Κέρδη δισεκατομμυρίων δολαρίων από φάρμακα με ληγμένες πατέντες
Η τακτική των γιατρών να συνταγογραφούν πανάκριβα επώνυμα σκευάσματα, ανεξαρτήτως του ότι υπάρχουν αντίστοιχα γενόσημα διαθέσιμα στην αγορά σε χαμηλότερη τιμή, είναι ευρέως διαδεδομένη όχι μόνο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη εν γένει, αλλά και στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού. Οπως αναφέρεται σε δημοσίευμα των Financial Times, οι μεγάλοι φαρμακευτικοί όμιλοι, όπως οι Pfizer, GlaxoSmithKline και Eli Lilly απεκόμισαν το α΄ εξάμηνο φέτος έσοδα άνω του ενός δισ. δολαρίων, πουλώντας τις ακριβές εκδοχές πολλών ευρείας κατανάλωσης φαρμάκων, των οποίων οι πατέντες έχουν λήξει, όπως το κατά της χοληστερίνης Lipitor, το αντιεπιληπτικό Lamictal και το αντικαταθλιπτικό Prozac. Θα πρέπει να επισημανθεί επί του θέματος ότι η τιμή του φαρμάκου στην αμερικανική αγορά, την πιο μεγάλη και κερδοφόρο του είδους, καταλαμβάνει κομβική θέση στην προεκλογική εκστρατεία εν όψει της αναμέτρησης του Νοεμβρίου.
Πάντως, είναι αρκετοί οι γιατροί στις ΗΠΑ που δεν δείχνουν πρόθυμοι να συνταγογραφήσουν γενόσημα, παροτρύνοντας τους ασθενείς τους να στραφούν σε αυτά, ενώ ήδη έχουν δει αποτέλεσμα με ένα επώνυμο σκεύασμα. Αυτό το επιλέγουν, ειδικά για όσους πάσχουν από ασθένειες θανατηφόρες ή από ψυχι- κές νόσους. Βέβαια, οι εταιρείες έχουν δεχθεί δριμεία κριτική για το δυσθεώρητο κόστος, αλλά την αντικρούουν, ισχυριζόμενες ότι τα προϊόντα τους έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής στα ράφια. Μετά τη λήξη της μία πλημμυρίδα γενόσημα κατακλύζει την αγορά, όπως διατείνονται, αλλά αυτό δεν ισχύει απόλυτα. Οπως επισημαίνουν οι Financial Times, πολλές φαρμακευτικές εταιρείες εξακολουθούν να αποκομίζουν υψηλά έσοδα ακόμα και από τα παλαιότερα σκευάσματά τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο κολοσσός της Pfizer, της μεγαλύτερης φαρμακοβιομηχανίας παγκοσμίως. Το α΄ εξάμηνο πούλησε φάρμακα, τα οποία είναι εδραιωμένα στη συ- νείδηση των καταναλωτών και της απέφεραν έσοδα άνω των 2 δισ. δολαρίων. Τα περισσότερα από αυτά είναι ληγμένης πατέντας σκευάσματα και με την εναλλακτική εκδοχή τους διαθέσιμη στην αγορά. Συνήθως τα ληγμένης πατέντας φάρμακα είναι πολύ ακριβότερα των γενοσήμων.
Τέλος, το Prozac της Eli Lilly πρωτοεμφανίστηκε το 1987 και σήμερα κοστίζει 11,39 δολάρια το χάπι, ενώ το γενόσημο μόλις 3 σεντς. Η δε τιμή για την ταμπλέτα του Lipitor της Pfizer ανέρχεται σε 10,59 δολάρια έναντι των 13 σεντς της γενόσημης, σύμφωνα με τα στοιχεία της εθνικής βάσης δεδομένων για το κόστος αγοράς φαρμάκων στις ΗΠΑ.