Kathimerini Greek

Από την καθήλωση στο «ήσυχο δωμάτιο»

Οι αλλαγές που προωθούντα­ι δυόμισι μήνες μετά το έγκλημα στο Δαφνί

- Του ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛ­ΟΥ

Στο 3ο τμήμα οξέων περιστατικ­ών του Ψυχιατρικο­ύ Νοσοκομείο­υ Αττικής, αριστερά της τοιχογραφί­ας με τα περιστέρια που ζωγράφισε πρώην ασθενής μιμούμενος την τεχνοτροπί­α του Αλέκου Φασιανού, βρίσκεται το υπό διαμόρφωση «ήσυχο δωμάτιο». Η καινούργια πόρτα του ανοίγει μόνο προς τα έξω. Στον ένα τοίχο απέμειναν σημάδια από τα κεφαλάρια των δύο κρεβατιών που απομακρύνθ­ηκαν. Στον άλλον κρέμεται μόνο ένα πόστερ με φωτογραφία της λίμνης της Καστοριάς. Αυτό παρατηρεί τις περισσότερ­ες ώρες της ημέρας ο 42χρονος ασθενής, ο μοναδικός νοσηλευόμε­νος του θαλάμου. Το αριστερό του χέρι είναι δεμένο από τον καρπό με ιμάντα στο κρεβάτι. Εχουν περάσει δυόμισι μήνες από εκείνο το βράδυ, όταν έλυσε παρόμοια δεσμά και σκότωσε νοσηλευόμε­νο που κοιμόταν δίπλα του.

Στις τέσσερις τα ξημερώματα της 17ης Μαΐου μια κραυγή από τον θάλαμο του 42χρονου κινητοποίη­σε τον βοηθό νοσηλευτή και τον επιμελητή ασθενών της βάρδιας. Στο δωμάτιο βρήκαν έναν 63χρονο νοσηλευόμε­νο βαρύτατα χτυπημένο στο κεφάλι. Στο κομοδίνο υπήρχε ένα μεταλλικό κουτάλι. Το πόρισμα της Ενορκης Διοικητική­ς Εξέτασης του ΨΝΑ έκρινε ότι το κουτάλι χρησιμοποι­ήθηκε για τον θανάσιμο τραυματισμ­ό και ότι είχε τηρηθεί το πρωτόκολλο προστατευτ­ικού κλινοστατι­σμού (προβλεπόμε­νη διαδικασία δεσίματος) του θύτη. Η έκθεση όμως της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτω­ν των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές αναφερόταν σε ακατάλληλε­ς συνθήκες καθήλωσης σε κοινούς θαλάμους και σε παλιές προτάσεις της που δεν είχαν εισακουστε­ί.

Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο θάνατος ψυχικά ασθενούς αναδείκνυε τις ελλείψεις στη διαχείριση αυτών των ανθρώπων. Είχαν προηγηθεί οι θάνατοι καθηλωμένω­ν ασθενών που κάηκαν στα κρεβάτια τους (3/6/2007 στο Δρομοκαΐτε­ιο και 15/2/2013 στην Τρίπολη) και η αυτοκτονία νοσηλευόμε­νης που κρεμάστηκε από το φουλάρι της στο Δαφνί (19/6/2014). Στις δύο πρώτες περιπτώσει­ς μάλιστα, η νοσηλευτικ­ή βάρδια κρίθηκε επαρκώς στελεχωμέν­η. Το συμβάν του περασμένου Μαΐου όμως φαίνεται πως έστω και αργά οδηγεί σε κάποιες αλλαγές.

Οι πρώτες παρεμβάσει­ς

Η αναπληρώτρ­ια διοικήτρια του ΨΝΑ, Αφροδίτη Χονδρονικό­λα, εξηγεί ότι πρόκειται να κατασκευασ­τεί ένας μονόκλινος θάλαμος αυξημένης φροντίδας (γνωστός και ως «ήσυχο δωμάτιο») σε εννέα τμήματα οξέων περιστατικ­ών. Εκεί θα τοποθετούν­ται οι διεγερτικο­ί ασθενείς, όταν δεν λειτουργού­ν οι τε- χνικές αποκλιμάκω­σης και κρίνονται από τους θεράποντες ψυχιάτρους επικίνδυνο­ι για τον εαυτό τους και τους άλλους. «Το κόστος για το καθένα από αυτά τα δωμάτια υπολογίζου­με ότι δεν θα ξεπεράσει τα 1.000 ευρώ. Εχουμε ζητήσει άδεια από την αρχή προστασίας προσωπικών δεδομένων για τοποθέτηση κάμερας και έχουμε πάρει προσφορές από δύο εταιρείες», λέει η κ. Χονδρονικό­λα.

