Ναι, αυτό ήταν
Οι προϋποθέσεις είναι συγκεκριμένες. Πρώτον, να επηρεάζονται κάπως οι Αμερικανοί ψηφοφόροι από την έκβαση του τηλεοπτικού debate των δύο προεδρικών υποψηφίων – έστω και από τις επιφανειακές εντυπώσεις. Δεύτερον, να κερδίσει λίγο έδαφος η λογική έναντι του συναισθήματος, καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία των τριών εβδομάδων μέχρι την ημέρα της κάλπης. Αν ισχύσουν αυτά, τότε η Χίλαρι, μετά το χθεσινό, πρέπει να κερδίσει. Διότι η υποψήφια των Δημοκρατικών είχε τέσσερις πολύ καλές έως δυνατές στιγμές στη διάρκεια του τελευταίου debate και μάλιστα σε κρίσιμα θέματα πολιτικής. Αντιθέτως, ο Τραμπ (και το αναπόφευκτο ψόφιο πορτοκαλί κουνάβι που φοράει στο κεφάλι...) ήταν ο ίδιος όπως τον ξέρουμε και τον έχουμε ήδη βαρεθεί. Είχε, δηλαδή, μόνον τις συνήθεις άθλιες στιγμές. Η τελική εντύπωση που μου άφησε το δεύτερο debate (στήλη της 11ης Οκτωβρίου) έγινε βεβαιότητα μετά το τρίτο: ως πυροτέχνημα ο Τραμπ ήταν τζούφιος.
Περιττεύει η λεπτομερής εξιστόρηση της αναμέτρησης· δύο σημεία αρκούν για να δώσουν την εικόνα. Η υπεροχή της Χίλαρι στη συζήτηση για την οικονομία είναι το ένα και έχει ιδιαίτερη σημασία επειδή είναι το μόνο πεδίο στο οποίο ο Τραμπ υπερτερεί έναντι της αντιπάλου του στις δημοσκοπήσεις. Οι Αμερικανοί, λοιπόν, που θεωρούν τον Τραμπ ικανότερο στα της οικονομίας, τον είδαν χθες να εκστομίζει ασυναρτησίες, με αυθάδεια και νευρικότητα. Είδαν, αντιθέτως, τη Χίλαρι να παρουσιάζει ένα φαινομενικώς συνεκτικό σχέδιο, να το παρουσιάζει μάλιστα με κύρος και αυτοπεποίθηση. Στο επίπεδο των εντυπώσεων (δεν μπαίνω στην ουσία, όπως φαντάζομαι ότι δεν μπαίνουν και οι περισσότεροι από εκείνους που αποφασίζουν...), οι ψηφοφόροι είδαν έναν δύστροπο και νευρικό υποψήφιο να πετάει στον αέρα σαν κομφετί σκόρπιες, ασύνδετες φράσεις, ιδέες και υποσχέσεις και, από την άλλη, είδαν μια υποψήφια να μιλάει για την οικονομία με τη σοβαρότητα και το κύρος που ταιριάζουν στο αξίωμα το οποίο διεκδικεί. Αυτό είδαν – αν το κατάλαβαν, είναι άλλη ιστορία. Το άλλο σημείο που αξίζει προσοχή ήταν η στιγμή της απόλυτης φτή- νιας για τον Τραμπ, όταν αμφισβήτησε εκ των προτέρων το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών. Εκτός από βαθύτατα ανοίκεια για πάρα πολλούς Αμερικανούς, που είναι περήφανοι για τους θεσμούς της χώρας τους, η στάση του Τραμπ –και το επισήμανε αυτό ένας βετεράνος Αμερικανός δημοσιογράφος, που δυστυχώς δεν συγκράτησα το όνομά του– αντικρούει την εικόνα του ισχυρού ανδρός. «Ισχυρός που κλαίγεται δεν υπάρχει», είπε ο βετεράνος λακωνικά. Ούτε άνδρας υπάρχει όμως. Το μόνο που υπάρχει πίσω από την εκκεντρική όψη του εβδο- μηντάρη μεγιστάνα είναι ένα ανυπόφορο, κακομαθημένο κ***παιδο. (Συγγνώμη, αλλά υπάρχουν ώρες που κάποιες λέξεις είναι αναντικατάστατες...) Και κάτι προσωπικό επ’ αυτού. Παρακολουθώντας τον Τραμπ εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο, υπήρξαν φορές που ξαναέζησα, στιγμιαία έστω, την οδύνη της εφηβείας. Υπ’ αυτή την έννοια, η υποψηφιότητά του, παρότι διέλυσε το Grand Old Party και αναστάτωσε την πολιτική ζωή στις ΗΠΑ για τουλάχιστον μία γενιά, συνέβαλε κατά τι, σαν ψυχοθεραπεία, στην καλύτερη κατανόηση του εαυτού μου. Με καρ- τούν και κόμικς, μου έχει ξανασυμβεί αυτό. Με πολιτική σαπουνόπερα, είναι η πρώτη φορά...
