Η μείωση ρύπων ξεσήκωσε θύελλα από αντιδράσεις
Το λόμπι του άνθρακα κατά Ομπάμα
«Πρόκειται για το μεγαλύτερο, το πιο σημαντικό βήμα που έχουμε κάνει ποτέ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής». Ετσι περιέγραψε ο Λευκός Οίκος τα σχέδια για μείωση κατά 32% έως το 2030 των ρύπων που εκπέμπει η ηλεκτροπαραγωγή στις ΗΠΑ. Το πρόγραμμα Clean Power Plan είναι πράγματι το πρώτο του «είδους» του στη χώρα και οι εχθρικές αντιδράσεις από το λόμπι του άνθρακα εκδηλώθηκαν με την αναμενόμενη σφοδρότητα.
Πέντε πολιτείες που ελέγχονται από Ρεπουμπλικανούς ανακοίνωσαν ότι δεν θα συμμορφωθούν, ενώ οι ιδιοκτήτες λιγνιτικών μονάδων, που θίγονται περισσότερο από τους περιορισμούς ρύπων, προανήγγειλαν προσφυγές στη Δικαιοσύνη.
Το ζήτημα όμως με τις εξαγγελίες του Αμερικανού προέδρου δεν έγκειται στις μάχες οπισθοφυλακής ενός λόμπι που, όσο ισχυρό κι αν είναι, προσκρούει στο κοινό αίσθημα όπως αυτό αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις. Το πρόβλημα είναι ότι «κάνοντας ένα βήμα στη σωστή κατεύθυνση και πέντε στη λάθος, πηγαίνεις λάθος», όπως σχολίασε η συγγραφέας βιβλίου για την κλιματική αλλαγή, Ναόμι Κλάιν. Με άλλα λόγια, οι μειώσεις αυτές θα βοηθήσουν στην ανάσχεση της καταστροφικής κλιματικής αλλαγής μόνο αν συνδυαστούν με πολλές άλλες πρωτοβουλίες που θα μεταμορφώσουν ριζικά την παγκόσμια οικονομία. Τίποτα τέτοιο δεν διαφαίνεται μέχρι στιγμής, καθώς οι παγκόσμιες εκπομπές ρύπων συνεχίζουν να αυξάνονται περισσότερο από 3% κάθε χρόνο, με την εξαίρεση του 2009, που ήταν η χρονιά της οικονομικής κρίσης. Από μόνες τους, οι εξαγγελίες Ομπάμα, σε περίπτωση που εφαρ- μοστούν πλήρως, θα μειώσουν τους αμερικανικούς ρύπους κατά 6% για το διάστημα 2005-2030, ενώ αυτό που χρειάζεται για να περιοριστεί η υπερθέρμανση στους 2 βαθμούς Κελσίου είναι να κάνουν οι ΗΠΑ και οι άλλες βιομηχανικές χώρες περικοπές της τάξεως του 8%-10% τον χρόνο. Στην ομιλία του τη Δευτέρα, ο Αμερικανός πρόεδρος φάνηκε να αντιλαμβάνεται πόσο κρίσιμο είναι το διακύβευμα. «Δεν έχουμε άλλο πλανήτη. Δεν υπάρχει σχέδιο Β», είπε. «Είμαστε η πρώτη γενιά που βιώνει τις συνέπειες της κλιματικής
«Είμαστε η πρώτη γενιά που βιώνει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και η τελευταία που μπορεί να κάνει κάτι γι’ αυτό».
αλλαγής και η τελευταία που μπορεί να κάνει κάτι γι’ αυτό».
Αν εστιάσει κανείς στις λεπτομέρειες, βλέπει ότι το σχέδιο Ομπάμα υποστηρίζει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πολύ περισσότερο από ό,τι αναμενόταν. Στη μεγάλη εικόνα, όμως, τα πράγματα αλλάζουν. Στα «πέντε βήματα πίσω» που περιγράφει η Κλάιν συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, η άδεια του Ομπάμα για εξορύξεις στον Αρκτικό ωκεανό, η προώθηση του εξαιρετικά ρυπογόνου σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου και η ένθερμη υποστήριξη προς ένα καθεστώς διεθνούς εμπορίου και επενδύσεων που δεν αναγνωρίζει τις περιβαλλοντικές ενστάσεις και τιμωρεί με βαριά πρόστιμα μία από τις βασικές αρχές της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, που είναι η επιλογή τοπικών προϊόντων.