Δημοψήφισμα με τράπεζες κλειστές
Δεν θα λειτουργήσουν τουλάχιστον μέχρι την προσεχή Δευτέρα
Δραματική τροπή πήρε από χθες η ελληνική κρίση, μετά τη διακοπή των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές και την πρόταση για δημοψήφισμα. Η κυβέρνηση επέβαλε περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, καθώς η ΕΚΤ αποφάσισε να μην αυξήσει το όριο παροχής ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες από τον ELA, μέσω του οποίου καλύπτονταν οι εκροές. Για να σταματήσει η «αιμορραγία» και η κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος, αποφασίστηκε να παραμείνουν κλειστές οι τράπεζες τουλάχιστον μέχρι και την προσεχή Δευτέρα. Αλλά και στη συνέχεια είναι αμφίβολο αν θα μπορέσουν ν’ ανοίξουν χωρίς συμφωνία με τους πιστωτές. Σήμερα οι τράπεζες δεν θα λειτουργήσουν καθόλου, ενώ από αύριο Τρίτη θα μπορούν να γίνουν αναλήψεις από ΑΤΜ με ανώτατο όριο τα 60 ευρώ. Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου δημοσιεύτηκε λίγο πριν από τις 03.00 σήμερα το πρωί, καθώς αναζητείτο τρόπος να εξαιρεθούν οι συνταξιούχοι από το όριο των 60 ευρώ, κάτι ωστόσο που ήγειρε θέμα συνταγματικότητας.
Κλειστές από σήμερα και για τουλάχιστον έξι εργάσιμες ημέρες θα είναι οι τράπεζες σε όλη τη χώρα, προκειμένου να επιβληθούν περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων. Αν και η κυβέρνηση έχει αναγγείλει ότι την 7η Ιουλίου θα επαναλειτουργήσουν, ωστόσο, τραπεζικά στελέχη μιλώντας στην «Κ», εκτιμούν ότι για να ανοίξουν ξανά οι τράπεζες θα πρέπει να υπάρξει νέα συμφωνία Ελλάδας - εταίρων που θα επιβεβαιώνει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Η μόνη άλλη εκδοχή είναι το νέο νόμισμα.
Οπως τονίζουν, το κλείσιμο των τραπεζών και η επιβολή περιορισμών θα προκαλέσουν άνευ προηγουμένου βλάβες στο τραπεζικό σύστημα, στις επιχειρήσεις, την οικονομία και στην εμπιστοσύνη των πολιτών. Χθες η κυβέρνηση, μετά εισήγηση του διοικητή της ΤτΕ, Γ. Στουρνάρα, συμφώνησε να προχωρήσει στην έκδοση Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), με την οποία κηρύσσεται ειδική τραπεζική αργία που ξεκινά από σήμερα μέχρι και τη Δευτέρα 6 Ιουλίου, με παράλληλη επιβολή περιορισμών στις τραπεζικές συναλλαγές. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», με την επιβολή των περιορισμών οι εκροές καταθέσεων δεν θα μπορούν να ξεπερνούν τα 300 εκατ. σε ημερήσια βάση. Ετσι, η υπάρχουσα ρευστότητα επαρκεί για περίπου 10 ημέρες.
Μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, η ΠΝΠ δεν είχε εκδοθεί, με την κυβέρνηση να αναζητεί τρόπο να εξαιρεθούν οι συνταξιούχοι από τους περιορισμούς, κάτι όμως που δεν είναι καθόλου εύκολο, ενώ μπορεί να δημιουργεί και ζητήματα συνταγματικότητας.
Εκτός λειτουργίας σήμερα θα είναι όλα τα ΑΤΜ, το internet και phone banking με στόχο τα ηλεκτρονικά συστήματα συναλλαγών να τεθούν σε λειτουργία σταδιακά από αύριο Τρίτη, όμως με εξαιρετικά χαμηλό όριο ημερήσιων αναλήψεων, τα 60 ευρώ ανά δικαιούχο ή λογαριασμό. Ο καθορισμός τόσο χαμηλού ορίου προκάλεσε έκπληξη, καθώς είχαν δημιουργηθεί προσδοκίες ότι θα ήταν ανάλογο της Κύπρου (300 ευρώ ημερησίως). Χθες, μετά την ανακοίνωση των περιορισμών σχηματίστηκαν τεράστιες ουρές στα λιγοστά ΑΤΜ που παρέμεναν σε λειτουργία. Με τους περιορισμούς που θα τεθούν, ουσιαστικά παγώνουν οι μετακινήσεις κεφαλαίων προς το εξωτερικό, ενώ οι πολίτες θα μπορούν από αύριο να κάνουν αναλήψεις μετρητών μέσω ΑΤΜ (με όριο τα 60 ευρώ), να χρησιμοποιούν το web και phone banking για συναλλαγές στην Ελλάδα, πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες, ενώ κανονικά θα λειτουργήσουν οι θυγατρικές των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό. Δεν θα υπάρχουν όρια για τις κάρτες ξένων τραπεζών, πρόβλεψη που αφορά κυρίως τους τουρίστες που βρίσκονται στη χώρα. Σύμφωνα με την ΠΝΠ, οι τράπεζες θα ανοίξουν ξανά την Τρίτη 7 Ιουλίου, δηλαδή μετά το κρίσιμο δημοψήφισμα της ερχόμενης Κυριακής, κάτι που αποτελεί περισσότερο ελπίδα παρά ορατή προοπτική. Αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι όχι, τότε η Ελλάδα θα τεθεί σε τροχιά εξόδου από το ευρώ, με ανυπολόγιστες συνέπειες για την οικονομία και τη χώρα. Ακόμα και αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι υπέρ της συμφωνίας, στελέχη τραπεζών εκτιμούν ότι είναι πιθανό η ειδική τραπεζική αργία να παραταθεί για όσο διάστημα απαιτηθεί προκειμένου να υπάρξει οριστική συμφωνία Ελλάδας- εταίρων.
Χθες το πρωί συνεδρίασε η ΕΚΤ, η οποία αποφάσισε να διατηρήσει σταθερό τον ELA στα 89 δισ. ευρώ, ενώ ζήτησε επιτακτικά την επιβολή περιορισμών για να μην προχωρήσει σε δραστικότερα μέτρα. Η κυβέρνηση μέσω του υπουργού Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκη, φαίνεται ότι προσπάθησε να αντιδράσει, ωστόσο, δεδομένης της εξαιρετικά περιορισμένης ρευστότητας θα ήταν αδύνατο να λειτουργήσουν ομαλά αύριο οι τράπεζες. Τραπεζικές πηγές εκτιμούν ότι μετά την επιβολή των περιορισμών, η ΕΚΤ θα διατηρήσει για λίγες ημέρες, μέχρι το δημοψήφισμα, τον ELA, ενώ θα συνεχίσει να συνεδριάζει καθημερινά, παρακολουθώντας την εξέλιξη της ρευστότητας στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι το Χρηματιστήριο Αθηνών δεν θα λειτουργήσει κατά τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας.
Με την επιβολή των περιορισμών, οι εκροές καταθέσεων δεν θα ξεπερνούν τα 300 εκατ. ημερησίως – H υπάρχουσα ρευστότητα επαρκεί για περίπου 10 ημέρες.