Πώς γίνονται τα μάρμαρα... λάδι
47 επικεφαλής πανεπιστημίων και κολεγίων απέστειλαν επιστολή στον πρόεδρο Τραμπ, ζητώντας του να «διορθώσει τη ζημιά», όπως λένε, που δημιούργησε με το διάταγμα που απαγορεύει την είσοδο στις ΗΠΑ όσων κατάγονται από επτά μουσουλμανικές χώρες. Οπως αναφέρεται στην επιστολή: «Σε όλη την ιστορία της Αμερικής, η χώρα υπήρξε γη των ευκαιριών και φάρος ελευθερίας. Εχει προσελκύσει ταλαντούχους ανθρώπους και ενέπνευσε τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Το εν λόγω διάταγμα σβήνει τη λάμπα της ελευθερίας και θολώνει τη φήμη της χώρας. Με σεβασμό, σας παροτρύνουμε να διορθωθεί η ζημιά που γίνεται». Ταυτόχρονα, πρόεδροι λαμπρών πανεπιστημίων και διευθυντές ιδιωτικών και δημόσιων σχολείων, με επιστολές προς το ανθρώπινο δυναμικό των ιδρυμάτων τους, προσπάθησαν, αφενός, να πάρουν θέση και, αφετέρου, να καθησυχάσουν την εκπαιδευτική κοινότητα της οποίας ηγούνται. Παράλληλα, αρνούνται να παράσχουν στοιχεία για το καθεστώς παραμονής στη χώρα καθηγητών και φοιτητών ή μαθητών τους.
Τα πανεπιστήμια
Για τη «μετατροπή των φόβων για αλλαγές στην πολιτική των ελευθεριών, κατά τρόπο που θα μπορούσε να επηρεάσει την κοινότητά μας, σε ενοχλητική πραγματικότητα», κάνει λόγο ο πρόεδρος του Πανεπιστημίου Κολούμπια, Λι Μπόλινγκερ, εξέχων νομικός ο ίδιος. Κρατώντας, ωστόσο, χαμηλούς τόνους, ο κ. Μπόλινγκερ κάνει αναφορά σε αυτό για το οποίο οι ΗΠΑ είναι περήφανες: την ανοιχτή κοινωνία σε πολίτες και ιδέες, οι ρίζες της οποίας χάνονται στο παρελθόν της χώρας. Στην επιστολή του προέδρου του λαμπρού ιδρύματος της Νέας Υόρκης προς όσους κατάγονται από τις επτά μουσουλμανικές χώρες περιλαμβάνονται και παραινέσεις προς ακύρωση προγραμματισμένων ταξιδιών στο εξωτερικό, υπό τον φόβο ότι ίσως δεν θα μπορέσουν να επιστρέψουν.
Η Κάρεν βαν Ντάικ, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο ίδιο πανεπιστήμιο, χαρακτηρίζει, μιλώντας στην «Κ», «παράξενη αλλά και ενθαρρυντική» την επιστολή του Λι Μπόλινγκερ. «Το παράξενο είναι ότι ο ίδιος είναι συνταγματολόγος, ειδικευμένος στην Πρώτη Τροπολογία, και θα μπορούσε να ζυγίσει πώς θα προσέβαλλε το διάταγμα στα δικαστήρια. Παρά ταύτα, ακούγεται ανίσχυρος να αντιδράσει», για να συμπληρώσει: «Το ενθαρρυντικό της επιστολής του είναι η υπενθύμιση της Ιστορίας, αλλά καταλήγει κι αυτό παράξενο λόγω της ασάφειάς του. Για ποιον λόγο κλείνει την επιστολή του με “συγγνώμη” αντί με κάλεσμα για δράση;».
Οι φοιτητές και οι καθηγητές του Κολούμπια, ωστόσο, πήραν τα «μέτρα» τους. Καθημερινά, στους χώρους του ιδρύματος, λαμβάνουν χώρα αμέτρητες και συνεχείς διαμαρτυρίες εναντίον του διατάγματος Τραμπ. Οπως μας ενημερώνει η κ. Βαν Ντάικ, «όλοι είμαστε εκτός εαυτού. Συνάδελφοι και φοιτητές διαμαρτύρονται στα σκαλιά του ιδρύματος, ενώ οργανώνονται για το πώς θα διατηρηθεί η χρηματοδότηση των φοιτητών, η στέγαση για όσους δεν μπορούν να ταξιδέψουν στις διακοπές μες στη χρονιά ή το καλοκαίρι. Ολοι τηλεφωνούν, σε κατάσταση σοκ, στους γερουσιαστές τους, για να πιέσουν προς μιαν άλλη κατεύθυνση. Ξεχάσαμε το ποίημα της Εμα Λάζαρους στο Αγαλμα της Ελευθερίας...».
