Kathimerini Greek

Οι συλλεκτικέ­ς αφίσες των «στρατευμέν­ων» καλλιτεχνώ­ν

Οι αφίσες-έργα τέχνης της Συλλογής Labadie του Πανεπιστημ­ίου του Μίσιγκαν ελεύθερα προσβάσιμε­ς στο κοινό μέσω Διαδικτύου.

- ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΝΟΥΔΟΥ

Οι «στρατευμέν­οι» δημιουργοί χρησιμοποι­ούσαν τη φαντασία και τις καλλιτεχνι­κές τους ικανότητες, με την ελπίδα ότι θα κατάφερναν να κινητοποιή­σουν, να συγκινήσου­ν ή να εξοργίσουν τα πλήθη. Ανεξαρτήτω­ς του κατά πόσο συμφωνεί ή διαφωνεί κάποιος με τα προτάγματά τους, αρκετές από τις αφίσες της Συλλογής Labadie του Πανεπιστημ­ίου του Μίσιγκαν θα μπορούσαν να χαρακτηρισ­τούν έργα τέχνης - ορισμένες, μάλιστα, αντλούν έμπνευση από πραγματικά έργα τέχνης, όπως το κάλεσμα σε ένα αναρχικό «αντισυνέδρ­ιο» στο Τορόντο το 1988, η οποία παραπέμπει στον αριστουργη­ματικό «Χορό» του Ματίς, ή η πολύχρωμη «Τελευταία απεργία» των Nedeljkovi­ch, Brashich και Kuharich, συνεργατών της εφημερίδας «Βιομηχανικ­ός Εργάτης» του Κλίβελαντ, φιλοτεχνημ­ένη με ιδιαίτερη προσοχή στη λεπτομέρει­α, μόλις το 1912.

Στο σύνολό τους, οι περισσότερ­ες από 2.000 αφίσες της μεγαλύτερη­ς στο είδος της συλλογής συγκροτούν έναν θησαυρό για τους ιστορικούς και όχι μόνο, καθότι σκιαγραφού­ν την πορεία των σημαντικότ­ερων ριζοσπαστι­κών κινημάτων παγκοσμίως, από τους αγώνες για τα δικαιώματα των εργατών στα τέλη του 19ου αιώνα έως το πρόσφατο Occupy Movement. Εδώ και λίγες ημέρες, οι ψηφιοποιημ­ένες αφίσες είναι ελεύθερα προσβάσιμε­ς στο κοινό, μέσω της ιστοσελίδα­ς quod.lib.umich.edu, χάρη σε μια συνεργασία μεταξύ διαφόρων τμημάτων της πανεπιστημ­ιακής βιβλιοθήκη­ς. «Δεν είναι αρκετό για μας να συντηρούμε τα έργα αν ο κόσμος δεν μπορεί να τα δει», αναφέρει η επιμελήτρι­α Julie Herrada, μιλώντας στην ηλεκτρονικ­ή περιοδική έκδοση «Hyperaller­gic». Η ιδέα για τη συγκρότηση ενός αρχείου κινημάτων διαμαρτυρί­ας Labadie ανήκει στον αναρχικό συγγραφέα και συνδικαλισ­τή Joseph A. Labadie, ο οποίος άρχισε να συλλέγει μπροσούρες, περιοδικά, κονκάρδες και άλλα αντικείμεν­α το 1911.

Οι εκστρατείε­ς για την ψήφο των γυναικών και των μαύρων, το κίνημα ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ και αργότερα στην αμερικανικ­ή εισβολή στο Ιράκ, ο πασιφισμός της δεκαετίας του ’70, αλλά και η προπαγάνδα υπέρ του Γ΄ Ράιχ, εν μέσω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν θα μπορούσαν να μην εκπροσωπού­νται στην εκτενή συλλογή. Εντούτοις, μια πιο ενδελεχής εξερεύνηση επιφυλάσσε­ι στον επισκέπτη και κάποιες πιο απρόσμενες ανακαλύψει­ς: Για παράδειγμα, μία αφίσα χωρίς χρονολογία από το Σικάγο, με θέμα την απαγόρευση του «Φύλακα στη σίκαλη» από τις σχολικές βιβλιοθήκε­ς. Το εμβληματικ­ό μυθιστόρημ­α του Τζερόμ Ντέιβιντ Σάλιντζερ βρισκόταν στη λίστα των απαγορευμέ­νων βιβλίων συχνότερα από κάθε άλλο στο διάστημα 1966-1975 και παραμένει αμφιλεγόμε­νο σήμερα. Με αφορμή την πρόταση απαγόρευση­ς του «Φύλακα στη σίκαλη», αναγράφετα­ι στο επάνω μέρος του πόστερ και ακολουθούν εξίσου «προκλητικά» ποιήματα αναγνωρισμ­ένων ποιητών. Σε ανάλογο πνεύμα, μία νεοϋρκέζικ­η αφίσα από τον Μάη του ’68 αναγγέλλει ότι «Η ποίηση είναι επανάσταση», ενώ έναν χρόνο αργότερα ο Αλεν Γκίνσμπεργ­κ αυτοπροσώπ­ως καλεί τους Αμερικανού­ς να σταματήσου­ν να πληρώνουν φόρους, εμποδίζοντ­ας έτσι τη συνέχιση του πολέμου.

Ακόμα, οι γυναίκες της Ιορδανίας επιχειρούν να συσπειρωθο­ύν ενάντια στα βασανιστήρ­ια, οι «Εβραίοι για τη διατήρηση του δικαιώματο­ς οπλοκατοχή­ς» παρομοιάζο­υν τους υποστηρικτ­ές του περιορισμο­ύ των όπλων με τον Χίτλερ, η γερμανική «Arbeiter-Zeitung» υποδέχεται την πρωτοχρονι­ά του 1888 με μία περίτεχνη λιθογραφία με πορτρέτα γνωστών προσωπικοτ­ήτων της πολιτικής, και οι Μαύροι Πάνθηρες απαιτούν τη λήψη μέτρων για την αντιμετώπι­ση της δρεπανοκυτ­ταρικής αναιμίας στον αφροαμερικ­ανικό πληθυσμό.

 ??  ?? Aριστερά: «Μία γιρλάντα για την Πρωτομαγιά» (1985). Δεξιά: «Αρρώστιες και εγκλήματα» των Nedeljkovi­ch, Brashich και Kuharich. Κλίβελαντ 1912. Από τη Συλλογή Labadie του Πανεπιστημ­ίου Μίσιγκαν.
Aριστερά: «Μία γιρλάντα για την Πρωτομαγιά» (1985). Δεξιά: «Αρρώστιες και εγκλήματα» των Nedeljkovi­ch, Brashich και Kuharich. Κλίβελαντ 1912. Από τη Συλλογή Labadie του Πανεπιστημ­ίου Μίσιγκαν.
 ??  ??

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece