Επιστροφή «Δουβλίνου» χωρίς αναδρομική ισχύ
Προτείνει η Κομισιόν από τον Μάρτιο του 2017
Την επιστροφή προσφύγων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες πίσω στην Ελλάδα πρότεινε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μία προσπάθεια να εφαρμοστεί πλήρως η Συνθήκη του Δουβλίνου στη χώρα μας, η οποία από το 2011 έχει εξαιρεθεί εξαιτίας των άσχημων συνθηκών που επικρατούσαν. Οι επιστροφές θα αφορούν μόνο άτομα που πέρασαν παράνομα από την Ελ- λάδα σε άλλο κράτος-μέλος από τα μέσα Μαρτίου του 2017 και έπειτα και όχι τον τεράστιο αριθμό μεταναστών που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή παράνομα στην Ε.Ε. Σε περίπτωση άφιξης μεγάλου αριθμού μεταναστών σε κράτος-μέλος, αυτοί θα μεταφέρονται αυτόματα σε άλλα κράτη-μέλη χωρίς να περνούν από τη διαδικασία ασύλου στη χώρα εισόδου.
Την επιστροφή προσφύγων υπό προϋποθέσεις από άλλες ευρωπαϊκές χώρες πίσω στην Ελλάδα πρότεινε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε μία προσπάθεια να εφαρμόσει πλήρως τη Συνθήκη του Δουβλίνου στη χώρα που από το 2011 έχει εξαιρεθεί εξαιτίας των άσχημων συνθηκών που επικρατούσαν.
Η πρόταση αυτή θα ισχύει μόνο για τους πρόσφυγες που θα βρεθούν παράνομα από την Ελλάδα σε άλλο κράτος-μέλος από τα μέσα Μαρτίου του 2017 και όχι για τον τεράστιο αριθμό μεταναστών που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή παράνομα στην Ε.Ε. «Η σύσταση δεν θα έχει αναδρομική ισχύ και όταν αρχίσει να ισχύει θα αφορά μικρό αριθμό προσφύγων», διαβεβαίωνε ο αρμόδιος επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος, χθες, καθώς, όπως εξηγούσε, οι έλεγχοι των συνόρων μεταξύ Ελλάδας - Αλβανίας και Ελλάδας - Σκοπίων έχουν αποκατασταθεί, ενώ η Ελλάδα έχει ζητήσει την ανά- πτυξη της ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής εκεί, έτσι ώστε να είναι ελάχιστοι εκείνοι που μπορούν αυτήν τη στιγμή να περάσουν τα ελληνικά σύνορα παράνομα και τελικά να χρειαστεί να επιστραφούν.
Η Ελλάδα από το 2011 είχε εξαιρεθεί από αυτήν τη διαδικασία της επιστροφής μεταναστών στην πρώτη πύλη εισόδου, όπως προέβλεπε για όλα τα κράτη-μέλη η Συνθήκη του Δουβλίνου, όταν το δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων είχε χαρακτηρίσει την Ελλάδα ακατάλληλη να δεχτεί μετανάστες εξαιτίας των δυσμενών συνθηκών που επικρατούσαν. Oμως η Ελλάδα σήμερα, λόγω της σημαντικής βελτίωσης των συνθηκών για τους πρόσφυγες, με την 100% καταγραφή όλων όσοι εισέρχονται στη χώρα, τη διαδικασία παροχής ασύλου να βρίσκεται σε λειτουργία και τη βελτίωση συνθηκών για τους ασυνόδευτους ανηλίκους, είναι πλέον σε θέση να συμμετάσχει κανονικά στη Συνθήκη του Δουβλίνου και να μην εξαιρείται, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Πάντως, παρά την πρόοδο που έχει κάνει η Ελλάδα όσον αφορά τις συνθήκες, η Επιτροπή στην έκθεσή της αναφέρει πως «οι ελλείψεις στο ελληνικό σύστημα ασύλου παραμένουν», ιδίως στη στέγαση ασυνόδευτων ανηλίκων και στις ιδιαίτερα χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Γι’ αυτό η Επιτροπή προτείνει οι επιστροφές στην Ελλάδα να γίνονται σταδιακά, με τις ελληνικές αρχές να δίνουν το τελικό «πράσινο φως» για κάθε υποψήφιο επιστροφής και μόνον αφού εξασφαλίσουν ότι θα τους αντιμετωπίσουν με αξιοπρέπεια.
Με τη σταδιακή αποκατάσταση της Συνθήκης του Δουβλίνου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί πως θα ενισχύσει τη διαδικασία μετεγκατάστασης, η οποία δεν προχωράει με τους ανα- μενόμενους ρυθμούς, καθώς τώρα τα κράτημέλη αναμένεται να δέχονται πιο εύκολα πρόσφυγες από την Ελλάδα εάν γνωρίζουν ότι όσοι εισέρχονται παράνομα στη χώρα τους θα μπορούν να προωθούνται πίσω στην Ελλάδα.
Αυτήν τη στιγμή έχει ξεκινήσει η διαδικασία αναθεώρησης της Συνθήκης του Δουβλίνου και η αντικατάστασή της με έναν πιο ισότιμο μηχανισμό, ώστε κανένα κράτος-μέλος να μην παίρνει μεγαλύτερο βάρος από αυτό που του αναλογεί. Το «αναθεωρημένο Δουβλίνο», που επεξεργάζονται η Κομισιόν και ο αρμόδιος επίτροπος Δ. Αβραμόπουλος, προβλέπει πως σε περίπτωση μεγάλης άφιξης μεταναστών σε ένα κράτος-μέλος οι διαδικασίες μετεγκατάστασης θα γίνονται αυτομάτως και οι μετανάστες θα μεταφέρονται άμεσα σε άλλα κράτημέλη χωρίς να χρειάζεται να γίνει η επεξεργασία της διαδικασίας ασύλου στη χώρα εισόδου.
Ο κ. Αβραμόπουλος ανακοίνωσε επίσης ότι τερματίζεται η διαδικασία κατά της Ελλάδας για παραβίαση όσον αφορά την καταγραφή μεταναστών, καθώς πλέον το ποσοστό λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων έχει ανέλθει στο 100%. Συγχρόνως δήλωσε ότι σήμερα υπάρχουν πάνω από 70.000 μόνιμες και προσωρινές θέσεις σε κέντρα φιλοξενίας και συγχρόνως οι Ελληνες ειδικοί στην υπηρεσία ασύλου έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από 350, που υπήρχαν τον Σεπτέμβριο, σε 650.
Ο αρμόδιος επίτροπος επιπλέον ανακοίνωσε τα θετικά νέα, ότι τον Νοέμβριο επιτεύχθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός μετεγκαταστάσεων (1.400 από Ελλάδα και Ιταλία), αλλά ακόμα πολύ μικρότερος από τον αρχικό στόχο των 6.000 μετεγκαταστάσεων τον μήνα. «Στην Ελλάδα έχουμε ένα σταθερό μέσον όρο 1.000 μετεγκαταστάσεων τον μήνα και ζητάμε από τα κράτη-μέλη να διπλασιάσουν τον αριθμό στις 2.000 τον μήνα και τον Απρίλιο να φτάσουμε τις 3.000 από την Ελλάδα».
Η αναθεώρηση της Συνθήκης του Δουβλίνου θα συζητηθεί στο σημερινό συμβούλιο υπουργών Εσωτερικών και στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου σε επίπεδο αρχηγών κρατών-μελών.
Χάρη στη βελτίωση των συνθηκών στη χώρα, όπως αναφέρει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.