Η Κάρεν Εμεριχ, επίκουρη καθηγήτρια Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Πρίνστον, βρίσκεται αυτές τις ημέρες στην Ελλάδα με ομάδα φοιτητών της, για να βοηθήσουν πρόσφυγες και μετανάστες στα Κέντρα Φιλοξενίας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Σε συνομιλία της με την «Κ», η κ. Εμεριχ εκφράζει τους φόβους της για έναν φοιτητή που συνοδεύει την αποστολή: «Κατάγεται από το Ιράν και δεν ξέρουμε αν θα καταφέρει να επιστρέψει στο πανεπιστήμιο. Είμαστε όλοι σε κατάσταση σοκ, αλλά ξεχνιόμαστε από τις ατελείωτες δουλειές που έχουμε βοηθώντας πρόσφυγες και μετανάστες στην Ελλάδα. Πολλοί συνάδελφοι από το Πρίνστον, που κατάγονται από αυτές τις χώρες, είναι σε απόγνωση, διότι δεν γνωρίζουν τι θα συμβεί. Ηδη πολλοί ταλαιπωρούνται στα αεροδρόμια», αναφέρει.
«Οι φοιτητές μας από τις επτά στοχοποιημένες χώρες είναι φοβισμένοι και ανάστατοι. Θυμός και θλίψη σημειώνεται στη μεγαλύτερη κοινότητα φοιτητών, καθηγητών και υπαλλήλων. Ευτυχώς, υπάρχει οργάνωση και δράση ως απάντηση. Πέραν του σοκ σε κάθε ηθικό επίπεδο, το διάταγμα αποτελεί καταστροφή για την ανώτατη εκπαίδευση», λέει στην «Κ» διοικητικός υπάλληλος ιδρύματος της Ανατολικής Ακτής, ο οποίος επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Στο Κολέγιο Μακάλεστερ, στο Σεντ Πολ της Μινεσότα, ο πρόεδρος του ιδρύματος, Μπράιαν Ρόζενμπεργκ, στη δική του επιστολή προς την ακαδημαϊκή κοινότητα χρησιμοποιεί εντονότερο λόγο. Καθηγήτρια του κολεγίου, με δηλώσεις της στην «Κ», θεωρεί ότι το περιεχόμενο αυτής της επιστολής θα έπρεπε να μιμηθούν και οι πρόεδροι άλλων πανεπιστημίων. Ο κ. Ρόζενμπεργκ όχι μόνον καθησυχάζει την κοινότητα του ιδρύματός του, αλλά ταυτόχρονα την καλεί σε δράσεις εναντίον του διατάγματος Τραμπ. Οπως αναφέρει και ο ίδιος: «Είτε είστε φοιτητής είτε καθηγητής ή οποιοσδήποτε άλλος που χρειάζεται βοήθεια από το κολέγιο, παρακαλώ να μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε εμένα. Το λαμβάνω ως προσωπική μου υποχρέωση να σας παραπέμψω στις σωστές υπηρεσίες».
Παρόμοιες επιστολές, ανησυχίας αλλά και πίστης στην ανοιχτή κοινωνία, έχουν στείλει προς την ακαδημαϊκή κοινότητα οι πρόεδροι δύο σπουδαιότατων πανεπιστημίων: του Μίσιγκαν και του Μπράουν. Μάλιστα, με δηλώσεις του στην «Κ», ο κάτοχος της έδρας Κ. Π. Καβάφη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, Βασίλης Λαμπρόπουλος, εμφανίζεται σε πλήρη σύμπνοια με τις αναφορές του προέδρου του ιδρύματος, Μαρκ Σλίσελ, ο οποίος σημειώνει στην επιστολή του: «Η επιτυχία μας εξαρτάται από τη συνέχιση της προσέλκυσης και υποστήριξης ακαδημαϊκών ταλέντων, σε όλα τα επίπεδα και από όλο τον κόσμο».
Σχολεία
Και στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης υπάρχει μεγάλη αναστάτωση. Ο Λίντερ, μαθητής Γυμνασίου σε δημόσιο σχολείο της Νέας Υόρκης, αναφέρει στην «Κ» ότι, καθημερινά, στις αίθουσες η μόνιμη συζήτηση είναι το διάταγμα Τραμπ για τους μουσουλμάνους. «Οι περισσότεροι στο σχολείο είναι μετανάστες. Πώς μπορεί να το κάνει αυτό ο πρόεδρος;», αναρωτιέται. Μάλιστα, σε καθηγητές, μαθητές, γονείς και κηδεμόνες κοινοποιήθηκε επιστολή της διευθύντριας δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Νέας Υόρκη, που καθιστά σαφές ότι κανένας μαθητής δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει κανένα πρόβλημα από αυτό το διάταγμα και, ως εκ τούτου, προσώρας, δεν υπάρχει, νομικά και συνταγματικά, κανένας λόγος ανησυχίας.
Στο ίδιο πνεύμα κινείται και η επιστολή που έστειλε η διευθύντρια του French American International School του Σαν Φρανσίσκο, που διαθέτει η«Κ». Η κ. Μπελίντα Μπιν τονίζει: «Η απαγόρευση έρχεται σε πλήρη αντιδιαστολή με τις αξίες μας και με αυτό που είμαστε. Στο διεθνές σχολείο μας, όπως και σε αυτήν τη χώρα, ο πλουραλισμός είναι εγγεγραμμένος στο DNA μας».
Ακαδημαϊκοί, δάσκαλοι και μαθητές μιλούν στην «Κ» για την αναστάτωση που έχει προκαλέσει το διάταγμα Τραμπ.