Ολα δείχνουν συντριβή στον Αρη
Για το «Σκιαπαρέλι»
Παρέμενε άγνωστη, έως αργά το βράδυ, η μοίρα της διαστημικής βολίδας «Σκιαπαρέλι» της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος, που επρόκειτο να προσεδαφιστεί στην επιφάνεια του Αρη. Τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι ειδικοί υποδεικνύουν ότι το διαστημικό σκάφος συνετρίβη με μεγάλη ταχύτητα πάνω στην επιφάνεια του πλανήτη, καθώς φαίνεται το αλεξίπτωτο με το οποίο ήταν εφοδιασμένο να αποδεσμεύεται υπερβολικά γρήγορα, ενώ οι πύραυλοι που θα το ακινητοποιούσαν εμφανίζονται να λειτουργούν για ελάχιστο χρονικό διάστημα. Η ενδεχόμενη καταστροφή του «Σκιαπαρέλι» θα σηματοδοτήσει ένα οδυνηρό πλήγμα για την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος, που φιλοδοξεί το 2021 να στείλει στον Αρη ένα εξάτροχο όχημα, ενώ και το 2003 είχε αποτύχει να προσεδαφίσει στον Κόκκινο Πλανήτη το Beagle-2.
Δυσάρεστα φαίνονται τα νέα για την ευρωπαϊκή διαστημική βολίδα «Σκιαπαρέλι», που όπως δείχνουν τα στοιχεία δεν συμπεριφέρθηκε όπως προέβλεπε το πρόγραμμα κατά τη διαδικασία προσεδάφισης στον Κόκκινο Πλανήτη.
Τα στοιχεία τα οποία ελήφθησαν από το «Σκιαπαρέλι», κατά τη διαδικασία καθόδου του στην επιφάνεια του Αρη, υποδεικνύουν ότι το αλεξίπτωτό του αποδεσμεύθηκε υπερβολικά γρήγορα. Επίσης, οι πύραυλοι που επρόκειτο να χρησιμοποιήσει για να παραμείνει ακίνητο πάνω από την επιφάνεια του εδάφους, φαίνεται ότι λειτούργησαν για πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Επί του παρόντος, η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) δεν έχει παραδεχθεί ότι η διαστημική βολίδα συνετρίβη, αλλά οι υπεύθυνοι του προγράμματος δεν ατενίζουν το μέλλον με ιδιαίτερη αισιοδοξία.
Οι ειδικοί αναμένεται να αναλύσουν τα δεδομένα και δεν αποκλείεται να προσπαθήσουν να ξανακαλέσουν το «Σκιαπαρέλι» με την ελπίδα ότι βρίσκεται ακέραιο στην επιφάνεια του Αρη. Επιπροσθέτως, οι Αμερικανοί πρόκειται να χρησιμοποιήσουν τους δορυφόρους τους που «κοιτούν» τον Κόκκινο Πλανήτη σε μια προσπάθεια να εντοπίσουν το σημείο που προσεδαφίστηκε η διαστημική βολίδα και να τη δουν, αλλά κάτι τέτοιο θεωρείται μάλλον απίθανο εξαιτίας του μικρού μεγέθους της.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος θα πρέπει να αναλύσει το μεγάλο πλήθος στοιχείων που πρόλαβε να αναμεταδώσει το διαστημικό σκάφος στο «μητρικό» σκάφος (Trace Gas Orbiter) που το απελευθέρωσε στον Κόκκινο Πλανήτη. Από τα συγκεντρωθέντα στοιχεία υποδεικνύεται ότι η διαστημική βολίδα λειτουργούσε κανονικά κατά τη διάρκεια της εισόδου στην ατμόσφαιρα. Η θερμική ασπίδα φαίνεται ότι λειτούργησε κανονικά και κατάφερε να επιβραδύνει το διαστημικό σκάφος και το αλεξίπτωτο άνοιξε και επιβράδυνε ακόμα περισσότερο την πορεία καθόδου του «Σκιαπαρέλι». Ομως κατά την τελευταία φάση της καθόδου με το αλεξίπτωτο τα στοιχεία καταγράφουν παράξενη συμπεριφορά.
Τι συνέβη
«Δεν μπορούμε ακόμα να κατανοήσουμε υπό ποια λογική η συσκευή αποφάσισε να αποδεσμεύσει το αλεξίπτωτο. Ομως είναι ακόμα πολύ νωρίς για να ισχυριστούμε οτιδήποτε» τόνισε ο Αντρέα Ακομάτζο, επικεφαλής των πλανητικών επιχειρήσεων της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος. Οπως διαπιστώθηκε το αλεξίπτωτο αποδεσμεύθηκε πολύ νωρίτερα από ό,τι προβλεπόταν στο πρόγραμμα, ενώ οι προωθητικοί πύραυλοι εμφανίζονται να τίθενται σε λειτουργία για μόνο τρία ή τέσσερα δευτερόλεπτα, ενώ θα έπρεπε να λειτουργήσουν επί τουλάχιστον τριάντα δευτερόλεπτα.
Το «Σκιαπαρέλι» μετέδιδε σήματα για 19 λεπτά μετά το σβήσιμο των πυραύλων, ενώ τελικά το σήμα χάθηκε ολοκληρωτικά περίπου 50 δευτερόλεπτα από τη στιγμή που το διαστημικό σκάφος θα έπρεπε να βρεθεί στο έδαφος σύμφωνα το πρόγραμμα.
Σύμφωνα με γνώστες του εγχειρήματος, αυτά τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι το διαστημικό σκάφος συνετρίβη στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη ταξιδεύοντας με μεγάλη ταχύτητα. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι πρέπει να πραγ- ματοποίησε ελεύθερη πτώση για ένα ή ακόμα και δύο χιλιόμετρα από την επιφάνεια του Αρη.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος, πάντως, τονίζει ότι δεν βρίσκεται ακόμα σε θέση να ερμηνεύσει τι ακριβώς συνέβη, καθώς για να γίνει αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα σαφές γράφημα των ταχυτήτων που ανέπτυξε το διαστημικό σκάφος.
Η προσεδάφιση στον Κόκκινο Πλανήτη είναι ένα ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα, καθώς επιβάλλεται να γίνει μια προσέγγιση με πολύ υψηλές ταχύτητες, ενώ πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος της συντριβής. Η πιθανή καταστροφή του «Σκιαπαρέλι» θα αποτελέσει ένα ακόμα σημαντικό πλήγμα για την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος που και το 2003 απέτυχε να προσεδαφίσει στον Αρη το Beagle-2.
Πάντως, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι το «Σκιαπαρέλι» αποτελεί μια τεχνολογική «έκθεση και ταυτόχρονα είναι ένα πρόγραμμα που θα δώσει στην Ευρώπη την εμπειρία, τη μάθηση αλλά και την αυτοπεποίθηση για να προχωρήσει με την αποστολή στον Κόκκινο Πλανήτη ενός οχήματος με έξι τροχούς, το 2021». Κι αυτό το όχημα αναμένεται να έχει κάποια από τα τεχνολογικά επιτεύγματα του «Σκιαπαρέλι» όπως τα συστήματα πλοήγησης και ραντάρ, ενώ αυτό που προκαλεί ανησυχία στους ειδικούς είναι ότι δεν έχουν εξασφαλιστεί οι πόροι για την κατασκευή του.
Κατά την τελευταία φάση της καθόδου του σκάφους καταγράφηκε περίεργη «συμπεριφορά».