Η αποχώρηση του κ. Μ. Σάλλα και τι σημαίνει για τις τράπεζες
Η επόμενη ημέρα και οι θεσμοί
Ο πρόεδρος και δημιουργός του ομίλου Τράπεζας Πειραιώς, κ. Μιχάλης Σάλλας, έχοντας τα ηνία του εδώ και 25 χρόνια, αποφάσισε να υποβάλει την παραίτησή του. Και αυτόματα, κατ’ αυτόν τον τρόπο, σηματοδότησε την αλλαγή σελίδας στο εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Μιλώντας στο Δ.Σ. της τράπεζας τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «στο νέο αυτό περιβάλλον χρειάζονται η εμπειρία των παλαιών στελεχών, αλλά κυρίως οι δυνάμεις των νέων ανθρώπων, των νέων managers, οι οποίοι θα επωμισθούν το βάρος να οδηγήσουν την τράπεζα στη νέα εποχή».
Η κινητικότητα στον κλάδο, ωστόσο, είναι γενικότερη και όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε σε μια μεταβατική περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας θα πρέπει να αντιμετωπιστούν μεγάλες προκλήσεις, με κύρια τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που ξεπερνούν τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ.
Αλλαγή σελίδας σημειώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στον όμιλο Πειραιώς. Νωρίς την Τετάρτη το πρωί, ο κ. Σάλλας ζήτησε τη σύγκληση του Δ.Σ. της τράπεζας, γνωστοποιώντας σε στενούς συνεργάτες του την απόφασή του να αποχωρήσει από τη διοικητική πυραμίδα του ομίλου, ανοίγοντας τον δρόμο για νέους ανθρώπους. Νωρίτερα επικοινώνησε με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννη Στουρνάρα και τον ενημέρωσε για τις προθέσεις του. Ο διοικητής της ΤτΕ ευχαρίστησε τον κ. Σάλλα και για την απόφασή του να δώσει την ευκαιρία σε νεότερους να αναδειχθούν στο αξίωμα και μάλιστα απέστειλε επιστολή, στην οποία σημείωσε «θα ήθελα να σε συγχαρώ και να σε ευχαριστήσω για τα 30 χρόνια δημιουργικής προσφοράς σου στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και στα δρώμενα της ελληνικής οικονομίας».
Ο κ. Σάλλας, μιλώντας στο Δ.Σ., υπογράμμισε ότι «είναι προφανές ότι μετά και την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση διαμορφώνεται για το τραπεζικό σύστημα, ασφαλώς και για την Τράπεζα Πειραιώς, ένα νέο εταιρικό και οικονομικό περιβάλλον. Στο νέο αυτό περιβάλλον χρειάζονται η εμπειρία των παλαιών στελεχών, αλλά κυρίως οι δυνάμεις των νέων ανθρώπων, των νέων managers, οι οποίοι θα επωμισθούν το βάρος να οδηγήσουν την τράπεζα στη νέα εποχή». Σημειώνεται ότι είχε ενημερώσει για τις προθέσεις του τις Αρχές από τον Ιανουάριο του 2016, ωστόσο περίμενε την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του ΤΧΣ πριν την υλοποιήσει. Με ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. της τράπεζας ο κ. Σάλλας ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος.
Ο δημιουργός
Ο κ. Σάλλας δεν είναι απλά το παλαιότερο στέλεχος του ομίλου αλλά ο δημιουργός και ο στρατηγικός νους που οδήγησε την επέκταση της τράπεζας εκτός και εν- τός ελληνικών συνόρων. Ο κ. Σάλλας ήταν από τους μεγάλους πρωταγωνιστές μιας γενιάς τραπεζιτών που οραματίστηκαν και οδήγησαν τον κλάδο σε μια εντυπωσιακά ανοδική πορεία.
Το 1991, η τότε κυβέρνηση Μητσοτάκη προχώρησε στην ιδιωτικοποίηση της Τράπεζας Πειραιώς, την οποία απέκτησε ομάδα επενδυτών με επικεφαλής τον κ. Σάλλα. Τότε, η Τράπεζα Πειραιώς ήταν μια μικρή τράπεζα, ελέγχοντας το ασήμαντο 0,1% της αγοράς, απασχολούσε 200 εργαζομένους και το ενεργητικό της δεν ξεπερνούσε τα 200 εκατ. ευρώ. Ακολούθησε μια 15ετία εκρηκτικής ανάπτυξης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς η απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος, η μείωση της κρατικής παρουσίας στον κλάδο και η ένταξη της χώρας στην Ευρωζώνη δημιούργησαν ένα εξαιρετικά θετικό περιβάλλον, το οποίο ο κ. Σάλλας μαζί με τους συνεργάτες του εκμεταλλεύθηκαν με τον καλύτερο τρόπο.
Η μεγάλη κρίση
Η έλευση της μεγάλης δημοσιονομικής κρίσης το 2008 που ακόμα δοκιμάζει τις αντοχές της χώρας οκτώ χρόνια μετά, τερμάτισε βίαια την θετική πορεία. Ωστόσο, ο κ. Σάλλας κατάφερε όχι απλά να διασώσει το δημιούργημά του από την τέλεια καταιγίδα (πάνω από 10 τραπεζικά ιδρύματα «έσβησαν» από τον χάρτη) αλλά εν τέλει να εξέλθει ενισχυμένη, κατακτώντας την πρώτη θέση της αγοράς. Σήμερα, ακόμα και μετά την εφαρμογή ενός μεγάλου προγράμματος αναδιάρθρωσης, η Πειραιώς του 0,1% βρίσκεται να κατέχει το 30% της εγχώριας τραπεζικής αγοράς, απασχολεί 19.000 εργαζομένους και διαθέτει ενεργητικό ύψους 90 δισ. ευρώ!
Η αδιανόητη απόφαση το 2012 για το «κούρεμα» (PSI) των ομολόγων ενός κράτους-μέλους της πανίσχυρης Ευρωζώνης προκάλεσε μεγάλες ζημίες στην Τράπεζα Πειραιώς, όπως και στις άλλες τράπεζες. Ωστόσο, μέσω μιας αποτελεσματικής τακτικής, η διοίκηση της Πειραιώς κατάφερε να αναστρέψει τη δύσκολη κατάσταση. Το 2012 προχώρησε στην απορρόφηση του υγιούς τμήματος της Αγροτικής Τράπεζας αλλά και στην απόκτηση της Γενικής Τράπεζας από τον γαλλικό όμιλο Societe Generale. Το 2013 η ενισχύθηκε περαιτέρω με την απόκτηση της πορτογαλικής Millennium Bank αλλά και την απόκτηση ελληνικών τμημάτων των Τράπεζας Κύπρου, Cyprus Popular Bank, Ελληνικής Τράπεζας. Ετσι κατόρθωσε να καλύψει τις μεγάλες ζημίες του PSI και να ανακεφαλαιοποιηθεί το 2013, έχοντας θετική καθαρή θέση, με τη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών. Ωστόσο, η επιδείνωση της ύφεσης και η αστάθεια οδήγησαν σε νέες ανακεφαλαιοποιήσεις και νέες περιπέτειες τον τραπεζικό κλάδο.