Νομικά εμπόδια για το μοντέλο της Uber
Υπό ερώτημα τίθεται το επιχειρηματικό μοντέλο της Uber Technologies «Γίνε αφεντικό του εαυτού σου», στο πλαίσιο του οποίου μέσω εφαρμογής κινητού τηλεφώνου συνδέονται οδηγοί ταξί και πελάτες. Σχεδόν 160.000 οδηγοί της Καλιφόρνιας έχουν υποβάλει αγωγή κατά της εταιρείας, διεκδικώντας αποζημίωση για να καλυφθούν επαγγελματικές δαπάνες. Από μέρους της η εταιρεία επιδιώκει αυτή η αγωγή να μη μετεξελιχθεί σε συλλογική προσφυγή εναντίον της. Η απόφαση του δικαστηρίου θα εξαρτηθεί και από το ευρύτερο θέμα, του εάν οι οδηγοί των ταξί της Uber δρουν ως υπάλληλοί της ή ως ανεξάρτητοι εργολάβοι - κάτι το οποίοι ισχυρίζεται η εταιρεία. Εάν θεωρούνται υπάλληλοί της, τότε βάσει της νομοθεσίας δικαιούνται επίδομα ανεργίας, αποζημίωση και τους αναγνωρίζεται το δικαίωμα του συνδικαλίζεσθαι.
Το ζήτημα ήδη εντάσσεται στην ατζέντα της προεκλογικής εκστρατείας στις ΗΠΑ. Η υποψήφια των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον, προκάλεσε τις αντιδράσεις των αντιπάλων της Ρεπουμπλικανών και θερμών υποστηρικτών της Uber. Δήλωσε πως η οικονομία του διαμοιρασμού -όπου ανήκει και η Uber- είναι υποσχόμενη, αν και εγείρει ερωτήματα σχετικά με το καθεστώς προστασίας στον χώρο εργασίας. Συν τοις άλλοις, υπάρχει μία προηγούμενη δικαστική απόφαση ότι οι οδηγοί της Uber είναι υπάλληλοί της και όχι ανεξάρτητοι εργολάβοι, που συνάπτουν σύμβαση. Εάν εφεσιβληθεί χωρίς αποτέλεσμα, τότε τα κέρδη της εταιρείας θα πληγούν. Επιπλέον, θα εγερθούν θέματα για άλλες εταιρείες της οικονομίας διαμοιρασμού, οι οποίες μέσω εφαρμογών σε φορητές συσκευές συνδέουν καταναλωτές με προϊόντα και υπηρεσίες, παρακάμπτοντας τα κόστη της παραδοσιακής απασχόλησης. Οσοι κατέθεσαν την αγωγή, ισχυρίζονται ότι το μοντέλο εργασίας της Uber παραβιάζει την εργατική νομοθεσία.
Η εν λόγω υπόθεση έχει σημασία για επιχειρήσεις, οι οποίες αναθέτουν εργασίες σε τρίτους με αντάλλαγμα μερίδιο στα έσοδά τους, επισημαίνει ο καθηγητής Νομικής στο πολιτειακό Πανεπιστήμιο Κλίβελαντ, Κρίστοφερ Σάγκερς. «Πιστεύω πως μία νίκη των εναγόντων θα δημιουργήσει νομική ασάφεια», τονίζει. Δύο επενδυτές της Uber, που διατήρησαν την ανωνυμία τους, ανέφεραν πως η εταιρεία θα επιβιώσει της όποιας απόφασης για αναγνώριση των οδηγών ως υπαλλήλων της. Η χρηματιστηριακή αξία της Uber ίσως μειωθεί, επειδή εν μέρει βασίζεται στους διακανονισμούς με τους οδηγούς. Εάν οι τελευταίοι θεωρηθούν υπάλληλοί της, το κόστος διογκώνεται και ίσως τα κέρδη περιοριστούν.