Θαυμάσια συναυλία μουσικής δωματίου

Στις 14 Δεκεμβρίου τρεις ξεχωριστοί μουσικοί, ο βιολονίστας Γκίντον Κρέμερ, η τσελίστρια Γκίντρε Ντιρβαναουσκάιντε και η πιανίστρια Κάτια Μπουνιατισβίλι, συναντήθηκαν στην αίθουσα «Φίλων της Μουσικής» προκειμένου να ερμηνεύσουν τα δύο «ελεγειακά Τρίο» της νιότης του Ραχμάνινοφ, όπως επίσης το Τρίο έργο 24 του Μιετσισλάφ Βάινμπεργκ, έργο του 1945. Καιρό είχε να ακουστεί συναυλία μουσικής δωματίου παρόμοιας ποιότητας στην Αθήνα. Βιολί και τσέλο ήταν άριστα συντονισμένα, σαν να τα έπαιζε ο ίδιος άνθρωπος: οι φράσεις περνούσαν με φυσικότητα που έμοιαζε αυτονόητη από το ένα όργανο στο άλλο, η δυναμική των δύο ήταν συντονισμένη, η αισθητική στη διαμόρφωση του μουσικού υλικού έμοιαζε να εκπορεύεται από έναν, όχι δύο μουσικούς. Ωστόσο, το πιο θαυμαστό ήταν η συνεργασία της πιανίστριας με τα δύο έγχορδα: η Κάτια Μπουνιατισβίλι κυριαρχούσε με τόση άνεση στο όργανο και στα εκφραστικά της μέσα, ώστε να συμμετέχει στον διάλογο με αναρίθμητους τρόπους, στην ουσία προσδιορίζοντάς τον. Μπορούσε να παραμένει διακριτική χωρίς, όμως, να χάνεται, καθώς ο πεντακάθαρος ήχος της υποσημείωνε με σαφήνεια όσα δήλωναν σε πρώτο επίπεδο τα έγχορδα. Αντίστοιχα, οι ρωμαλέες εκρήξεις της ήταν ικανές να ανταγωνιστούν ολόκληρη ορχήστρα. Δεν χρειάζεται να υπογραμμίσει κανείς πόσο σημαντικές είναι παρόμοιες αρετές σε έργα του Ραχμάνινοφ, συνθέτη ο οποίος από τα πρώτα του βήματα διατηρούσε ξεχωριστή σχέση με το πιάνο. Το σύντομο, μονομερές πρώτο ελεγειακό Τρίο αναδύθηκε και έσβησε πάλι με ονειρικό τρόπο στη σιωπή: μια σιωπή, που διέθετε αποχρώσεις και συνόψιζε όσα είχαν παρεμβληθεί. Στο δεύτερο Τρίο ήταν και πάλι τα χαμηλόφωνα τμήματα αυτά που ξεχώρισαν: η συμπυκνωμένη ένταση του συναισθήματος υπήρξε αποτέλεσμα εύστοχων τονισμών και καλομελετημένου σχηματισμού των φράσεων. Ο πολωνο-εβραϊκής καταγωγής Σοβιετικός Βάινμπεργκ υπήρξε ο μόνος από την οικογένειά του που επιβίωσε από τις θηριωδίες των ναζί. Συνέθεσε το Τρίο, έργο 24, αμέσως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το εύρος των συναισθημάτων του συγκλονισμένου 26χρονου συνθέτη και η τρομακτική έντασή τους προβλήθηκε αντίστοιχα από τους μουσικούς. Η πιεσμένη, πυρετώδης απόδοση του «εβραϊκού» σκοπού, το πένθος των νυκτών φθόγγων στο τσέλο και οι υδραργυρικές ποιότητες του Κρέμερ, που μετέβαλλαν διαρκώς τη διάθεση, προσδιόρισαν την ξεχωριστή ερμηνεία.