Τα παιδιά, αποδέκτες του άγχους της κρίσης
«Γιατί έκλεισαν; Γιατί έκλεισαν; Γιατίιι;» Ο Αρης ήταν απαρηγόρητος το βράδυ της Δευτέρας. Είχε σκαρφαλώσει στην αγκαλιά της μαμάς του και έκλαιγε, εκείνη τον παρηγορούσε με το αγαπημένο του παιχνίδι και η κρίση έλαβε τέλος λίγα λεπτά αργότερα: «Εντάξει, μαμά, είμαι καλά τώρα», είπε. Ο Αρης είναι 2,5 ετών. Εκείνο το βράδυ είχε πάρει το αυτί του τη συζήτηση των γονιών του για το κλείσιμο των τραπεζών. Δεν καταλάβαινε απολύτως τίποτα προφανώς, αλλά είχε «πιάσει» το φορτισμένο κλίμα. Περιέργως, «παρεμβαίνοντας» στη συζήτηση με αυτή τη μίνι κρίση, σαν να αποσυμφόρησε την ατμόσφαιρα στο σπίτι. Ξαφνικά, το μέλλον δεν ήταν και τόσο αβέβαιο: είχε πάρει τη μορφή του Αρη.
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, εκτός από τις αντικειμενικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στις ζωές τους (μείωση του οικογενειακού εισοδήματος, ενδεχόμενη αλλαγή περιβάλλοντος, μετανάστευση κ.λπ.), τα παιδιά έχουν υπάρξει και οι αποδέκτες του άγχους, της ανασφάλειας και του φόβου των οικογενειών τους, αλλά και συνολικά της κοινωνίας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ψυχολογικές επιπτώσεις δεν είναι αμελητέες και μπορούν να εκδηλωθούν με ποικίλους τρόπους, όπως διατροφικές διαταραχές ή μαθησιακές δυσκολίες.
Τις τελευταίες ημέρες, ο κίνδυνος τα παιδιά να γίνουν φορείς της αβεβαιότητας που όλοι αισθανόμαστε λόγω των δραματικών εξελίξεων είναι και πάλι μεγάλος. «Πρώτα απ’ όλα θα πρότεινα να αποφεύγουμε να τους μεταφέρουμε λογικές θυμού και μίσους, επιθετικότητας, για κάποιους που φαί- νεται ότι “φταίνε” για τη σημερινή κρίση. Αρκετά έχουν χορτάσει να ακούνε κατηγορίες» αναφέρει σε άρθρο-παρέμβασή του σε ιστοσελίδα για τα παιδιά ο Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη για τα Δικαιώματα του Παιδιού κ. Γιώργος Μόσχος.
«Δεύτερον, επειδή η ανασφάλεια είναι κακός σύμβουλος, είναι σπουδαίο να τους επιβεβαιώσουμε την ασφάλεια της σχέσης μας και των συναισθημάτων μας, που είναι ο καλύτερος πλοηγός στις δύσκολες φουρτούνες, όποτε και αν ξεσπάνε. Τρίτο, θα έλεγα να αποφεύγουμε να κάνουμε μπροστά τους διαλόγους πανικού για το χρήμα και την οικονομική κατάσταση. Αντίθετα χρειάζεται να περάσουμε στα παιδιά, περισσότερο από ποτέ, το μήνυμα ότι δεν θα μας κάνει το χρήμα ευτυχισμένους, αλλά η αίσθηση ότι ανήκουμε σε ομάδες και κοινότητες που μοιράζονται κοινά και όμορφα ιδανικά και νοιάξιμο για τον άλλο. Και τέταρτο, προτείνω αυτή την εβδομάδα, όπως και κάθε εβδομάδα που η κοινωνία μπαίνει σε συλλογική παράκρουση, να μην αφήνουμε την τηλεόραση να πλημμυρίζει τα σπίτια μας με τοξικότητα».
Ο κ. Μόσχος, με την πολύχρονη εμπειρία του (ανέλαβε το 2003), προτείνει να ασχοληθούμε αυτές τις ημέρες περισσότερο με τα παιδιά. «Ας περπατήσουμε μαζί στη φύση, ας παίξουμε, ας ακούσουμε τους ήχους, ας θαυμάσουμε τα χρώματα, ας σκαρφαλώσουμε ανηφόρες μαζί τους και ας τους υποσχεθούμε ότι η ύπαρξή μας θα αντέξει και θα ανθίζει σε κάθε καθεστώς, αρκεί να ποτίζεται τακτικά από την απόλαυση της ενεργητικής, δημιουργικής, αγωνιστικής και αλληλεπιδραστικής πραγμάτωσης της ανθρώπινής μας μοναδικότητας. Ας χαιρόμαστε που υπάρχουμε, που είμαστε μαζί, που δεν τα παρατάμε στα δύσκολα και που σε κάθε περίπτωση, είμαστε εμείς που ορίζουμε το νόημα και το περιεχόμενο της ζωής μας».
Εκκληση και προτάσεις από ειδικούς για την προστασία τους από την ανασφάλεια και τους φόβους που γεννά η σημερινή κατάσταση.