«Μετεξεταστέοι» στις κλιματικές εξετάσεις

Συζητήσεις με καλές προθέσεις στη Βόννη, απραγματοποίητες όμως οι υποσχέσεις για τη μείωση των ρύπων

Εν συντομία

Η προκαταρκτική σύνοδος της Βόννης για την κλιματική σύνοδο COP28 του Δεκεμβρίου στο Ντουμπάι καταγράφει την πρόοδο στην αναστροφή της κλιματικής αλλαγής.

Γιατί ενδιαφέρει

Οι βιομηχανικές και πετρελαιοπαραγωγικές χώρες φαίνεται ότι δεν έχουν κάποια πρόθεση να επιταχύνουν την εφαρμογή ουσιαστικών μέτρων.

Από την περασμένη Δευτέρα και μέχρι τις 15 του μήνα διεξάγεται στη Βόννη η διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών που θα ετοιμάσει το πρόγραμμα της 28ης Διάσκεψης για την Κλιματική Αλλαγή (COP28), η οποία θα γίνει στο Ντουμπάι τον Δεκέμβριο. Οι βιομηχανικές και πετρελαιοπαραγωγές χώρες, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) που τη φιλοξενούν, προκαλούν ανησυχίες στους παρατηρητές, καθώς η εκ μέρους τους εφαρμογή των μέτρων για την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής προχωρά με ρυθμούς χελώνας.

Ανησυχία για χλιαρότητα

Ενα από τα κύρια ζητήματα που θα πρέπει να λυθούν στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για την κατάστρωση του προγράμματος της COP28 θα είναι κατά πόσο τα ΗΑΕ είναι διατεθειμένα να θέσουν –και πόσο επιτακτικά– στην ατζέντα της συζήτησης τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Μάλιστα ορισμένοι παρατηρητές εκτιμούν ότι το θέμα του τερματισμού της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου θα τεθεί ανώδυνα για ευνόητους λόγους. Πρόσφατα τα ΗΑΕ αποφάσισαν να πάνε κόντρα στη γενική κατεύθυνση του ΟΠΕΚ+ και να αυξήσουν την ημερήσια παραγωγή πετρελαίου, ενώ μελετούν το ενδεχόμενο ακόμη και να εγκαταλείψουν τον ΟΠΕΚ για να αποδεσμεύσουν την πετρελαϊκή πολιτική τους από εκείνη της κυρίαρχης Σαουδικής Αραβίας.

Τι έπεται

Οι διαπραγματεύσεις τις επόμενες μέρες αναμένεται να αναλωθούν στο πώς θα εφαρμοστεί η Συμφωνία των Παρισίων του 2015 για την Κλιματική Αλλαγή αλλά και πώς οι χώρες θα εφαρμόσουν από εδώ και πέρα τις δεσμεύσεις τους στη μάχη για την αποφυγή της υπερθέρμανσης

του πλανήτη. Υπάρχουν βέβαια ορισμένες ενστάσεις: ότι πλέον οι καλές προθέσεις δεν αρκούν μιας και με τον επισημότερο τρόπο, δηλαδή από την ίδια τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), η οποία έχει επισημάνει ότι ο στόχος της θέρμανσης του πλανήτη μέχρι και 1,5°C πιο ψηλά από τα προβιομηχανικά επίπεδα είναι πλέον σχεδόν ακατόρθωτο να επιτευχθεί. Επίσης, παρά τις όποιες δεσμεύσεις έχουν αναλάβει οι χώρες από το Πρωτόκολλο του Κιότο (1997) κι έπειτα, η θερμοκρασία του πλανήτη ανεβαίνει σταθερά.

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι ο στόχος εξαρχής είναι μια χίμαιρα, αφού το παρόν επίπεδο θερμοκρασίας του πλανήτη είναι στον 1,2°C βαθμό υψηλότερα από τα προβιομηχανικά επίπεδα και ο πλανήτης βιώνει ανεπανάληπτους καύσωνες, πυρκαγιές που δεν μπορούν να τεθούν υπό έλεγχο και πρωτοφανείς πλημμύρες.

Χρηματοδότηση αδυνάμων

Αναμένεται επίσης να επανατεθεί το θέμα της χρηματοδότησης των φτωχότερων χωρών ώστε να μπορέσουν να επιταχύνουν τα μέτρα για την περιβαλλοντική μετάβαση, ενώ θα συζητηθούν –πάλι– οι αποζημιώσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες για ζημιές που υφίστανται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής από ταμείο που συστάθηκε μετά την τελευταία διάσκεψη για το κλίμα στην Αίγυπτο. Η λογική πίσω από τις αποζημιώσεις είναι ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες πληρώνουν δυσανάλογα μεγάλο τίμημα για μια κλιματική αλλαγή στην οποία δεν συνέβαλαν παρά ελάχιστα.

Η ΜΚΟ Oxfam κατηγόρησε τις πλούσιες χώρες ότι δεν έχουν εκπληρώσει υποχρεώσεις ύψους 100 δισ. δολαρίων τον χρόνο, δίνοντας λιγότερο από 25 δισ., με τις πλούσιες χώρες να απαντούν ότι έχουν χορηγήσει πάνω από 80 δισ.

Ο στόχος της θέρμανσης της Γης μέχρι και 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα είναι χίμαιρα, αφού το παρόν επίπεδο είναι στον 1,2°C και ο πλανήτης βιώνει πρωτοφανείς καύσωνες, πυρκαγιές και πλημμύρες