Kathimerini Greek

Ο Ερντογάν, δόξα και ύβρις

- ΤΟ Υ ΝΙ ΚΟΥ ΚΩ ΝΣΤΑΝΤΑΡΑ

Πριν από λίγο καιρό, πολλοί Ελληνες κοίταζαν προς την Τουρκία ευχόμενοι κι αυτοί να είχαν έναν ισχυρό ηγέτη ο οποίος θα συγκρουότα­ν με ντόπια συμφέροντα και με ξένες δυνάμεις –και δη τις ΗΠΑ– και θα χάραζε νέα πορεία για τη χώρα του, καθιστώντα­ς την περιφερεια­κή δύναμη. Συνέκριναν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος κυριαρχεί στην τουρκική πολιτική σκηνή από το 2003, όταν πρωτοεξελέ­γη πρωθυπουργ­ός, με σειρά Ελλήνων ηγετών που δεν κατάφεραν να αποτρέψουν την παρακμή της χώρας τους. Σήμερα, όμως, ο Ερντογάν προσφέρει ένα μάθημα όχι μόνο για το πώς ένας ηγέτης με μεγάλη αυτοπεποίθ­ηση μπορεί να οδηγήσει τη χώρα του εμπρός, αλλά και για το πώς οι προσωπικές του αδυναμίες μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο όσα επέτυχε και, επιπλέον, να εκθέσουν τη χώρα του σε θανάσιμους κινδύνους. Ο Ερντογάν εξελέγη πρόεδρος της Δημοκρατία­ς πριν από ένα χρόνο και δεν πρέπει να έχει καμία ανάμειξη με τα πολιτικά κόμματα. Κι όμως, κάνει ό,τι μπορεί για να εξασφαλίσε­ι ότι το Κόμμα Δικαιοσύνη­ς και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) το οποίο ίδρυσε θα παραμείνει στην εξουσία. Υπονομεύει θεσμούς, επιχειρεί απότομες αλλαγές πολιτικής και εκθέτει τη χώρα του σε δύο πολέμους εντός και εκτός συνόρων. Σε σύγκριση με τις απειλές που αντιμετωπί­ζει η Τουρκία, η οικονομική κρίση και η διπλωματικ­ή απαξίωση της Ελλάδας μοιάζουν απλή υπόθεση. Σε μεγάλο βαθμό, το πρόβλημα της Ελλάδας μπορεί να αποδοθεί σε μια πολιτική τάξη η οποία θεωρούσε (και, σε μεγάλο βαθμό, συνεχίζει να θεωρεί) ότι η τέχνη του κυβερνάν είναι να εξασφαλίζε­ις τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων και να προσφέρεις σε κάθε ομάδα συμφερόντω­ν αυτά που ζητεί, αποφεύγοντ­ας τη λογική της ορθής διαχείριση­ς και της μεταρρύθμι­σης. Οταν το εύκολο χρήμα τελείωσε, η απουσία μηχανισμών για την αντιμετώπι­ση δυσκολιών, η αποστροφή προς τη συναίνεση και μια βαθιά αίσθηση αδικίας από την πλευρά των πολιτών υπονόμευαν οποιαδήποτ­ε προσπάθεια των κυβερνήσεω­ν να διαχειριστ­ούν την κατάσταση. Κι όμως, ενώ το πολιτικό κέντρο κατέρρευσε, ενώ εξελέγη για πρώτη φορά μια ριζοσπαστι­κή αριστερή κυβέρνηση, η Ελλάδα παραμένει η ίδια χώρα. Οι θεσμοί λειτουργού­ν, παρά τις αδυναμίες τους, και οι περισσότερ­οι έχουμε την ίδια αγωνία για την ανάκαμψη. Οι Ελληνες δεν αντιμετωπί­ζουν άμεσο κίνδυνο βίας και διχασμού. Στην Τουρκία, η αδυναμία του ΑΚΡ να διατηρήσει την αυτοδυναμί­α του στη Βουλή στις εκλογές του Ιουνίου απειλεί την προσπάθεια του Ερντογάν να μετατρέψει την προεδρία σε παντοδύναμ­ο εκτελεστικ­ό αξίωμα. Προκαλώντα­ς ένταση με την κουρδική μειονότητα, ο Ερντογάν φαίνεται να θέλει να τρομάξει τους πολίτες ώστε να στηρίξουν το ΑΚΡ, που παραμένει το μεγαλύτερο κόμμα, σε νέες εκλογές. Οι εχθροπραξί­ες καταρρακών­ουν την εκεχειρία που ο ίδιος ο Ερντογάν βοήθησε να εδραιωθεί το 2013. Επίσης, με το τέλος της ανοχής για τους τρομοκράτε­ς του «Ισλαμικού Κράτους» και με τη σύναψη συμφωνίας με τις ΗΠΑ για αυτό τον σκοπό, η Τουρκία άνοιξε δύο πολεμικά μέτωπα. Το ρίσκο είναι πολύ μεγάλο και τα πιθανά κέρδη αβέβαια. Ο ριψοκίνδυν­ος χαρακτήρας του Ερντογάν υπηρέτησε καλά την Τουρκία. Η διφορούμεν­η αρετή αυτή, όμως, η αλαζονεία, η έλλειψη ισχυρού αντιπάλου και η υπονόμευση των θεσμών τού επιτρέπουν τώρα να πληγώσει βαθύτατα τη χώρα του.

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece