Αποθεώνοντας τη γυναίκα
Ως μούσα, ερωμένη, συνοδοιπόρο, στην έκθεση του Μαν Ρέι στην Ανδρο
Μέσα από τις σημαντικές του σχέσεις και τους γάμους του, ιχνηλατείται όλη η καλλιτεχνική του πορεία, που εκτείνεται σε έξι δεκαετίες.
Ο σφοδρός αέρας, που θύμιζε αυγουστιάτικο μελτέμι, έκανε δύσκολη την κατάβαση στα σκαλιά που οδηγούν στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Ιδρύματος Γουλανδρή, με κατά μέτωπον επίθεση από τη θάλασσα. Και ο συννεφιασμένος ουρανός, το Σάββατο το βράδυ, ταίριαζε απόλυτα με τη διάθεση απαισιοδοξίας που κυριαρχούσε από τις τελευταίες οικονομικές εξελίξεις.
Διαβαίνοντας, όμως, το κατώφλι της έκθεσης «Τα πρόσωπα της Γυναίκας» με 150 έργα του Μαν Ρέι, η ιαματική δύναμη της τέχνης, μετέβαλε, έστω και για λίγο, την ψυχολογία των θεατών, δημιουργώντας ανάταση. Τα εγκαίνια συνέπεσαν με τα κακά νέα, αλλά τελικά απέδειξαν πως η παρηγοριά μπορεί να έρθει ανέλπιστα, από την πηγή της ομορφιάς.
Πρόκειται για ένα από τα πιο κομψά αφιερώματα που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια στην Ανδρο. Χορταστικό (με φωτογραφία, ζωγραφική, γλυπτική και χαρακτική), καλοστημένο σε τέσσερις ενότητες, με τον αφηγηματικό του άξονα, στηριγμένο στο πιο συναρπαστικό θέμα: οι γυναίκες στη ζωή του καλλιτέχνη ως μούσες, ερωμένες, συνοδοιπόροι.
Μέσα από τις σημαντικές του σχέσεις και τους γάμους του ιχνηλατείται ολόκληρη η καλλιτεχνική του πορεία, η οποία εκτείνεται σε έξι δεκαετίες, καθώς γεννήθηκε το 1890 και πέθανε το 1976.
Αμερικανός, εβραϊκής καταγωγής, ο Μαν Ρέι σφυρηλάτησε το καλλιτε- χνικό του πνεύμα στο Παρίσι της δεκαετίας του ’20 με τους απόηχους του Νταντά και το πρόταγμα του Σουρεαλισμού. Συνομιλητής του Μπρετόν, του Ελιάρ, του Πικάμπια, στενός φίλος του Μαρσέλ Ντισάν, ο Ρέι ανέπτυξε μια σπουδαία και πολυδιάστατη καλλιτεχνική προσωπικότητα, η οποία ταυτίζεται σήμερα με τη φωτογραφία, αν και είχε δεξιότητες στη ζωγραφική, τη γλυπτική και τη χαρακτική. Η έκθεση, την οποία επιμελείται η Μαρία Κουτσομάλλη, παρουσιάζει μερικά από τα πιο εμβληματικά έργα του καλλιτέχνη, που ανήκουν στο Ιδρυμα που φέρει το όνομά του. Η διαδρομή μάς οδηγεί από την ενότητα «Μούσες», όπου συναντάμε από τις Παρισινές ερωμένες του ώς και τη γυναίκα που τελικά παντρεύτηκε στον δεύτερό του γάμο και πέρασε την υπόλοιπη ζωή του, στο «Στούντιο Μαν Ρέι», που εστιάζει στην επαγγελματική του πορεία ως φωτογράφου μόδας και πορτρετίστα. Εκεί πρωταγωνιστούν τα πρόσωπα της Κατρίν Ντενέβ, της Κοκό Σανέλ, της Αβα Γκάρντνερ, της Γερτρούνδης Στάιν. Ο Αμερικανός ήταν ο πρώτος φωτογράφος που απέκτησε δικό του καλλιτεχνικό ατελιέ και έφερνε εκεί τα μοντέλα του.
Οι άλλες δύο ενότητες αφορούν τη «Γυναίκα του Πόθου», όπου φαίνεται όλος ο θαυμασμός του καλλιτέχνη για τη γυναικεία ανατομία, και βέβαια «Η σουρεαλιστική Γυναίκα», μια αντανάκλαση του τεράστιου ρόλου του ασθενούς φύλου στο σημαντικό κίνημα του 20ού αιώνα. Η έκθεση θα διαρκέσει έως και τα τέλη Σεπτεμβρίου.