Ο Αστερίξ κατέλαβε τη Βιβλιοθήκη στο Παρίσι
Το μεγάλο αφιέρωμα στον θρυλικό Γαλάτη θα διαρκέσει έως τις 19 Ιανουαρίου
Για μισόν αιώνα απωθούν τις ρωμαϊκές λεγεώνες από το χωριό τους οπλισμένοι με πείσμα, θάρρος, ιπτάμενα μενίρ και μια χύτρα μαγικό ζωμό. Ομως, το τελευταίο διάστημα ο Αστερίξ και η παρέα του έχουν κατέβει στη Λουτετία –το σημερινό Παρίσι– για να την κατακτήσουν. Εκεί, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας έχει ανοίξει τις πόρτες της έως τις 19 Ιανουαρίου 2014, σε μια μεγάλη ρετροσπεκτίβα αφιερωμένη στον Αστερίξ και στην 50χρονη καριέρα του στον χώρο των κόμικς.
Διαδρομή που μας χάρισε 34 άλμπουμ –πρόσφατα έγιναν 35–, τα οποία μεταφράστηκαν σε 111 γλώσσες και διαλέκτους και πούλησαν πάνω από 350 εκατομμύρια αντίτυπα ανά τον κόσμο. Ο monsieur Αστερίξ…
Στην πρώτη ενότητα της έκθεσης, οι επισκέπτες έρχονται σε επαφή με τη ζωή και τα παιδικά χρόνια των δημιουργών του Αστερίξ, Réne Goscinny και Albert Uderzo. Ο πρώτος, Πολωνοεβραίος που γεννήθηκε στην Αργεντινή και έζησε ένα διάστημα στις ΗΠΑ πριν εγκατασταθεί στη Γαλλία, και ο δεύτερος από γονείς που διέφυγαν από την Ιταλία για να γλιτώσουν από τους φασίστες του Μουσολίνι. Δύο άνθρωποι πολύ διαφορετικοί, σύμφωνα την Anne Goscinny, κόρη του Réne, των οποίων η αμοιβαία φιλία, η απέχθεια για τις απολυταρχικές ιδέες και τακτικές και το κοινό τους όραμα για το δικαίωμα στην ελευθερία σκέψης αποκρυσταλλώνεται το 1959 στο περιοδικό Pilote, με πηγή έμπνευσης τους «πρόγονους Γαλάτες».
Στη συνέχεια, μέσα από μια σειρά αυθεντικές χειρόγραφες σημειώσεις και δακτυλογραφημένες ιστορίες, ανοίγει ένα παράθυρο διαλόγου με τους επισκέπτες της έκθεσης, Με αφορμή αρχαιολογικά στοιχεία –εμβληματικά χαρακτηριστικά της σειράς– έρχονται στη μνήμη οι δεσμοί με την Ιστορία, καθώς και το εγγενές σατιρικό πνεύμα απέναντι στα κυρίαρχα στερεοτυπικά χαρακτηριστικά των σύγχρονων κοινωνιών.
Στην έκθεση γίνεται αναφορά και στον παγκόσμιο αντίκτυπο του Αστερίξ, που «μεταφέρθηκε» στη μεγάλη οθόνη, καθώς και στο τεράστιο ψυχαγωγικό χωριό-πάρκο που δημιουργήθηκε το 1989 λίγο πιο έξω από το Παρίσι, αφιερωμένο εξ ολοκλήρου στο φαινόμενο των ανυπότακτων… κοτσιδάτων με τα αγριογούρουνα.
Ομως, το πιο ενδιαφέρον ενδεχομένως κομμάτι της έκθεσης είναι οι πέντε αυθεντικοί πίνακες που συνθέτουν το μωσαϊκό των βασικών κοινωνικοπολιτικών πτυχών των συγκεκριμένων κόμικς: η Ελευθερία, η Αντίσταση, η Αλληλεγγύη, η Δημοκρατία και η Ανακάλυψη του Αλλου. Ο Αστερίξ, ο πολεμιστής από την Αρμορίκη, και η παρέα του μπορεί να προέρχονται από ένα απομονωμένο και απομακρυσμένο χωριό της γαλατικής επαρχίας, αλλά δεν διστάζουν να δείξουν την αλληλεγγύη τους σε όλους τους λαούς που κινδυνεύουν από τους ιμπεριαλιστές Ρωμαίους. Απεχθάνονται φύσει τους εξουσιαστές και εξουσιομανείς, και ταυτίζονται σε κάποιες ιστορίες με τις μη προνομιούχες τάξεις των μονομάχων και των σκλάβων. Μάλιστα, το ιδιοφυές δημιουργικό δίδυμο των Goscinny και Uderzo πλάθει τις περιπέτειες του Αστερίξ με απόλυτο σεβασμό και αγάπη για τις ιδιαιτερότητες του κάθε πολιτισμού.
