H Ευρώπη (ξανά) φρούριο
Οι προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές –εξαιτίας του κλεισίματος του βαλκανικού διαδρόμου, της άρνησης χωρών της Ευρωπαϊκής Eνωσης (Ε.Ε.) να υποδεχθούν προσφυγικούς - μεταναστευτικούς πληθυσμούς μεταθέτοντας τη διαχείρισή τους σε χώρες στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε., και της παρατεταμένης διαμονής προσφύγων-μεταναστών στην ελληνική επικράτεια– εξελίσσονται σε μείζον ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές ζήτημα. Η απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία (Ιούλιος 2016) και η άνοδος ακροδεξιών τάσεων/ρατσιστικών επιθέσεων –εντός Ε.Ε. και διεθνώς– αποδεικνύουν την αναγκαιότητα λήψης δραστικών μέτρων για την προστασία των δικαιωμάτων προσφύγων - μεταναστών - μειονοτήτων. Κρίνεται απαραίτητη η στήριξη σε ανθρώπινο δυναμικό και σε υλικούς - οικονομικούς πόρους από την Ε.Ε. προς την Ελλάδα (και την Ιταλία) για την: (i) υποστήριξη - συνεχή βελτίωση του έργου/των συνθηκών λειτουργίας των δομών των κέντρων υποδοχής –hotspots– υπηρεσιών πρώτης υποδοχής, (ii) προστασία του δικαιώματος στο άσυλο, (iii) διαχείριση πληθυσμών διαφορετικών χαρακτηριστικών (καταμέτρηση-διαχωρισμός προς αποφυγή συγκρούσεων, ταχύτερη ταυτοποίηση χώρας προέλευσης, μετεγκατάσταση/επανεγκατάσταση/αίτηση ασύλου), (iv) προστασία ασυνόδευτων ανηλίκων, (v) ασφάλεια των τοπικών κοινωνιών και προσφυγικών - μεταναστευτικών πληθυσμών για την καταπολέμηση ξενοφοβικών τάσεων.
Η Ε.Ε. οφείλει να λάβει μέτρα σε πολλαπλούς τομείς για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσεως στην Ελλάδα η οποία αντιμετωπίζει το προσφυγικό - μεταναστευτικό φαινόμενο –τόσο ως χώρα διέλευσης όσο και ως χώρα υποδοχής– και με μέτρα κοινωνικής ένταξης (εκπαίδευση/στέγαση/απασχόληση/κ.ά.) λαμβάνοντας υπόψη τους παράγοντες: οικονομική κρίση και ανεργία. Η Ε.Ε. θα πρέπει να λάβει αποφάσεις, σε συ- νεργασία με τη διεθνή κοινότητα, οι οποίες θα επηρεάσουν τη συνοχή και την εξωτερική επιρροή της, δηλαδή: (i) ουσιαστικότερη παρέμβαση των υπηρεσιών των Frontex - Europol - ΝΑΤΟ - κ.ά. σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές και τους διεθνείς οργανισμούς (εξωτερικά σύνορα Ελλάδας - Ε.Ε./σημεία εισόδου/ενδοχώρα), (ii) παρακολούθηση-αξιολόγηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων και της εφαρμογής της συμφωνίας Ε.Ε. - Τουρκίας, (iii) εξασφάλιση ασφαλούς διέλευσης όσων χρήζουν διεθνούς προστασίας, ( iv) τήρηση της Συνθήκης της Γενεύης, (v) μεταρρύθμιση της Συνθήκης του Δουβλίνου, (vi) συμφωνία μεταξύ κρατών-μελών της Ε.Ε. για την αποδοχή ποσοστώσεων στην κατανομή προσφύγων - μεταναστών βάσει των δυνατοτήτων του κάθε κράτους-μέλους, (vii) αποφασιστική αντιμετώπιση του πολέμου στη Συρία και της «βιομηχανίας της μετανάστευσης» (δηλ. των λαθροδιακινητών και των μηχανισμών οι οποίοι διευκολύνουν την παράτυπη είσοδο και διαμονή των αλλοδαπών και οι οποίοι τους οδηγούν στην εκμετάλλευση).
Δρ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΦΟΥΣΚΑΣ ΤΕΙ Αθήνας IΩΑΝΝΗΣ MΠΑΚΑΛΗΣ MSc. New York University – Ελληνικός Οργανισμός Πολιτικών Επιστημόνων