Χαμηλός τζίρος και νέα λουκέτα είναι η κληρονομιά του 2013 στο λιανεμπόριο

Οι εισπράξεις των εορτών υπολογίζονται στα 6,8 δισ. ευρώ όταν το 2008 ήταν 22 δισ. ευρώ

Το στίγμα της χρονιάς που τελειώνει σε δύο ημέρες δίνει ο χαμηλός τζίρος που πραγματοποιούν κατά την εορταστική περίοδο τα εμπορικά καταστήματα, καθώς το αυξημένο ωράριο λειτουργίας, οι προσφορές, αλλά και η καλοκαιρία που επικράτησε τις δύο Κυριακές, 15 και 22 Δεκεμβρίου, δεν στάθηκαν ικανές συνθήκες για την αντιστροφή του αρνητικού κλίματος. Η πλήρης κατάργηση του δώρου των Χριστουγέννων για τους μισθωτούς και συνταξιούχους του δημόσιου τομέα, σε συνδυασμό με τις αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις που καλούνται να πληρώσουν μες στον Δεκέμβριο οι καταναλωτές, έχουν αποστερήσει από την αγορά δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ τα τελευ-

Στο εννεάμηνο του έτους ο γενικός δείκτης όγκου ήταν μειωμένος σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012 κατά 10,1%.

ταία χρόνια. Οι εκτιμήσεις και τα στοιχεία του εμπορικού κόσμου τόσο για την εικόνα της αγοράς κατά την εορταστική περίοδο όσο και για ολόκληρο το 2013. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις εκτιμήσεις των λιανεμπόρων, ο εορταστικός τζίρος - συμπεριλαμβανομένης και της αγοράς τροφίμων- αναμένεται να διαμορφωθεί στα 6,8 δισ. ευρώ, κατά 10% χαμηλότερος σε σχέση με το 2012. Αξίζει να σημειωθεί ότι προ κρίσης, το 2008, ο εορταστικός τζίρος άγγιζε τα 22 δισ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά την πορεία του λιανεμπορίου ολόκληρο το έτος, αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ). Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013 (σ.σ.: ο Σεπτέμβριος είναι ο τελευταίος μήνας για τον οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία) ο γενικός δείκτης όγκου (κύκλος εργασιών σε σταθερές τιμές) ήταν μειωμένος σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012 κατά 10,1%. Αρκετοί, μάλιστα, εκτιμούν ότι τα σχετικά στοιχεία για τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο θα είναι ακόμη χειρότερα, κάτι που διεφάνη και σε άλλους τομείς της οικονομίας, όπως τον εξαγωγικό.

Μάλιστα, πλέον διψήφιο ποσοστό υποχώρησης του κύκλου εργασιών καταγράφουν και οι κλάδοι του λια- νεμπορίου που μέχρι πρόσφατα εμφάνιζαν μικρότερες απώλειες, καθώς αφορούν κατά κύριο λόγο ανελαστικές δαπάνες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των σούπερ μάρκετ, ο τζίρος των οποίων κατέ- γραψε στο εννεάμηνο ΙανουαρίουΣεπτεμβρίου 2013 απώλειες της τάξης του 10,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο εννεάμηνο του 2012.

Πλήγμα υφίστανται πια και τα μεγάλα πολυκαταστήματα, τα οποία μέχρι πρόσφατα εμφάνιζαν ισχυρές αντοχές σε αντίθεση με τις μικρές, μεμονωμένες επιχειρήσεις. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν μείωση του τζίρου τους στο εννεάμηνο του 2013 κατά 14,7% (το ποσοστό αυτό αποτελεί και τη μεγαλύτερη μείωση μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών εμπορικών καταστημάτων) σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012. Η μείωση της κατανάλωσης όχι μόνο το 2013, αλλά την τελευταία πενταετία, είχε ως συνέπεια στο διάστημα αυτό να «εξαφανισθούν» από τον εμπορικό χάρτη της χώρας περί τις 130.000 επιχειρήσεις, ενώ οι απώλειες την περίοδο 2009-2013 σε θέσεις εργασίας φτάνουν τις 176.400, με το υψηλότερο ποσοστό απωλειών (47%) να προέρχεται από τους εργοδότες και τους αυτοαπασχολούμενους, εξαιτίας των χιλιάδων «λουκέτων». Σήμερα στο εμπόριο απασχολούνται 656.200 εργαζόμενοι, ενώ μόνο το 2013 χάθηκαν 23.194 θέσεις εργασίας.

Ο εμπορικός κόσμος, παρά την αισιοδοξία περί επιστροφής στην ανάπτυξη το 2014, εμφανίζεται εξαιρετικά επιφυλακτικός για τις πιθανότητες που έχει το λιανεμπόριο να ανακάμψει γρήγορα. Τα «λουκέτα», ειδικά μετά τις χειμερινές εκπτώσεις που θα πραγματοποιηθούν από τις 13 Ιανουαρίου έως τις 28 Φεβρουαρίου 2014, αναμένεται να κάνουν πάλι την εμφάνισή τους, έστω και αν εκτιμάται επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξής τους σε σύγκριση με τα δύο προηγούμενα έτη. Τα νέα «λουκέτα» από τη μια και η περαιτέρω ισχυροποίηση μεγάλων εταιρειών από την άλλη, οι οποίες στα χρόνια της κρίσης εμφανίστηκαν να έχουν γερές βάσεις, είναι τα στοιχεία που θα οδηγήσουν τη χρονιά που έρχεται σε νέες ανακατατάξεις στον εμπορικό χάρτη της χώρας, κυρίως μέσα από τις συγκεντρώσεις επιχειρήσεων.