«Λαχνοί» της Δημοπρασίας ΒΕΡΓΟΣ στο Ζάππειο Μέγαρο με τιμή τέχνης αλλά και ιστορίας...

Από το Λονδίνο που είχε ενθαρρυντικό αποτέλεσμα η πρόσφατη Greek Sales του Οίκου Bonhams, ερχόμαστε στην Αθήνα, όπου, επίσης, αισιόδοξα αποτελέσματα είχε για την ελληνική αγορά τέχνης η Δημοπρασία ΒΕΡΓΟΣ με θέμα «Νεοελληνική Ζωγραφική - Φιλελληνικά και Ιστορικά Αντι- κείμενα» που έγινε στις 3 Δεκεμβρίου στο Ζάππειο Μέγαρο με συρροή συλλεκτών και φιλότεχνων... Πωλήθηκε το 79% των έργων που δημοπρατήθηκαν και με τζίρο να ξεπερνά τις 850.000 ευρώ – όπως μας πληροφορεί ο Οίκος ΒΕΡΓΟΣ, έτος ίδρυσης 1989: «η δημοπρασία δείχνει ότι το ενδιαφέρον για την ελληνική ζωγραφική παραμένει αμείωτο παρά το γενικότερο αρνητικό κλίμα. Το ίδιο καλά πήγαν και τα φιλελληνικά και ιστορικά αντικείμενα της δημοπρασίας, για τα οποία φαίνεται ότι διαμορφώνεται ένα πιστό και σταθερό κοινό». Αυτές είναι οι διαπιστώσεις του Πέτρου Βέργου, μας δίνει δε και μερικές ενδεικτικές τιμές. Πρώτος ήρθε ο πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα «Ο Ορθρος» που κατακυρώθηκε για 88.500 ευρώ. Ακολουθεί με 53.100 ευρώ το «Signal Lumineux» του Τάκη, «Ο Παρθενώνας» του Petrus Josephus Witdoeck (1803-1873) που ζητήθηκε πολύ και πωλήθηκε τελικά για 18.880 ευρώ. «Η λεία» του Θεόδωρου Ράλλη πωλήθηκε για 17.700 ευρώ. Ενώ το έξοχο «Ξωκκλήσι στην Αίγινα» του Σπύρου Παπαλουκά «άλλαξε χέρια» και συλλογή αντί 15.340 ευρώ. Πολύ ζητήθηκε επίσης «Το καριοφίλι του Ιωάννη Ρούκη» στη Δημοπρασία Φιλελληνικών και Ιστορικών Αντικειμένων, που απέκτησε πατριώτης συλλέκτης έναντι 53.100 ευρώ και εκτός από την τιμή έχει ιδιαίτερη σημασία η ιστορία του. Επιτρέψτε στη στήλη να την πει, γιατί έπαιξε κι αυτή μεγάλο ρόλο στη ζήτηση για την απόκτησή του... «Το καριοφίλι του Ιωάννη Ρούκη» στα χέρια του Ιωάννη Ρούκη από την Αρτοτίνα Φωκίδας διακρίθηκε σε πολλές μάχες του Αγώνα, από τις επιχειρήσεις απελευθέρωσης της Λιβαδειάς το 1821 μέχρι τη μάχη της Πέτρας το 1829. Ο Ιωάννης Ρούκης έλαβε τον βαθμό του χιλιάρχου το 1824 και του πεντακοσιάρχου επί Καποδίστρια. Στη διακόσμηση του καριοφιλιού διακρίνονται τρόπαια, ανθοφόρα αγγεία, πουλιά και δικέφαλος αετός...

Εάν βγαίνει κάτι ιδιαίτερα σημαντικό από τα αποτελέσματα της πρόσφατης αυτής δημοπράτησης στην Αθήνα, στο Ζάππειο Μέγαρο, είναι ότι οι συλλέκτες εμφορούνται από αίσθημα αγάπης στη Νεοελληνική Ζωγραφική, θέλουν να κρατήσουν πίνακες με θέματα ελληνικά, εκκλησιαστικά και συμβολικά της αίγλης της Ελλάδας διαχρονικά. Παράδειγμα «Ο Παρθενώνας» του P.J. Witdoeck.

Ποιος είναι ο τυχερός που τον έχει στο σπίτι του, έργο τέχνης και διαχρονικής σαγή- νης; Oσο για «Το ασημένιο καριοφίλι του Ιωάννη Ρούκη», που είναι από τα πολλά ταπεινά που κέρδισαν τις μάχες του Αγώνα του 1821 και που στολίζουν σπίτια απογόνων των αγωνιστών, αυτό έχει περισσή ομορφιά και διασώζεται ο μηχανισμός του. Το μόνο που του λείπει είναι ο φυλακτήρας της σκανδάλης! Σε ποιο ματωμένο τιμημένο χώρο στην ώρα μιας μάχης να τον έχασε, πυροβολώντας, ο Ιωάννης Ρούκης από την Αρτοτίνα Φωκίδας... Μια δημοπρασία, δεν είναι μόνο τέχνη και επένδυση. Εχει και την ιστορία των αντικειμένων της, και σ’ αυτό έγκειται η αξία της!

«Το καριοφίλι του Ιωάννη Ρούκη» (1827). Ασημένιο καριοφίλι με διακόσμηση δουλεμένη με σαβάτι σε επίχρυσο στικτό βάθος, οκταγωνική κάννη με φυτικό διάκοσμο από ένθετο χρυσό στη βάση της και κοντά στο στόμιο, πυροδοτικός μηχανισμός με πυρόλιθο, επιγραφές στον μηχανισμό: ΓΙ. ΡΟΥ. 1827 και στην αντίστοιχη επιφάνεια της άλλης πλευράς: ΓΙΑΝ. ΡΟΥΚ. / 1827 ΟΚΤ 19. Μήκος 108 εκ. (λείπει ο φυλακτήρας της σκανδάλης).

Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904). «Ο Ορθρος», υπογραφή πάνω αριστερά Ν. Λύτρας, λάδι σε μουσαμά, 58x48 εκ. «Ο Ορθρος είνε ο αδάμας της εκθέσεως, είνε ένα κομμάτι της Εθνικής ψυχής» (Δ.Ι. Καλογερόπουλος, όταν ο πίνακας εξετέθη στο Ζάππειο το 1907).

Petrus Josephus Witdoeck (18031873). «Ο Παρθενώνας». Σημείωση στην πίσω όψη Temple/de Minerve a Athenes/ peint sur lieux en 1825/ par P.I. Witdoeck. Λάδι σε ξύλο 60x76 εκ. Tιμή εκκίνησης 7.000-9.000 ευρώ, πωλήθηκε 18.800 ευρώ.

Σπύρος Παπαλουκάς (1892-1957). «Ξωκκλήσι στην Αίγινα» (1923). Λάδι σε χαρτόνι, 24,5x20,5 εκ.