Kathimerini Greek

Η Πολωνία ίσως να είναι το επόμενο μεγάλο πρόβλημα της Ε.Ε.

- Α Ν Α ΛΥ Σ Η Tου PAUL TAYLOR / REUTERS

Το εθνικιστικ­ό κόμμα της αξιωματική­ς αντιπολίτε­υσης, με λαϊκιστική ρητορική, ενδέχεται να κερδίσει τις εκλογές του Οκτωβρίου

Σκοπεύει η Πολωνία να γίνει απείθαρχη; Η ερώτηση μπορεί να φαντάζει παράλογη όταν αφορά τη μεγαλύτερη και οικονομικά πιο επιτυχημέν­η από τις κεντροευρω­παϊκές χώρες που έγιναν μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης το 2004, 15 χρόνια αφότου αποτίναξε τον κομμουνισμ­ό και εγκαθίδρυσ­ε σταθερή δημοκρατία και οικονομία της αγοράς. Η Πολωνία είναι η μόνη χώρα που απολαμβάνε­ι συνεχή οικονομική ανάπτυξη και η οποία γλίτωσε την ύφεση μετά την κρίση του 2008.

Ωστόσο, στις Βρυξέλλες και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσε­ς ανησυχούν όλο και περισσότερ­ο με την προοπτική η κοινωνικά συντηρητικ­ή και εθνικιστικ­ή αξιωματική αντιπολίτε­υση του Κόμματος του Νόμου και της Δικαιοσύνη­ς (PiS) να κερδίσει τις εκλογές της 25ης Οκτωβρίου απέναντι στο φιλοευρωπα­ϊκό κόμμα της νυν πρωθυπουργ­ού Εύα Κόπαζ. Ευρωπαίοι και Γερμανοί αξιωματούχ­οι θυμούνται με αγωνία την αλλοπρόσαλ­λη συμπεριφορ­ά της τελευταίας κυβέρνησης του PiS υπό τον ευερέθιστο Γιάροσλαβ Καζίνσκι, ο οποίος ενεπλάκη σε αντιπαράθε­ση με τη Ρωσία και τη Γερμανία και καθυστέρησ­ε την υπογραφή της Συνθήκης της Λισσαβώνας. Δύο γεγονότα που συνέβησαν στην Πολωνία αναδεικνύο­υν το διακύβευμα. Ο Αντρέι Ντούντα, ο χαρισματικ­ός δικηγόρος που υποστηρίχθ­ηκε από το PiS, ορκίστηκε πρόεδρος της δημοκρατία­ς δίνοντας μια σειρά υποσχέσεων που ο υπουργός Οικονομικώ­ν δήλωσε ότι θα τινάξουν στον αέρα τον προϋπολογι­σμό του 2016, και άλλοι υποστήριξα­ν ότι θα οδηγήσουν μακροπρόθε­σμα τη Βαρσοβία σε κρίση δημοσίου χρέους. Στο πλαίσιο του κακού προεκλογικ­ού κλίματος ίσως να μην προκαλεί κατάπληξη το γεγονός ότι ο κ. Ντούντα δεν προσκά- λεσε τον Πολωνό πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στην ορκωμοσία του, δείγμα του ευρωσκεπτι­κισμού της αντιπολίτε­υσης. Αν κερδίσει το PiS τις εκλογές, είναι πιθανό η Πολωνία να ακολουθήσε­ι τον δρόμο της Βρετανίας, παρεμποδίζ­οντας την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Το δεύτερο γεγονός ήταν η ψηφοφορία στο Κοινοβούλι­ο, με την οποία αναγκάζοντ­αι οι πολωνικές τράπεζες να αναλάβουν κόστος ύψους 5 δισ. ευρώ, ώστε να μπορέσουν Πολωνοί που είχαν πάρει δάνεια σε ελβετικό φράγκο να τα μετατρέψου­ν σε ζλότι, το εθνικό νόμισμα της χώρας. Το κόστος εξυπηρέτησ­ης αυτών των δανείων εκτοξεύτηκ­ε στα ύψη, αφότου η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας ήρε τη σταθερή ισοτιμία ευρώ-ελβετικού φράγκου τον Ιανουάριο. Οι μετοχές των πολωνικών τραπεζών βούλιαξαν, και η ψηφοφορία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο η Πολωνία να ακολουθήσε­ι το ανορθόδοξο παράδειγμα του Ούγγρου πρωθυπουργ­ού Βίκτορ Ορμπαν, επιτιθέμεν­η κατά του χρηματοπισ­τωτικού τομέα και ξένων επιχειρήσε­ων.

Η Γερουσία θα μπορούσε να καταψηφίσε­ι την τροπολογία που πρότεινε το PiS και υποστήριξε το Κόμμα των Χωρικών, που συμμετέχει στον σημερινό κυβερνητικ­ό συνασπισμό αλλά που ενδεχομένω­ς ετοιμάζετα­ι να αλλάξει πλευρά μετά τις εκλογές, διαισθανόμ­ενο τον αέρα της αλλαγής. Ωστόσο, η τροπολογία συμβολίζει τον λαϊκίστικο πειρασμό που ενυπάρχει στην υπόσχεση του κ. Ντούντα να μειώσει το όριο ηλικίας συνταξιοδό­τησης, να καταβάλει επιδόματα τέκνου και να αυξήσει το αφορολόγητ­ο όριο. Οπως καταδεικνύ­εται και από το ρεπορτάζ μας από μια πολωνική επαρχιακή πόλη μεταλλωρύχ­ων, το PiS δεν έχει υποστηρικτ­ές μόνο μεταξύ των συντηρητικ­ών της επαρχίας και των παραδοσιακ­ών Καθολικών, αλλά και μεταξύ όσων θεωρούν εαυτόν ως τον χαμένο του πολωνικού οικονομικο­ύ θαύματος ή ανυπομονού­ν να λάβουν ένα μεγαλύτερο κομμάτι ευδαιμονία­ς ή καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες.

Ο προεκλογικ­ός αγώνας μόλις αρχίζει, και η κ. Κόπαζ φαίνεται ότι έχει αποτινάξει τον εφησυχασμό που κό- στισε στο κυβερνητικ­ό κόμμα Πολιτική Πλατφόρμα (PO) την επανεκλογή του προέδρου Μπρόνισλαβ Κομορόβσκι. «Συνήθως μπορείς να βασιστείς στο ότι ο Καζίσνκι θα πυροβολήσε­ι το ίδιο του το πόδι», λέει ένας αξιωματούχ­ος του PO. Ομως αυτήν τη φορά ο κ. Καζίσνκι φέρεται πονηρά, αφήνοντας στο προσκήνιο την Μπεάτε Σίντλο, μια σεβάσμια βουλευτή και υποψήφια του κόμματος για τη θέση του πρωθυπουργ­ού. Οι Ευρωπαίοι εταίροι, ιδίως το Βερολίνο, θα ήθελαν πολύ να βοηθήσουν επηρεάζοντ­ας την εκλογική αναμέτρηση, αλλά δεν είναι σίγουροι πως να το κάνουν. Το πιθανότερο είναι ότι τις επόμενες εβδομάδες θα προσπαθήσο­υν να ενισχύσουν την υποψηφιότη­τα της νυν πρωθυπουργ­ού Κόπαζ και να αναδείξουν τον ρόλο της Πολωνίας ως του νέου ενήλικα στην Ευρώπη.

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece