Η άνοδος του ευρωσκεπτικισμού
Τριάντα πέντε χρόνια διασπαθίσεως κολοσσιαίων κοινοτικών εισροών και δανείου χρήματος προσέδωσαν στην Ευρωπαϊκή Ενωση μοναδική αξιοπιστία και αίγλη εκθαμβωτική στον μέσο Ελληνα πολίτη. Ουδένα απασχόλησε το γεγονός ότι με την ένταξη της Ελλάδος στην ΕΟΚ επήλθε η διάλυση της παραγωγικής βάσης που είχε δημιουργηθεί μετά το τέλος ενός οικτρού εμφύλιου πολέμου. Ουδείς εξέτασε τις εμφανείς συνέπειες που θα είχε η ένταξη μίας χώρας απαράσκευης, μη παραγωγικής σε ένα σκληρό νόμισμα όπως το ευρώ.
Δημιουργήθη εν ολίγοις μία εικονική πραγματικότητα περί της φύσεως του ευρωπαϊκού συστήματος, στο οποίο προσεχώρησε ο ελληνικός λαός και οι πάσης φύσεως ηγέτες του, έως ότου επήλθε η κατάρρευση το 2010. Διόλου παράδοξο ότι έχει αρχίσει να εκδηλώνεται μία έντονη ροπή ευρωσκεπτικισμού, προς το παρόν στα άκρα του πολιτικού φάσματος, αλλά με τάση επεκτάσεως και στον μεσαίο χώρο.
Θα ήταν ολέθριο εάν η τάση αυτή αφηνόταν να εξελιχθεί με τρόπο ανεξέλεγκτο. Διότι εάν η διαχείριση της ευρωπαϊκής πορείας υπήρξε άφρων, η ρήξη με την Ε.Ε. θα είναι ολέθρια, αφού η Ελλάς ως οικονομική οντότητα -και όχι μόνον- έπαυσε στην ουσία να υφίσταται.
Το θέμα είναι ότι ακαδημαϊκές τοποθετήσεις, εμβριθείς αναλύσεις ή διαγγέλματα πολιτικών δεν πρόκειται να αποκαταστήσουν την τρωθείσα ευρωπαϊκή εικόνα. Εχουν εκ των πραγμάτων απαξιωθεί, και αυτό διεπιστώθη στο τελευταίο δημοψήφισμα. Ο ευρωσκεπτικισμός είναι ενστι- κτώδης, προκύπτει από την απώλεια πολύ συγκεκριμένων σταθερών, επί των οποίων οικοδομήθηκε το κυρίαρχο εθνικό, αστικό κράτος.
Ο «Ευρωπαίος πολίτης» δεν υφίσταται, και ως έννοια είναι ανεκτή μόνον σε περιόδους αφθονίας. Σε περιόδους κρίσεως το έθνος αναδεικνύεται σε σημείο αναφοράς και ισχύος. Εξ ου και η αναβίωση του εθνικισμού σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Κατά συνέπεια ο μόνος τρόπος αντιμετωπίσεως του νέου αυτού προβλήματος είναι ο «εμβολιασμός» και των συστημικών κομμάτων με μία δόση ευρωσκεπτικισμού, για να αποτραπεί ο γιγαντισμός μίας τάσεως προς πλήρη ρήξη.
Η χαώδης και εν πολλοίς ακατανόητη διαπραγματευτική πρακτική της κυβερνήσεως του κ. Αλέξη Τσίπρα μπορεί να απολήξει σε συμφωνία τραγική, που πιθανόν θα καταστήσει ακόμη πιο αντιπαθή την ευρωπαϊκή εικόνα στην Ελλάδα. Αλλά ο πρώην υπουργός Οικονομικών κ. Γιάνης Βαρουφάκης αποδιοργάνωσε αρκούντως το ευρωπαϊκό σύστημα, ώστε να αναδειχθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο μία αντιπαθής διάσταση της Γερμανίας, με εκφραστή τον κ. Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Αλλά ούτε η Γερμανία ούτε πολύ περισσότερο ο κ. Σόιμπλε εκφράζουν την πεμπτουσία της ενωμένης Ευρώπης, ούτε είναι αυτοδικαίως οι θεματοφύλακες του ευρώ. Ο ευρωσκεπτικισμός μπορεί κατά συνέπεια να πάρει τη μορφή «σκεπτικισμού» προς την ηγεμονική τάση που εκδηλώνει το Βερολίνο και ειδικότερα ο κ. Σόιμπλε, ως εκφραστής του νέου γερμανικού εθνικισμού.
Είναι αληθές ότι η Νέα Δημοκρατία ήταν το κόμμα που ενέταξε τη χώρα στην ΕΟΚ, αλλά την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδος διαχειρίσθηκαν από το 1981 έως το 2004 οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, με εξαίρεση την τριετία της πρωθυπουργίας του κ. Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Δεν υπάρχει λόγος να παραμείνει η πρωτοβουλία των κινήσεων στην Αριστερά του κ. Τσίπρα. Η εμπλοκή της Ν.Δ. στις ευρωπαϊκές διεργασίες πρέπει να είναι αποφασιστική. Ούτως ή άλλως το Βερολίνο δεν έδειξε καμία επιείκεια προς την κυβέρνηση του κ. Αντώνη Σαμαρά.
Ο «Ευρωπαίος πολίτης» δεν υφίσταται, και ως έννοια είναι ανεκτή μόνον σε περιόδους αφθονίας. Σε περιόδους κρίσεως το έθνος αναδεικνύεται σε σημείο αναφοράς και ισχύος.