Τη νύχτα του δημοψηφίσματος

Ο Γκράχαμ προσπαθούσε να κοιμηθεί έστω και λίγο γιατί τον περίμενε μια εξοντωτική νύχτα, όταν άρχισαν να φθάνουν δεκάδες μηνύματα στο κινητό του. Hταν το βράδυ της 23ης Ιουνίου, το δημοψήφισμα της Βρετανίας για την παραμονή της ή όχι στην Ευρώπη είχε μόλις ολοκληρωθεί και αυτό που επακολούθησε ήταν μία από τις πιο μεγάλες νύχτες στην ιστορία της παγκόσμιας αγοράς νομισμάτων. Οι ώρες αυτές χαροποίησαν τον Γκράχαμ, έναν χρηματομεσίτη που επιβιώνει χάρη στην ευφυΐα του αλλά ταυτόχρονα ανήκει σε μια παλιά σχολή επαγγελματιών, η οποία έχει συρρικνωθεί λόγω των μεγάλων μεταβολών στον τραπεζικό κλάδο μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Τα μηνύματα στο κινητό του προέρχονταν από τα στελέχη του τμήματος πωλήσεων στη διεθνή τράπεζα όπου εργάζεται και διαχειρίζεται συναλλαγές έως και 150 εκατ. δολαρίων – πρόκειται για κεφάλαια της ίδιας της τράπεζας. Ο Γκράχαμ είχε σχεδιάσει να αρχίσει τις πράξεις κάπως πιο αργά αλλά οι συνάδελφοί του τον κινητοποίησαν με αφορμή μια δημοσκόπηση αμέσως μετά τη λήξη του δημοψηφίσματος. Σύμφωνα με αυτήν, οι ψηφοφόροι είχαν ταχθεί κατά της εξόδου της Βρετανίας από την Ευρώπη, αλλά όσο δίνονταν στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα τόσο γινόταν φανερή η αλήθεια. Η δημοσκόπηση αποδείχθηκε λανθασμένη και οι Βρετανοί είχαν αποφασίσει να εγκαταλείψουν την Ε.Ε. Ακολούθησε μεγάλη αστάθεια στην αγορά και τεράστιος όγκος συναλλαγών έλαβε χώρα, στο πλαίσιο των οποίων άλλοι έχασαν και άλλοι κέρδισαν. «Ξύπνησα λόγω της δημοσκόπησης και μετά παρέμεινα δικτυωμένος», λέει ο Γκράχαμ. «Υστερα από χρόνια που κάνω αυτήν τη δουλειά πρώτη φορά διασκέδασα τόσο πολύ». Δεν χρειάστηκε να μετακινηθεί από το σπίτι του. Καθισμένος μπροστά στον υπολογιστή του έκανε συναλλαγές πολλών εκατ. δολαρίων, οι οποίες τού απέφεραν υψηλά κέρδη. Η στερλίνα ενισχύθηκε χάρη στη δημοσκόπηση και μετά υποχώρησε δραματικά, όταν έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Οι μεταβολές που σημειώθηκαν στο νόμισμα ήταν οι μεγαλύτερες από το 1973, όταν άρχισε η ελεύθερη διακύμανσή του. «Στην πραγματικότητα έχασα στην αρχή χρήματα στη στερλίνα αλλά μετακινήθηκα τη σωστή στιγμή στο γιεν, όταν άρχισε να ενισχύεται προς το δολάριο, και συνέχισα έως τις 10 το επόμενο πρωί», λέει. Οι χρηματομεσίτες όπως ο Γκράχαμ, ο οποίος διατήρησε την ανωνυμία του, επί πολλά χρόνια βρίσκονται στο επίκεντρο της παγκόσμιας χρηματαγοράς, της οποίας πρωτεύουσα είναι το Λονδίνο. Οι αγοραπωλησίες μεγάλων ποσοτήτων σε νομίσματα έχουν δημιουργήσει αξιόλογη δεξαμενή ρευστότητας. Ωστόσο οι αλλαγές στους κανόνες που διέπουν τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες καθώς και στο επιχειρηματικό μοντέλο των τραπεζικών ιδρυμάτων οδηγούν σε συρρίκνωση. Yστερα από δεκαετίες απρόσκοπτης αύξησης των δραστηριοτήτων στη διεθνή χρηματαγορά παρατηρείται στασιμότητα. Στην περίοδο ακμής της το 2013 ο ημερήσιος όγκος συναλλαγών ανερχόταν σε 5 τρισ. δολάρια. Σε έκθεση της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, η οποία συντάσσεται ανά τριετία και θα δημοσιευθεί τον Σεπτέμβριο, αναμένεται να καταδειχθεί ότι οι όγκοι έχουν ελαττωθεί. Οι τράπεζες πλέον, εξαιτίας των αυστηρότερων διεθνών προδιαγραφών, επανεξετάζουν την προσέγγισή τους στις δραστηριότητες στη χρηματαγορά και ειδικά τις επιθετικές συναλλαγές με χρήση ιδίων κεφαλαίων. Τα τελευταία δέκα χρόνια αυτού του είδους οι συναλλαγές στη χρηματαγορά σποτ και σε οψιόν είχε αποφέρει στις τράπεζες δισ. δολάρια. Ωστόσο σήμερα αναγκάζονται να θέτουν κατά μέρος πολύ υψηλότερα κεφάλαια ως προστασία έναντι ζημιών από αυτές τις συναλλαγές, οπότε αυτές αποδεικνύονται δαπανηρότατες και μη συμφέρουσες. Τέλος, πολλοί έμπειροι χρηματιστές είτε έχουν απολυθεί είτε έχουν αναζητήσει εργασία σε άλλα πεδία, όπως τα επενδυτικά κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου.

Η στερλίνα ενισχύθηκε και μετά υποχώρησε δραματικά, όταν έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα. Οι μεταβολές που σημειώθηκαν ήταν οι μεγαλύτερες από το 1973.