησε από το 3%, έγινε πρωθυπουργός και εν μέρει πέτυχε κιόλας, με μόνο όχημα την τιμιότητα και την υπηρεσία του συμφέροντος της κοινωνικής πλειοψηφίας, απλώς δεν «κάθεται» καλά σε μερικούς. Το κανιβαλιστικό αυτό ένστικτο έχει την ίδια πηγή με το ένστικτο που επιτάσσει «να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα» και κουμπώνει υπέροχα με την «απονομιμοποίηση» του ΣΥΡΙΖΑ που προσπαθoύν να πετύχουν η ΝΔ και το σύστημα που τη στηρίζει. Μπορεί να μοιάζει επιφανειακό να γίνεται ερμηνεία πολιτικών συμπεριφορών με κάτι που φαίνεται τόσο απλοϊκό, αλλά δεν πιστεύω πως η ελλιπής ενημέρωση και η διαστροφή της πραγματικότητας από εξωγενείς παράγοντες αρκούν για να εξηγήσουν πώς ακόμη και άνθρωποι που δεν είναι πολιτικοποιημένοι και βιώνουν στο πετσί τους τις επιπτώσεις των πολιτικών Μητσοτάκη λένε «καλύτερα να μου κοπεί το χέρι παρά να ψηφίσω Τσίπρα» – Σωκράτης Αν.
Οταν άκουσα ότι θα αναλάβει την υπόθεση με την Τράπεζα Θεμάτων ο Ντογιάκος έφυγε ένα βάρος από πάνω μου... Είμαι σίγουρος ότι θα βρει τους ένοχους γρήγορα και αμερόληπτα... – Νίκος Ρ.