Τι είναι ανθρωπισμός;
Να μην μπλέκουμε την επιχειρηματικότητα με το ανθρωπιστικό κομμάτι», δήλωσε πριν από λίγες ημέρες εκπρόσωπος των ξενοδόχων σε τηλεοπτική εκπομπή. Η συζήτηση αφορούσε το μεταναστευτικό και τις αντιδράσεις των Κρητικών στην προοπτική δημιουργίας κέντρου φιλοξενίας στο νησί. Τα νεύρα όλων είναι τεντωμένα. Μόνον η Λέσβος και η Χίος είδαν τις αφίξεις τουριστών να μειώνονται κατά 62,8% και 71,6%, αντίστοιχα. Στα κέντρα φιλοξενίας ξεσπούν επεισόδια από τους ίδιους τους μετανάστες, ολοένα και πιο συχνά, με συγκρούσεις και τραυματισμούς. Ο υπερπληθυσμός, οι πολύ κακές συνθήκες διαβίωσης και ο αδιέξοδος εγκλωβισμός θεωρούνται βασικές αιτίες της έντασης. Παράλληλα εμφανίζονται και πάλι, τελευταία, δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο. Στις 17 Αυγούστου η Λιζ Αλντερμαν στους «New York Times» περιγράφει τη ζωή στη Σκάλα Συκαμινιάς Λέσβου, μιλώντας με τους κατοίκους που «διέσωσαν μετανάστες και τώρα είναι αυτοί που υποφέρουν». Οι μαρτυρίες συνταρακτικές, το ηθικό ανάστημα των ανθρώπων αξιοθαύμαστο. Στο τέλος του ρεπορτάζ ζητούν από τη δημοσιογράφο να πει στους αναγνώστες της ότι «είναι ασφαλές και όμορφο το μέρος εδώ. Εχουμε ανάγκη τον τουρισμό». Με άλλη πτυχή του θέματος ασχολείται η «Guardian» (21/08) και η ανταποκρίτριά της Ελενα Σμιθ: Οι πρόσφυγες, στα κέντρα φιλοξενίας σε όλη την Ελλάδα, πέφτουν θύματα μαφιόζικων συμμοριών, οι οποίες βλέπουν τους παγιδευμένους πρόσφυγες ως την ιδανική «λεία» για πορνεία, διακίνηση ναρκωτικών και σωματεμπορία. Μέσα στον τελευταίο χρόνο πρέπει να έχουν δημοσιευθεί εκατοντάδες άρθρα και ρεπορτάζ στον ελληνικό και διεθνή Τύπο για το μεταναστευτικό. Τα ίδια τα γεγονότα υπαγόρευαν κάθε φορά το ύφος των κειμένων. Χρειάστηκε χρόνος για να απεξαρτηθεί (κι αν…) το θρηνητικό από το ανθρωπιστικό. Ο καθόλου ανέξοδος «πόνος» μαζί με την αλαλούμ μεταναστευτική πολιτική της πρώτης περιόδου της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΑΝΕΛ. Χρειάστηκε χρόνος για να αντιληφθούμε ότι ο ανθρωπισμός δεν εκφράζεται μόνο με τη συναισθηματική φόρτιση και τις κορώνες δημαγωγικής εκφόρτισης. Ο λαϊκισμός τού «τι θέλετε, να τους πνίξουμε;» δεν αποτέλεσε ποτέ επιχείρημα, μόνο ένδειξη πανικού και ανικανότητας διακυβέρνησης. Ο πραγματικός ανθρωπισμός συνδέεται με τις συνθήκες και τους όρους διαβίωσης των 58.123 προσφύγων και μεταναστών στη χώρα μας, που βρίσκονται «παρκαρισμένοι» σε ελλιπείς δομές. Η σύνδεση του μεταναστευτικού με τον τουρισμό είναι ένα –ας πούμε– «νέο», πολυπλόκαμο κεφάλαιο. Τα φυσικά ανακλαστικά είναι να οργιστούμε με τον ξενοδόχο που δηλώνει «να μην μπλέκουμε την επιχειρηματικότητα με το ανθρωπιστικό κομμάτι». Είναι εύκολη η στροφή στα διαρκώς αναπαραγόμενα στερεότυπα. Ομως έχει έρθει, συνολικά, η ώρα του ξεβολέματος. Χιλιάδες μετανάστες θα παραμείνουν στη χώρα μας για αδιευκρίνιστο χρονικό διάστημα, πολλοί, ενδεχομένως, και για πάντα. Δεν υπάρχουν άλλες λύσεις από τη βελτίωση των δομών φιλοξενίας, την ανακατανομή των προσφύγων στη χώρα, την εκπόνηση σχεδίου δράσης του υπουργείου Υγείας για την αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων που ανακύπτουν, όπως της ελονοσίας. Αλλιώς ο «ανθρωπισμός» παραμένει κενός νοήματος, πουκάμισο αδειανό.