Ετσι, οι Ισπανοί σατιρίζονται ως νυσταλέοι, χορευταράδες, ταυρομάχοι· οι Βέλγοι ως αθεράπευτα ανταγωνιστικοί· οι Κορσικανοί ως οξύθυμοι αργόσχολοι· οι Βρετανοί ως ψυχαναγκαστικοί, τυπολάτρες σε σχέση με το απογευματινό τσάι τους· οι Ελβετοί ως ουδέτεροι ωρολογοποιοί ή οι Ελληνες ως γλεντζέδες. Ομως, ούτε και η γαλατική κουλτούρα μένει ασχολίαστη, αποτελώντας πηγή έμπνευσης για πολλά κωμικά περιστατικά. Η αλληλεγγύη του γέλιου
Στις περισσότερες ιστορίες, τα μαντζούνια του δρυίδη Πανοραμίξ αποδεικνύονται «άχρηστα» μπροστά στη συντροφικότητα, στην ανδρεία και στο αγωνιστικό πνεύμα απέναντι στις ρωμαϊκές λεγεώνες και τις κατακτητικές ορέξεις των βάρβαρων Γότθων, Νορμανδών και Βίκινγκς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η δημοκρατική πτυχή του κόμικς, όπου τελικά ο κεντρικός ήρωας των ιστοριών δεν είναι ο Αστερίξ, αλλά όλο το γαλατικό χωριό. Το δε «ισχύς εν τη ενώσει» ακούει στον συνδυασμό Αστερίξ-Οβελίξ, καθότι είναι μαζί στις διάφορες αποστολές, πολύ απλά επειδή ο πρώτος είναι πιο πολυμήχανος από τους υπόλοιπους και ο δεύτερος πιο δυνατός. Οπως είναι φυσικό, αυτοί οι πανανθρώπινοι Γαλάτες έχουν ελάχιστα να κερδίσουν από τα ταξίδια τους σε έναν κόσμο που κατακλύζεται είτε από βαρβαρότητα πέρα από τα σύνορα του ρωμαϊκού ιμπέριουμ είτε από την «πολιτισμένη» βία της αυτοκρατορίας του Ιουλίου Καίσαρα. Ευτυχώς, όμως, που το χιούμορ παραμένει η τέχνη τού να απαξιώνεις και να συνθλίβεις οτιδήποτε άδικο και τοξικό.
Το καινούργιο άλμπουμ
Στη νέα τους περιπέτεια –που κυκλοφόρησε στις 24 Οκτωβρίου ταυτόχρονα σε 15 χώρες–, ο Αστερίξ και ο Οβελίξ διασχίζουν για άλλη μια φορά τη Θάλασσα της Μάγχης, για να βρεθούν στη αρχαία Σκωτία και να έρθουν σε επαφή με τους Πίκτες. Πρόκειται για τους συμπαθείς πολεμιστές με τα γαλάζια βαμμένα πρόσωπα που τρομοκρατούσαν τους δύσμοιρους λεγεωνάριους του Ιούλιου Καίσαρα. Φοράνε τα γνωστά κιλτ, έχουν αδυναμία στο καλό ουίσκι και τρέφουν σεβασμό για τη Νέσι της λίμνης του Λοχ Νες.
Πίσω από το 35ο άλμπουμ για πρώτη φορά βρίσκεται το νέο συγγραφικό δίδυμο των Jean-Yves Ferri και Didier Conrad. Σε λίγες ημέρες θα κυκλοφορήσει και στα ελληνικά από τη Μαμουθκόμιξ.
Στην έκθεση παρουσιάζονται η ζωή, τα παιδικά χρόνια των δημιουργών του Αστερίξ και τα «κατορθώματα» του γαλατικού χωριού.