Θύμα και ο πολιτισμός

Την Τετάρτη ξεκίνησε η Διεθνής Eκθεση Βιβλίου στη Φρανκφούρτη υπό τη βαριά σκιά του πολέμου στη Γάζα και υπό το βάρος ενός σοβαρού ατοπήματος, το οποίο αποτέλεσε και ένα γερό crash test για τον ρόλο του κορυφαίου αυτού πολιτιστικού θεσμού, που θα έπρεπε να ρίχνει γέφυρες ειρήνης, να ανοίγει διαλόγους στα μέλη της κοινότητας του βιβλίου για την επίλυση του παλαιστινιακού. Μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα είχε ανακοινωθεί ότι θα αναβληθεί –για κάποτε στο απροσδιόριστο μέλλον- η προγραμματισμένη απονομή βραβείου στη 49χρονη Παλαιστίνια συγγραφέα Αντάνια Σίμπλι για το βιβλίο της «A minor detail», ένα μυθιστόρημα εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα, συγκεκριμένα από τον βιασμό και τη δολοφονία μιας νεαρής Βεδουίνας από μια ομάδα του ισραηλινού στρατού το 1949 στην έρημο Νεγκέβ. Η απόφαση της Litprom, της οργάνωσης που απονέμει το βραβείο σε γυναίκες συγγραφείς από την Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, η οποία στηρίχτηκε στο τόσο φτωχό (πολιτικά) σκεπτικό «λόγω του πολέμου που ξεκίνησε η Χαμάς», φυσικά προκάλεσε αντιδράσεις. Αποχώρησαν οι Αραβες εκδότες από την έκθεση, ενώ κυκλοφόρησε επιστολή διαμαρτυρίας με εκατοντάδες υπογραφές εκδοτών και συγγραφέων, ανάμεσά τους η βραβευμένη με Νόμπελ

Ανί Ερνό, οι Αμπντουλραζάκ Γκούρνα, Κολμ Τόιμπιν, Ολγκα Τοκάρτσουκ κ.ά. Στα επίσημα εγκαίνια ένας από τους ομιλητές ήταν ο Σλοβένος φιλόσοφος Σλάβοϊ Ζίζεκ, ο οποίος ουδέποτε μασάει τα λόγια του. Καταδίκασε τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς αλλά τόνισε την ανάγκη να ακουστούν οι φωνές των Παλαιστινίων και χαρακτήρισε σκάνδαλο την αναβολή της βράβευσης, προκαλώντας δυσαρέσκεια. Δεν είναι είδηση ότι οι φωνές των Παλαιστινίων βρίσκουν τείχος. Δεν είναι είδηση, εξάλλου, ότι και ο ίδιος ο πολιτισμός πέφτει θύμα των γεωστρατηγικών παιχνιδιών. Ενα ακόμη παράδειγμα στην πρόσφατη Ιστορία όταν με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ξεκίνησε ένα «κυνήγι μαγισσών» Ρώσων καλλιτεχνών αλλά και του ρωσικού πολιτισμού γενικότερα.