Πρωταθλητής στα επιδόματα ο Μητσοτάκης
Μπορεί όταν ήταν στην αντιπολίτευση να μην ήθελε να ακούει για επιδοματική πολιτική, αλλά ως πρωθυπουργός έσπασε κάθε ρεκόρ
Εν συντομία
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδωσε το 2023 κρατικά επιδόματα ύψους 5,38 δισ. ευρώ ή το 2,3% του ΑΕΠ – τα υψηλότερα στη μεταπολίτευση.
Γιατί ενδιαφέρει
Εξαγορά των φτωχών.
Το μακρινό 2017, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν στην αντιπολίτευση, αναθεμάτιζε τα επιδόματα του ΣΥΡΙΖΑ: «Δεν θέλουμε ανθρώπους εξαρτημένους από επιδόματα. Θέλουμε ανθρώπους που θα πάρουν ξανά τη ζωή τους στα χέρια τους». Το επανέλαβε προεκλογικά το 2019: «Θέλω ο πλούτος της Ελλάδος να μεγαλώνει και να έχουν όλοι μερίδιο. Ο κατώτατος μισθός να αυξάνεται με διπλάσιο ρυθμό από το ΑΕΠ. Σήμερα ζούμε τη μιζέρια και η μιζέρια δεν αλλάζει με επιδόματα».
Ως πρωθυπουργός όμως έκανε τέχνη την καθήλωση των μισθών, παγώνοντας για τρία χρόνια τον κατώτατο και εισάγοντας διά χειρός Χατζηδάκη το ελαστικό οκτάωρο. Επί πρωθυπουργίας του η ακρίβεια καλπάζει και καταλήγουμε στο εύρημα της τελευταίας έρευνας του ΙΜΕ ΓΣΕΒΒΕ: για έξι στα δέκα νοικοκυριά ο μισθός δεν φτάνει και τελειώνει έντεκα μέρες προτού τελειώσει ο μήνας.
Τα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ
Αντιμέτωπος με τις ευθύνες της διακυβέρνησής του και για να εκπέμπει το παραμύθι της «υπερανάπτυξης» χωρίς να τον παίρνουν με τις πέτρες οι φτωχοποιημένοι πολίτες, ο Κυρ. Μητσοτάκης ανέπτυξε πιο συστηματική και εκτεταμένη επιδοματική πολιτική από κάθε κυβέρνηση της μεταπολίτευσης.
Αυτή η πολιτική κινείται σε δύο άξονες. Ο ένας αφορά τα επιδόματα του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ), μέσω των οποίων παρέχεται κρατική στήριξη σε 1,3 εκατ. νοικοκυριά, κατά κύριο λόγο με χαμηλά εισοδήματα, ή στο 13% των κατοίκων της χώρας για να επιβιώνουν.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΠΕΚΑ, που φτάνουν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2023 και περιλαμβάνονται στην έκθεση του Γραφείου του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, οι δικαιούχοι των εν λόγω επιδομάτων ανέρχονται σε 1.339.749 άτομα. Η πλειονότητά τους ή 635.620 νοικοκυριά είναι γονείς ανήλικων τέκνων που λαμβάνουν οικογενειακό επίδομα, 257.481 λαμβάνουν επίδομα στέγασης, 204.959 είναι άνεργοι ή χωρίς εισόδημα που λαμβάνουν το επίδομα του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, 180.868 είναι δικαιούχοι αναπηρικών επιδομάτων, 25.479 λαμβάνουν επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ανασφάλιστων υπερηλίκων, 10.202 παίρνουν το επίδομα γέννησης και 9.422 είναι δικαιούχοι διάφορων άλλων επιδομάτων.
Βάσει των συγκεκριμένων στοιχείων του ΟΠΕΚΑ στο εννεάμηνο 2023 το κράτος κατέβαλε για επιδόματα 2,1 δισ. ευρώ, επομένως στο σύνολο του έτους θα καταβάλει 2,8 δισ. ευρώ.
Η μικροπολιτική των pass
Ο δεύτερος άξονας αφορά τα διάφορα pass. Με αφετηρία την ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία στο ρεύμα από το φθινόπωρο του 2021 και τις αντιδράσεις που προκάλεσε ακόμη και σε βουλευτές της ΝΔ, η κυβέρνηση Μητσοτάκη άρχισε να επιδοτεί τους λογαριασμούς ρεύματος και σταδιακά έκανε τα επιδόματα ολόκληρο σύστημα: Power Pass για να μην τρελαίνονται οι καταναλωτές όταν ανοίγουν τον
λογαριασμό του ρεύματος, Market Pass για τον φουσκωμένο λογαριασμό στο σουπερμάρκετ, Youth Pass χωρίς λόγο, απλώς για να εξαγοράσει τους νέους, Dentist Pass για να πάνε τα παιδιά σε ιδιώτη οδοντίατρο, επιδόματα θέρμανσης και καυσίμων για να μην πέσει ο ΕΦΚ σε πετρέλαιο, ντίζελ και βενζίνη.
Σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό, τα επιδόματα και pass της ΝΔ ανήλθαν το 2023 σε 2,58 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,08 δισ. ήταν οι επιδοτήσεις στην ενέργεια, 790 εκατ. το Μarket Pass, 280 εκατ. για επίδομα θέρμανσης, 100 εκατ. για επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης στην αντλία και 79
εκατ. για επιστροφή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης στους αγρότες.
Με δυο λόγια, η κυβέρνηση του Κυρ. Μητσοτάκη, ο οποίος αναθεμάτιζε τα επιδόματα του ΣΥΡΙΖΑ, αναδείχτηκε σε υπερθεματιστή της επιδοματικής πολιτικής παρέχοντας επιδόματα 5,38 δισ. ευρώ ή 2,35% του ΑΕΠ μόνο για μία χρονιά, το 2023, το υψηλότερο στην ιστορία. Τα έδωσαν επειδή χωρίς αυτά τα νοικοκυριά δεν τα βγάζουν πέρα, για να βουλώσουν το στόμα της αντιπολίτευσης που ζητούσε πάταξη της κερδοσκοπίας και μείωση των υψηλών εμμέσων φόρων και για να κερδίσουν τις εκλογές.