Οι οκτώ Τούρκοι αξιωματικοί

Τα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας χωρίζουν δύο κόσμους. Και όμως δεν είναι σταθερά: είναι πορώδη και ενίοτε μετακινούμενα και επικίνδυνα. Οπως ο Εβρος στριφογυρίζει και αλλάζει τη συνοριογραμμή, έτσι και οι τύχες ανθρώπων καθορίζονται από την πλευρά στην οποία βρίσκονται. Η περίπτωση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα αναδεικνύει τη σχέση μεταξύ των δύο χωρών και πολλές πτυχές μιας δύσκολης συνύπαρξης. Οσο κι αν ο λαός της ταλαιπωρείται από χρόνιες αδυναμίες του κράτους, η Ελλάδα είναι δημοκρατική χώρα. Η Τουρκία –παρότι ο πρόεδρος και η κυβέρνηση εξελέγησαν– απομακρύνεται τάχιστα από τις αρχές της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Η «θεόπεμπτη» (όπως την απεκάλεσε ο πρόεδρος Ερντογάν) απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου έγινε αφορμή για αμείλικτο κυνηγητό εναντίον όχι μόνο των στασιαστών αλλά και εναντίον κάθε ομάδας ή ατόμου που κινεί τις υποψίες του προέδρου ότι μπορεί να τον απειλήσει. Οι επιθέσεις και προγραφές κατά του Τύπου και των δημοσιογράφων, κατά δικαστών, καθηγητών, αστυνομικών, στρατιωτικών, Κούρδων και δημοσίων υπαλλήλων προ- σέλαβαν διαστάσεις πογκρόμ. Επίσης, αιωρείται η απειλή για επαναφορά της θανατικής ποινής. Είναι φανερό ότι δεν προστατεύονται τα δικαιώματα όσων διώκονται, προφυλακίζονται και δικάζονται στην Τουρκία. Με αυτό το κριτήριο έκριναν οι Ελληνες εφέτες που αποφάσισαν να απορρίψουν την αίτηση για την έκδοση πέντε εκ των Τούρκων αξιωματικών. Το ίδιο Συμβούλιο Εφετών, με άλλη σύνθεση, συμφώνησε στην έκδοση των άλλων τριών. Ο Αρειος Πάγος και ενδεχομένως ο υπουργός Δικαιοσύνης θα έχουν τον τελευταίο λόγο. Η Τουρκία ολοένα αυξάνει την πίεση στην Ελλάδα, θέτοντας θέμα αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάννης, αμφισβητώντας την κυριαρχία σε βραχονησίδες, απειλώντας με νέα εισροή μεταναστών και προσφύγων. Για την Ελλάδα, όμως, είναι θέμα αρχής να αφεθεί η Δικαιοσύνη να δράσει ανεξάρτητα. Χωρίς να είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε την ενδεχόμενη ανάμειξη των οκτώ στην απόπειρα κατά του Ερντογάν, αντιλαμβανόμαστε ότι η έκδοσή τους συνεπάγεται στέρηση των δικαιωμάτων τους – θα κινδυνεύσουν να υποστούν βασανιστήρια, μη δίκαιη δίκη και βαριά καταδίκη, ίσως και τη θανατική ποινή. Στην Ελλάδα δεν τρέφουμε συμπάθεια για πραξικοπηματίες. Η ελληνική κυβέρνηση ήταν από τις πρώτες που εξέφρασαν υποστήριξη προς την εκλεγμένη κυβέρνηση της Τουρκίας το βράδυ της 15ης Ιουλίου και οι Ελληνες έχουν νωπές μνήμες και πληγές από το πραξικόπημα του 1967. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο οι οκτώ Τούρκοι αξιωματικοί να τύχουν κάθε προστασίας από την ελληνική Δικαιοσύνη. Οι θεσμοί υπάρχουν όχι για να προστατεύουν μόνο όσους απολαμβάνουν τη λαϊκή συμπάθεια, αλλά και για δυνάμει εχθρούς. Εάν Τούρκος επίδοξος πραξικοπηματίας στερείται τα δικαιώματά του στην Ελλάδα, ούτε Ελληνας πολίτης μπορεί να αισθάνεται ασφαλής. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι οικουμενικά. Η Ελλάδα υποχρεούται να τα υπερασπιστεί. Η χώρα μας δυναμώνει όταν υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον πολιτισμό εναντίον κάθε απειλής και με κάθε κόστος. Το πραγματικό σύνορο δεν είναι ο Εβρος ή νοητή γραμμή, αλλά ο βαθμός αφοσίωσης στη Δικαιοσύνη και στο αναφαίρετο δικαίωμα στη ζωή. Και αυτό το σύνορο μόνο εμείς μπορούμε να το αμφισβητήσουμε.