Η εγγονή της Λέλας Καραγιάννη διηγείται
«Ναδιευρύνουν την αντίληψή τους, να διαβάσουν Ιστορία και να αποφασίσουν σε ποιους στρέφουν τη διαμαρτυρία τους και με ποιον σκοπό». Αυτό το μήνυμα στέλνει συντετριμμένη η κ. Λέλα Καραγιάννη, εγγονή της ηρωίδας της εθνικής αντίστασης, η προτομή της οποίας «αποκεφαλίστηκε» από αγνώστους τα ξημερώματα της Δευτέρας στον πεζόδρομο της Τοσίτσα. «Η γιαγιά μου είχε σταθεί υπεράνω ιδεολογικών διαφορών, είχε συνεργαστεί με όλες τις αντιστασιακές ομάδες», υπενθυμίζει η κ. Καραγιάννη στην «Κ», «όταν διέβλεπε την προοπτική της σύγκρουσης, τους τόνιζε ότι “είμαστε όλοι Ελληνες”». «Τυφλό» χαρακτηρίζουν το χτύπημα και κύκλοι του Δήμου Αθηναίων, «σε άλλες περιπτώσεις μπορούμε να διακρίνουμε κάποιο ιδεολογικό πρόσημο, αυτή τη φορά αναδεικνύεται απλώς άγνοια και βαρβαρότητα». Κάτοικοι της περιοχής, πάντως, συνδέουν τον βανδαλισμό με τη δράση «μπαχαλάκηδων» που έχουν παρεισφρήσει σε συμμορίες οικονομικού εγκλήματος στα Εξάρ- χεια. Στις 9 Οκτωβρίου ο δήμος είχε προγραμματίσει το ετήσιο μνημόσυνο της ηρωίδας. Η Λέλα Καραγιάννη ήταν αρχηγός της Αντιστασιακής Οργάνωσης Φυγάδευσης και Πληροφοριών «Μπουμπουλίνα» και μητέρα επτά παιδιών. «Τα χρόνια εκείνα χρησιμοποιούσε ως συνθηματικό το “Μπούμπουλη”, μια που καταγόταν από τη γνωστή σπετσιώτικη οικογένεια και ήθελε να προστατεύσει την οικογένειά της που ονομαζόταν Καραγιάννη». Η Λέλα Καραγιάννη έπεσε στα χέρια της Γκεστάπο τον Ιούλιο του 1944 και εκτελέστηκε στις 8 Σεπτεμβρίου, λίγο πριν από την απελευθέρωση, στο δάσος Χαϊδαρίου. «Πλένοντας τα οστά της μετά την εκταφή, διέκρινα τα διαμπερή τραύματα που είχαν αφήσει οι σφαίρες στο κρανίο, στους μηρούς και στις κνήμες», περιγράφει η κ. Καραγιάννη, που γεννήθηκε έναν χρόνο μετά την εκτέλεση, στο σπίτι της ηρωίδας, στον δρόμο που μετονομάστηκε σε οδό Λέλας Καραγιάννη. Επιθυμία της οικογένειας υπήρξε επί μακρόν το νεοκλασικό σπίτι όπου έζησε τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής της η ηρωίδα να μετατραπεί σε Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. Τελικώς, το σπίτι περιήλθε στον Δήμο Αθηναίων, που μετά τις απαραίτητες οικοδομικές εργασίες, το αξιοποιεί πλέον ως συμβουλευτικό σταθμό.
«Ημουν το πρώτο παιδί που γεννήθηκε στην οικογένεια, η πρώτη χαρά μετά τη συντριβή», σημειώνει η απόγονος. «Κληρονομώντας» το όνομα, ανέλαβε συμβολικά και το βάρος της ιστορικής συνέχειας. «“Πρόσεξε καλά, είσαι η Λέλα”, θυμάμαι να μου επαναλαμβάνουν με νόημα οι θείες και ο αγαπημένος μου παππούς, με τους οποίους περνούσα περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι με τους γονείς μου». Ετσι, δεν έπαψε λεπτό να τιμά το όνομα και να προσπαθεί να διατηρήσει ζωντανές τις διδαχές που της κληροδότησε η γιαγιά, που δεν πρόλαβε να γνωρίσει. «Μετά τον θάνατο του πατέρα μου, Βύρωνα, που ήταν ατύπως ο πατριάρχης της οικογένειας, αποφάσισα μαζί με προεξάρχουσες προσωπικότητες της Αθήνας να επανιδρύσω την “Μπουμπουλίνα”», περιγράφει η εγγονή Καραγιάννη. «Με απόφαση, λοιπόν, Πρωτοδικείου συστήσαμε τον Σύνδεσμο Ελλήνων Πολιτών Φίλων και Απογόνων της Εθνικής Οργάνωσης Φυγαδεύσεων και Πληροφοριών Λέλα Καραγιάννη- “Μπουμπουλίνα”». Στόχος, η προβολή του έργου της ηρωίδας, που «γεννήθηκε με αυτό το πεπρωμένο».
Η απώλεια για την ίδια είναι ακόμα πιο επώδυνη λόγω της καλλιτεχνικής αξίας του έργου. «Θυμάμαι ακόμα την καλλιτέχνιδα Λουκία Γεωργαντή, που μελετούσε φωτογραφίες της γιαγιάς αλλά και την κατατομή των θυγατέρων της», λέει η κ. Καραγιάννη, που αναμένει τις ενέργειες του δήμου. Στάση αναμονής τηρεί ο δήμος συνεχίζοντας την απόσυρση γλυπτών από τους δημόσιους χώρους, «μέχρι την παρουσίαση πειστικού σχεδίου αστυνόμευσης της πόλης», ενώ κάνει λόγο για αναγκαιότητα μιας «κοινωνικής συμμαχίας» για την προστασία των έργων τέχνης που κοσμούν την πρωτεύουσα και τους τελευταίους μήνες έχουν υποστεί σειρά βανδαλισμών. Αν οι ίδιοι οι Αθηναίοι δεν «πονέσουν» την πολιτιστική τους κληρονομιά, καμία άνωθεν εξουσία δεν θα τους το επιβάλει.
Ο βανδαλισμός της προτομής της δεν δείχνει μόνο μανία καταστροφής, αλλά καταδεικνύει βαθιά άγνοια της Ιστορίας.