Τα κτίρια των ΑΕΙ έχουν πάντοτε την... τιμητική τους
Τον απολογισμό της καταστροφής που άφησαν πίσω τους οι αντιεξουσιαστές του «No Border Camp Thessaloniki 2016» συνέχιζαν χθες το πρυτανικό συμβούλιο του ΑΠΘ και οι αρμόδιοι κοσμήτορες των σχολών που επλήγησαν. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι ζημιές σε εξοπλισμό δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλες, ωστόσο το μεγαλύτερο πλήγμα είναι η εικόνα βεβήλωσης – σπασμένες πόρτες, συνθήματα παντού– που εμφανίζουν τα δύο κτίρια –της Νομικής και της Φιλοσοφικής– που κατελήφθησαν επί δέκα ημέρες.
Τα πανεπιστημιακά, βέβαια, κτίρια έχουν το «προνόμιο» να αποτελούν τον πρώτο στόχο κατάληψης, καθώς επί χρόνια προστατεύονταν από το πανεπιστημιακό άσυλο (με βάση τον νόμο πλαίσιο του 1982) και άρα ήταν δύσκολη η επέμβαση της ΕΛ.ΑΣ., ενώ ακόμη και από τότε που άλλαξε ο νόμος (το 2011) και έγινε πιο εύκολη η επέμβαση όταν τελούνται αυτόφωρα αδικήματα, οι αστυνομικές αρχές δεν παρουσιάζονται πρόθυμες να επέμβουν. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ιστορικού κτιρίου του ΕΜΠ στην οδό Πατησίων. Στο εγκαταλειμμένο κτίριο Γκίνη φέρεται να φιλοξενούνται από εξωπανεπιστημιακούς καταληψίες μετανάστες, ενώ το προηγούμενο διάστημα αρκετές φορές αναρχικοί χρησιμοποιούσαν ως ορμητήριο την προαύλιο χώρο του ιστορικού κτιρίου για να επιτίθενται με μολότοφ σε αστικά λεωφορεία και τρόλεϊ, με τους άνδρες της ΕΑΣ να μην επεμβαίνουν.
Η κοσμητεία της Αρχιτεκτονικής Σχολής, η οποία φιλοξενείται στο κτίριο της Πατησίων και άρα είναι αρμόδια μαζί με την πρυτανική αρχή για την προστασία του, αλλάζει από τον Σεπτέμβριο και μένει να αποδειχθεί εάν θα αλλάξει και η πολιτική της Σχολής σε ανάλογα περιστατικά.
Υπό κατάληψη είναι και το κοντινό στο ΕΜΠ κτίριο του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (πρώην ΑΣΟΕΕ), στην οδό Μαυρομματαίων και Δεριγνύ. Η πρώτη κατάληψη από αντιεξουσιαστές σε μέρος του κτιρίου έγινε προ 11 ετών, και από το φθινόπωρο του 2014 κατελήφθη όλο το κτίριο. Οι καταληψίες συμπυκνώνουν τις θέσεις τους για την κατάληψη στην αναφορά ότι «οι καταλήψεις για εμάς είναι χώροι πολιτικής ζύμωσης, δημιουργίας και ελεύθερης έκφρασης, είτε ως στεγαστικά εγχειρήματα που σκοπό έχουν να αποδομήσουν κάθε έννοια ιδιοκτησίας, είτε ως κέντρα αγώνα και κοινωνικοί χώροι».
Βεβαίως, η μεταπολιτευτική ιστορία των ελληνικών πανεπιστημίων δεν έχει λίγα περιστατικά που εξωπανεπιστημιακοί με την ανοχή των πρυτανικών αρχών και φοιτητών «κατέλαβαν» χώρους εντός των ΑΕΙ. Χαρακτηριστικά, προ πενταετίας εξωπανεπιστημιακοί καταληψίες έκαναν κατά κυριολεξία πάρτι για την επέτειο της συμπλήρωσης δέκα ετών κατάληψης ενός εξαιρετικού νεοκλασικού κτιρίου του Πανεπιστημίου Κρήτης στο κέντρο του Ηρακλείου.
Οι κατειλημμένοι χώροι –τα «στέκια» όπως ονομάζονται– στα πανεπιστήμια της χώρας κατ’ ουσίαν αποτελούν άβατο για τις πρυτανικές αρχές και τους πανεπιστημιακούς, λειτουργούν ως αποθηκευτικοί χώροι για εξοπλισμό επιθέσεων (όπως είναι οι λοστοί, τα καδρόνια, οι σιδηρογροθιές, τα κράνη) ή για παραγωγή πολεμοφοδίων (όπως είναι οι βόμβες μολότοφ), ενώ αποτελούν και ασφαλές σημείο για χρήση και διακίνηση ουσιών.
Μάλιστα, ορισμένα από τα «στέκια» στο κέντρο της Αθήνας αποτέλεσαν στο παρελθόν ορμητήριο των αναρχικών για την πρόκληση επεισοδίων. Ενδεικτικά, αυτόπτες μάρτυρες δήλωσαν ότι στα μέσα Μαρτίου του 2009 τα άτομα που προκάλεσαν καταστροφές στην περιοχή του Κολωνακίου άφησαν τον εξοπλισμό τους σε «στέκι» μέσα στη Νομική Αθηνών. Το ίδιο είχε καταγγελθεί και για «στέκι» εντός του Οικονομικού Παν. Αθηνών από το οποίο έβγαιναν τα άτομα που προκαλούσαν συχνά πυκνά συμπλοκές με τη Δημοτική Αστυνομία κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων-σκούπα στην περιοχή.
Το μεγαλύτερο πλήγμα στο ΑΠΘ είναι η εικόνα βεβήλωσης που εμφανίζουν τα κτίρια Νομικής και Φιλοσοφικής, τα οποία κατελήφθησαν για δέκα ημέρες.