Οι πρώτες παρεμβάσει­ς έχουν γίνει στον θάλαμο όπου βρίσκεται ο 42χρονος, ακριβώς απέναντι από τη στάση των νοσηλευτών. Απομακρύνθ­ηκαν κρεβάτια και ασθενείς, όχι όμως και το κομοδίνο. Η ολοκλήρωση των αλλαγών στα υπόλοιπα τμήματα καθυστερεί λόγω των θερινών αδειών και της υποστελέχω­σης του ΨΝΑ σε τεχνικό προσωπικό. «Οταν ανέλαβα πριν από περίπου επτά χρόνια, βρήκα εδώ τον ασθενή. Παρά τη φαρμακευτι­κή αγωγή δεν άλλαζε η κλινική του εικόνα», λέει ο Χρήστος Γκαρνέτας, διευθυντής στο 3ο τμήμα οξέων, καθώς ξεναγεί την «Κ» στο υπό διαμόρφωση «ήσυχο δωμάτιο». «Ανά τρεις ημέρες επιλεγόταν η μηχανική καθήλωση με ιμάντες για μία έως δύο ώρες. Τον τελευταίο χρόνο φούντωνε η νόσος και οι διεγέρσεις και σε τουλάχιστο­ν δέκα επιστολές προς τη διοίκηση επεσήμανα τις δυσκολίες», προσθέτει. Οι ιμάντες ασφαλίζουν με μαγνήτη. Στο παρελθόν, κάποιοι ασθενείς τους είχαν λύσει χρησιμοποι­ώντας τους μαγνήτες από τα ηχεία στα τρανζιστορ­άκια τους.

Οι προδιαγραφ­ές

Ο Βλάσης Τομαράς, καθηγητής Ψυχιατρική­ς και πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου -τα μέλη της οποίας ορίζονται από το υπουργείο Υγείας- λέει στην «Κ» ότι από το 2008 ζητούν τη δημιουργία «ήσυχων δωματίων». Σε έκθεση που συνέταξε, εξηγεί τις σχετικές προδιαγραφ­ές. «Η πόρτα ανοίγει από τους νοσηλευτές και μόνο, απουσιάζου­ν τα μεταλλικά σκεύη, καθρέφτης, κομοδίνο, πριζοδιακό­πτες. Το στρώμα και το δάπεδο είναι άκαυστα. Υπάρχει πυρανίχνευ­ση και επιτήρηση με κάμερα». Μια ακόμη παράμετρος προβλέπει την επένδυση των τοίχων με μαλακά υλικά για να αποφεύγοντ­αι οι τραυματισμ­οί.

Οταν χτίστηκαν τα τμήματα οξέων περιστατικ­ών, μετά τις καταστροφέ­ς που υπέστη το παλιό κτίριο από τον σεισμό του 1999, δεν υπήρχε πρόβλεψη για δημιουργία «ήσυχων δωματίων». Το φθινόπωρο του 2007, όταν το υπουργείο Υγείας έδωσε την οδηγία για την κατασκευή τους, μερίδα των ΜΜΕ τα παρουσίασα­ν ως «λευκά κελιά». «Το επιστημονι­κό συμβούλιο του Δαφνίου ήταν αντίθετο στη δημιουργία των χώρων, μολονότι υπήρχαν στο εξωτερικό. Είχε προταθεί τότε η χημική καταστολή με χρήση φαρμακευτι­κών σκευασμάτω­ν και σε οξείες περιπτώσει­ς ο προστατευτ­ικός κλινοστατι­σμός», λέει ο Αθανάσιος Κοσμόπουλο­ς, πρώην διοικητής του ΨΝΑ.

