Ο Αρχάγγελος και η Σιβηρία

Σ ε σχόλιο που δημοσίευσε στο φύλλο σας στις 2.8.2016 ο έγκριτος συνεργάτης σας κ. Ηλίας Μαγκλίνης με τίτλο «Στο Αρκανγκέλσκ της Σιβηρίας», παρεισέφρησε μία γεωγραφική ανακρίβεια. Πράγματι, το λιμάνι του Αρχαγγέλου (Αρκανγκέλσκ) δεν έχει καμία σχέση με τη Σιβηρία, στην οποία και δεν ανήκει γεωγραφικά. Βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Ρωσία, στον μυχό της Λευκής Θάλασσας, στις εκβολές του ποταμού Βόρειου Ντβίνα, βορειοδυτικά της Μόσχας από την οποία απέχει 1.100 χιλιόμετρα και με την οποία έχει σιδηροδρομική και αεροπορική σύνδεση.

Υπενθυμίζεται ότι ο Αρχάγγελος ήταν το μόνο λιμάνι της τσαρικής Ρωσίας, όταν ανήλθε στην εξουσία η δυναστεία των Ρομανώφ (1610), πριν ο Μέγας Πέτρος κατορθώσει να εκβιάσει διέξοδο στη Βαλτική, ιδρύοντας την Αγία Πετρούπολη το 1703. Η πρόσβαση στη Μαύρη Θάλασσα επήλθε αργότερα, επί Μεγάλης Αικατερίνης (η οποία κατέλυσε το Χανάτο των Τατάρων στην Κριμαία). Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, οι δυνάμεις της Αντάντ χρησιμοποίησαν και το λιμάνι του Αρχάγγελου για να εφοδιάζουν το συμμαχικό τους τσαρικό καθεστώς (είναι ελεύθερο πάγων μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες).

Μετά όμως την Οκτωβριανή Επανάσταση και τη Συνθήκη του Μπρεστ Λιτόβσκ που υπέγραψε η νέα Σοβιετική κυβέρνηση με τις Κεντρικές Δυνάμεις (Μάρτιος 1918), ο Αρχάγγελος χρησιμοποιήθηκε πάλι, αυτή τη φορά ως βάση ενίσχυσης των αντιμπολσεβικικών δυνάμεων, στον εμφύλιο πόλεμο που επακολούθησε.

Εξ ου και η αμερικανική παρουσία εκεί, τον Σεπτέμβριο του 1918, όπως αναφέρει ο συνεργάτης σας, μετά βέβαια την είσοδο των ΗΠΑ στον πόλεμο. ΦΩΤΗΣ M. ΣΠΑΘΟΠΟΥΛΟΣ Επ. Δικηγόρος - Οικονομολόγος (και… ερασιτέχνης γεωγράφος)