Οι Κέλτες μέσα μας
Με πήρε ο ύπνος χθες βλέποντας στο YouTube ένα θαυμάσιο ντοκιμαντέρ του BBC για τους Κέλτες και τον πολιτισμό τους. Παρά την πλούσια φαντασία που βλέπουμε στην τέχνη και στους μύθους των Κελτών, βρήκα πολύ στενή την αντίληψή τους για τον άλλο κόσμο. Οπως το θέτει, κάπου στο τρίτο επεισόδιο, μια αξιοπρεπεστάτη, καθωσπρέπει καθηγήτρια Ιστορίας, ετών 70, «για τους Κέλτες, ο άλλος κόσμος ήταν βασικά σεξ και φαγητό. Δεν υπάρχει κάτι άλλο...».
Εκεί, το μάτι μου άνοιξε γαρίδα, γιατί αμέσως συνέδεσα αυτό που είχα μόλις ακούσει για τους Κέλτες με την έρευνα της «γερμανικής Bild» για την οποία έγραφα χθες υπό τον τίτλο «Greek statistics» (ότι οι Ελληνες κάνουν πιο πολύ σεξ από τους άλλους Ευρωπαίους). Το σεξ είναι και ήταν πάντα σπουδαίο πράγμα, από τα σπουδαιότερα στη ζωή του ανθρώπου, δεν χωρεί αμφιβολία. Αλλά μπορεί να είναι αυτό, μαζί με το φαΐ, ο «παράδεισος»; Για τους Κέλτες και την εποχή του ορείχαλκου, τότε που έπιανες τα τριάντα μόνο αν ήσουν πολύ τυχερός, ναι. Οταν η ζωή είναι τόσο «nasty, short and brutish», για να θυμηθούμε τον Χομπς, είναι λογικό να φαντάζεσαι την τελείωση του ανθρώπου μέσα στο σεξ και στο φαΐ. Είναι, θέλω να πω, ζήτημα πρωτογονισμού: όσο πιο πίσω πηγαίνεις στην εξέλιξη, τόσο μεγαλύτερο ρόλο καταλαμβάνει το ζωώδες. (Αν οι Κέλτες, φέρ’ ειπείν, είχαν γνωρίσει τις σύγχρονες τουαλέτες, σίγουρα ο παράδεισός τους θα τόνιζε περισσότερο τον παράγοντα αφόδευση...) Αν ο ισχυρισμός μου ευσταθεί, τότε καταλαβαίνουμε γιατί έχει τόσο μεγάλη σημασία για τους Ελληνες να πιστεύουμε ότι κάνουμε το περισσότερο σεξ από όλους τους άλλους. Να πιστεύουμε μόνο – διότι η έρευνα της Bild δεν μέτρησε πόσο σεξ κάνουν στ’ αλήθεια οι Ευρωπαίοι, αλλά πόσο πιστεύουν οι ίδιοι ότι κάνουν...
Ξέρει τι κάνει
Πώς να το πω αυτό τώρα; Οπως μπορώ... Η διάσημη, σχεδόν θρυλική πλέον, Μαντόνα υποσχέθηκε ότι αν οι Αμερικανοί ψηφίσουν τη Χίλαρι εκείνη θα κάνει από ένα blowjob στον καθέναν τους. Σχήμα λόγου, βέβαια, όχι επειδή δεν μπορεί ή δεν θέλει η καλλιτέχνις, αλλά επειδή δεν θα της φθάσει ο χρόνος. Πριν από τα μισά, η Μαντόνα, που είναι σήμερα 58 ετών, θα έχει πεθάνει από γεράματα. Είναι πονηρή όμως και ξέρει γιατί το λέει: για να τσιμπήσει ο ίδιος ο Τραμπ, που είναι τόσο εμφανώς λιγούρι...
Παιδί–φαινόμενο
Δυστυχώς, δεν με εκπλήσσει, μετά τα όσα έχω ακούσει. Ο Χάρης Θεοχάρης κατέκτησε χθες τη θέση του στο πάνθεον των Ελλήνων πολιτικών (ίσως όχι εκείνη που θα επιθυμούσε, μια θέση όμως), επιτυγχάνοντας τη διαγραφή του από το δικό του κόμμα. Τον πέταξαν έξω από το κόμμα που ο ίδιος έφτιαξε, για να το πω απλά, μολονότι δεν είναι καθόλου απλό επίτευγμα. Τι δουλειά έκανε αυτό το παιδί προτού εμπλακεί με την πολιτική, μου θυμίζετε; Θα χρειαστεί να τη θυμηθεί, γιατί τον βλέπω να επιστρέφει εκεί. Κρίμα, στο ξεκίνημά του υποσχόταν κάτι καλύτερο...