Η Τραπεζική Ενωση θα συμβάλει θετικά
Είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς τι θα συμβεί στην Ελλάδα στους επόμενους πέντε μήνες, πόσο μάλλον στα επόμενα πέντε χρόνια. Ωστόσο, αυτό που φαίνεται πιο πιθανό είναι πως η Ελλάδα, μέσα από την υλοποίηση του πρόσφατα συμφωνηθέντος προγράμματος χρηματοδότησης, θα εξασφαλίσει ώς ένα βαθμό σταθερότητα και ανάπτυξη. Η σταδιακή ανάκτηση της εμπιστοσύνης θα επιτρέψει στην ΕΚΤ να αγοράζει ελληνικό δημόσιο χρέος στο πλαίσιο της πολιτικής ποσοτικής χαλάρωσης, με αποτέλεσμα ο κίνδυνος εξόδου από την Ευρωζώνη να μειώνεται πλέον τόσο πολύ και οι πιθανότητες για ένα τέτοιο ενδεχόμενο να είναι τόσο χαμηλές, που δεν θα επηρεάζουν πλέον τους επενδυτικούς σχεδιασμούς.
Εν τω μεταξύ, πρέπει να θεωρείται δεδομένη η ριζική μεταρρύθμιση της πολιτικής της Ευρωζώνης στον τραπεζικό τομέα, της λεγόμενης Τραπεζικής Ενωσης, που ξεκίνησε πριν από τρία χρόνια και εξακολουθεί να βρίσκεται σε μεταβατική φάση. Οι τράπεζες δεν θα διασφαλίζονται από εγγυήσεις μεμονωμένων κρατών, διότι οι επενδυτές θα αναμένουν ότι, σε μελλοντικές περιπτώσεις πτώχευσης, θα κληθούν και αυτοί να συμβάλουν στην αποπληρωμή του χρέους τους. Ετσι, ως απόρροια της πρόσφατης «έκθεσης των πέντε προέδρων» της Κομισιόν, δημιουργήθηκε ένα είδος μηχανισμού επανεγγύησης καταθέσεων. Είναι πιθανό ότι μέχρι τότε οι περισσότερες τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα θα ανήκουν σε μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που θα εδρεύουν αλλού, όπως ήδη συμβαίνει στις περισσότερες χώρες παρόμοιου μεγέθους της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, όπως και στο Βέλγιο, τη Φινλανδία και την Ιρλανδία. Ανεξαρτήτως του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, οι τράπεζες στην Ελλάδα δεν θα έχουν πλέον στο χαρτοφυλάκιό τους μεγάλη έκθεση σε ελληνικό δημόσιο χρέος. Ουσιαστικά, η βιωσιμότητά τους δεν θα συνδέεται με τον κρατικό προϋπολογισμό της Ελλάδας.
Ετσι, αν το ελληνικό κράτος ξαναβρεθεί σε οικονομική δυσκολία, ο κίνδυνος μετάδοσης στο τραπεζικό σύστημα θα είναι περιορισμένος, ενδεχομένως και ανύπαρκτος. Φυσικά, η Τραπεζική Ενωση δεν θα είναι πανάκεια για τα πολλά προβλήματα της Ελλάδας. Αλλά η ολοκλήρωσή της θα ισχυροποιήσει τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας έναντι μελλοντικών δημοσιονομικών πιέσεων. Από την άλλη, μια έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα απειλούσε να καταστήσει όλο το οικοδόμημα της Τραπεζικής Ενωσης άνευ σημασίας. Και αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα ολόκληρη η νομισματική ένωση να είναι πολύ πιο εύθραυστη.
Αν το κράτος ξαναβρεθεί σε δυσκολία, ο κίνδυνος μετάδοσης στο τραπεζικό σύστημα θα είναι περιορισμένος.