Αύξηση ορίων συνταξιοδότησης, εισφορών

Νέες ανατροπές για 1,5 εκατομμύριο ασφαλισμένους θα φέρει η δεύτερη αξιολόγηση

Ανατροπές για πάνω από 1,5 εκατομμύριο ασφαλισμένους, κυρίως αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και μισθωτούς οι οποίοι ήλπιζαν σε συνταξιοδότηση στην ηλικία των 62 ετών, με 40 χρόνια ασφάλισης, αναμένεται να φέρει η φθινοπωρινή έναρξη της δεύτερης αξιολόγησης.

Μπορεί στον πυρήνα της διαπραγμάτευσης να βρίσκεται το εργασιακό, καθώς το ασφαλιστικό «έκλεισε» με τη μεταρρύθμιση Κατρούγκαλου, όμως έμειναν ανοικτά τρία ζητήματα από την προηγούμενη αξιολόγηση, τα οποία, εάν περάσουν, σύμφωνα με το συμπληρωματικό μνημόνιο, θα οδηγήσουν σε αύξηση εισφορών για εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένων.

Τρία ανοικτά θέματα στο ασφαλιστικό που ενδέχεται να επηρεάσουν –αυξάνοντας τις εισφορές και πιθανότατα τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης– σχεδόν 1,5 εκατ. ασφαλισμένους, αποτελούν, παράλληλα με τις αλλαγές στα εργασιακά, τον μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» για την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας. Αν και ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος κατάφερε να τα βγάλει εκτός της πρώτης αξιολόγησης, η έκθεση συμμόρφωσης της Κομισιόν και το συμπληρωματικό Μνημόνιο που τη συνοδεύει είναι αποκαλυπτική.

Τον Σεπτέμβριο η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να ολοκληρώσει τις 3 δράσεις που έχουν να κάνουν με την επιβολή ενιαίων ασφαλιστικών εισφορών και να ολοκληρωθούν έτσι οι δεσμεύσεις του 3ου Μνημονίου. Αναλυτικά, θα πρέπει να καταργήσει τη δυνατότητα που έχουν οι ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων να καταβάλουν χαμηλότερες εισφορές σε περιοχές κάτω των 2.000 κα- τοίκων (ασφαλίζονται στον ΟΓΑ αντί του ΟΑΕΕ), να εξαλείψει όλες τις εξαιρέσεις που επιτρέπουν χαμηλότερες εισφορές για την υγεία αλλά και να προχωρήσει στην αναθεώρηση προς τα κάτω της έκπτωσης του 15% για τις εφάπαξ πληρωμές των πλασματικών ετών ασφάλισης. Συνολικά, οι τρεις δράσεις εκτιμάται ότι αφορούν περίπου 1,5 εκατ. ασφαλισμένους, κυρίως στον ΟΓΑ, αλλά και στα ταμεία των αυτοτελώς απασχολουμένων, ενώ εμμέσως, μέσω της αλλαγής στην έκπτωση της εξαγοράς πλασματικών ετών, δημιουργείται ένα πρόσθετο εμπόδιο εξόδου στη συνταξιοδότηση πριν από τα 67.

Αναλυτικά, οι ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυμάτων που λόγω πληθυσμιακών κριτηρίων (δραστηριοποιούνται σε περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων) ασφαλίζονται στον ΟΓΑ και βάσει των απαιτήσεων των δανειστών θα πρέπει να ενταχθούν στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ ξεπερνούν τις 50.000. Καθώς μάλιστα από 1η Ιανουαρίου 2017 οι εισφορές στον ΟΑΕΕ αυξάνονται σημαντικά, η επιβάρυνση στους συγκεκριμένους ασφαλισμένους αναμένεται σημαντική. Οπως εξηγεί στην «Κ» ο πρώην υπουργός Εργασίας Γ. Κουτρουμάνης, μόνο η αύξηση του κατώτατου ασφαλιστέου εισοδήματος από περίπου 830 ευρώ τον χρόνο σε 1.896 ευρώ, οδηγεί σε υπερπλασιασμό των εισφορών. Αλλά και η απαίτηση των θεσμών για κατάργηση όλων των εξαιρέσεων που επιτρέπουν χαμηλότερες εισφορές υγείας «ακουμπά» πάνω από 900.000 ασφαλισμένους, που ακόμη και μετά την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου πληρώνουν για ένα σημαντικό μεταβατικό διάστημα χαμηλότερες εισφορές από 6,95%. Αναλυτικά, εφόσον οι δανειστές επιμείνουν στη θέση τους για άμεση κατάργηση όλων των εξαιρέσεων, σε αύξηση των εισφορών υγείας θα οδηγηθούν οι ασφαλισμένοι του ΕΤΑΑ και οι απόφοιτοι σχολών ανώτατης εκπαίδευσης που είναι εγγεγραμμένοι σε επιστημονικούς συλλόγους ή επιμελητήρια και οι οποίοι βάσει του πρόσφατου νόμου θα κατέβαλαν για τα 2 πρώτα έτη ασφάλισης εισφορά υγείας 4,87% και για τα επόμενα 3 χρόνια, 5,91%.

Σύμφωνα με τον κ. Κουτρουμάνη, επιβαρύνσεις θα υποστούν περίπου 300.000 ασφαλισμένοι, κυρίως νέοι επιστήμονες. Αλλά και οι περισσότεροι από 600.000 αγρότες ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, θα οδηγηθούν σε δραστική αύξηση εισφορών, που σύμφωνα με τον νόμο αυξάνονται μεν, σταδιακά δε, έως το 2018. Συγκεκριμένα, το 2016 οι εισφορές υγείας ορίζονται σε 3,61% επί των υφιστάμενων ασφαλιστικών κατηγοριών. Το 2017 η ασφαλιστική εισφορά των αγροτών ορίζεται σε 4,73% επί του ασφαλιστέου εισοδήματός τους, ενώ από το 2018 ορίζεται σε 5,84% και φθάνει το 6,95% το 2019. Για όλους αυτούς, περίπου 1 εκατ. ασφαλισμένους, η εισφορά υπέρ ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης θα αυξηθεί στο 6,95% ακαριαία, από 1η Ιανουαρίου 2017.

«Παγίδες» που ενδεχομένως να οδηγήσουν και σε οριστικό «λουκέτο» στην πόρτα εξόδου προς τη συνταξιοδότηση πριν από τα 67, κρύβει για πάνω από 500.000 ασφαλισμένους που θα συνταξιοδοτηθούν έως το 2030, η 3η εκκρεμότητα του ασφαλιστικού. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για όσους θα μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν στα 62 με 40 έτη ασφάλισης, εξαγοράζοντας εφάπαξ, με έκπτωση 15%, 5 με 7 πλασματικά έτη ασφάλισης. Εάν, όπως σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» επιδιώκουν οι εκπρόσωποι των δανειστών, μειωθεί η έκπτωση ή αλλάξει η βάση υπολογισμού της, τότε το κόστος θα αυξηθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα να μην έχουν τη δυνατότητα εξαγοράς.

Οι τρεις δράσεις εκτιμάται ότι αφορούν ασφαλισμένους κυρίως στον ΟΓΑ, αλλά και στα ταμεία των αυτοτελώς απασχολουμένων.