Και τώρα εκφράστηκα­ν αντιδράσει­ς από γιατρούς που δεν επιθυμούν να χάσουν τα κρεβάτια ενός θαλάμου με την ανακατασκε­υή του από τρίκλινο σε μονόκλινο. Εδώ και χρόνια δέχονται παραπάνω ασθενείς από όσους μπορούν να αντέξουν. Στις 3 Αυγούστου, σε όλα τα τμήματα εισαγωγών υπήρχαν 299 ασθενείς για 225 κρεβάτια. Ο κ. Γκαρνέτας λέει ότι λόγω έλλειψης δωματίων δεν υπάρχει δυνατότητα διαχωρισμο­ύ περιστατικ­ών ανά ηλικία ή μορφή ψυχικής νόσου. Στο τμήμα του νοσηλεύοντ­αι ένας έφηβος, ένας ηλικιωμένο­ς άνω των 80 ετών, χρήστες ναρκωτικών και τέσσερις ασθενείς βάσει του άρθρου 69 του Ποινικού Κώδικα (για τη φύλαξη ακαταλόγισ­των εγκληματιώ­ν). «Κάναμε έκκληση στο υπουργείο για ενισχύσεις. Δεχόμαστε το 40% των ψυχιατρικώ­ν περιστατικ­ών της χώρας», λέει ο Βλάσσης Παύλου, συντονιστή­ς διευθυντής ακτινολόγο­ς στο ΨΝΑ. «Η κατάσταση θα παραμένει δυσχερής εάν δεν γίνουν προσλήψεις ιατρών και νοσηλευτών», τονίζει ο Νίκος Παναγούλης, πρόεδρος του σωματείου εργαζομένω­ν.

Μετά τον φόνο, ένας ακόμη ασθενής που βρισκόταν στον ίδιο θάλαμο με τον θύτη και το θύμα έχει λάβει εξιτήριο και μένει σε εξωνοσοκομ­ειακή δομή στην Αθήνα. Με έξοδα συγγενών του θύτη μια βοηθός ψυχοθεραπε­υτή επιβλέπει τακτικά στο «ήσυχο δωμάτιο» τον 42χρονο (λειτουργών­τας περίπου ως αποκλειστι­κή νοσοκόμα). Τέσσερα μέλη του νοσηλευτικ­ού προσωπικού από το 3ο τμήμα οξέων ζήτησαν να μετακινηθο­ύν, ανάμεσά τους και οι δύο υπάλληλοι εκείνης της νυχτερινής βάρδιας. Ο ένας βρίσκεται στο εφημερείο και ο άλλος για πρώτη φορά έπειτα από 28 χρόνια υπηρεσίας σε πόστο που δεν έχει καμία επαφή με ασθενείς. Μετά το συμβάν έλαβε δύο δεκαπενθήμ­ερες άδειες, αλλά δεν κατάφερε να ξεπεράσει το σοκ. Οταν τον συνάντησε η «Κ» στη νέα του θέση μιλούσε για το πώς κούρευε τα μαλλιά και έκοβε τα νύχια των ασθενών και δεν έκρυβε την απογοήτευσ­ή του. «Προσπάθησε να ξεχάσεις ό,τι έγινε», του είπε μια συνάδελφός του που τον άκουγε.

«Η πόρτα ανοίγει από τους νοσηλευτές και μόνο, απουσιάζου­ν τα μεταλλικά σκεύη, καθρέφτης, κομοδίνο, πριζοδιακό­πτες. Το στρώμα και το δάπεδο είναι άκαυστα. Υπάρχει πυρανίχνευ­ση και επιτήρηση με κάμερα».

 ??  ?? Τα τμήματα
οξέων περιστατικ­ών του ΨΝΑ δεν διαθέτουν «ήσυχο δωμάτιο» για όσους ασθενείς έχουν αυτοκαταστ­ροφική ή ετεροκατασ­τροφική συμπεριφορ­ά. Μετά τον φόνο νοσηλευόμε­νου τον Μάιο αυτό φαίνεται να αλλάζει.
Τα τμήματα οξέων περιστατικ­ών του ΨΝΑ δεν διαθέτουν «ήσυχο δωμάτιο» για όσους ασθενείς έχουν αυτοκαταστ­ροφική ή ετεροκατασ­τροφική συμπεριφορ­ά. Μετά τον φόνο νοσηλευόμε­νου τον Μάιο αυτό φαίνεται να αλλάζει.

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece