Μεταξύ συμβιβασμού και εκλογών ο κ. Τσίπρας
«Βρείτε τα με τους θεσμούς», το μήνυμα της Αγκελα Μέρκελ στον Ελληνα πρωθυπουργό
Δεκαήμερο κρίσιμων αποφάσεων αρχίζει για τον πρωθυπουργό, κ. Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος καλείται μέσα στις επόμενες ημέρες να αποφασίσει εάν θα κινηθεί σε γραμμή συμβιβασμού για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης ή αν θα επιλέξει την οδό της σύγκρουσης, με πιθανότερη κατάληξη την προσφυγή στις κάλπες. Ο πρωθυπουργός, με τις επιλογές και τις δηλώσεις του, δείχνει να διατηρεί όλες τις εναλλακτικές ανοικτές και μέχρι στιγμής δεν έχει ξεκαθαρίσει το πώς θα κινηθεί, τελικά. Την ίδια στιγμή, το διεθνές περιβάλλον δείχνει να δυσκολεύει και τα μηνύματα των εταίρων είναι στην κατεύθυνση ότι η Αθήνα πρέπει να κινηθεί στη λογική συμβιβασμού με νομοθέτηση μέτρων, προκειμένου η αξιολόγηση να κλείσει.
Ο κ. Τσίπρας, στη συνάντηση που είχε με την κ. Μέρκελ στη Μάλτα την Παρασκευή, άκουσε κάτι που το είχε ακούσει ξανά από τη Γερμανίδα καγκελάριο, όταν το 2015 η κυβέρνηση είχε υψώσει και πάλι τη σημαία της «πολιτικής διαπραγμάτευσης». Το «βρείτε τα με τους θεσμούς» αποτελεί, όπως όλα δείχνουν, σταθερή θέση της γερμανικής ηγεσίας, με την κ. Μέρκελ να καθιστά σαφές ότι δεν επιθυμεί να εμπλακεί προσωπικά στο «ελληνικό πρόβλημα» και αφήνει αρμοδίως – μέσω του Eurogroup– τους χειρισμούς στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Η κυβερνητική ηγεσία εμφανίσθηκε να τηρεί στάση αναμονής ενόψει της αυριανής ημέρας και της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του ΔΝΤ, περιμένοντας εκεί να ξεκαθαρίσει η στάση του Ταμείου σε σχέση με το ελληνικό πρόγραμμα. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, το Ταμείο να καθυστερήσει περαιτέρω την ανακοίνωση των αποφάσεών του. Η Αθήνα εμφανιζόταν μέχρι πρόσφατα να υποστηρίζει ότι δεν είναι η ελληνική πλευρά που βιάζεται, αλλά οι εταίροι. Η συνθήκη αυτή, πλέον, έχει ανατραπεί. Η κυβέρνηση, εάν επιθυμεί να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα που θα επιτρέψει τη μετάβαση στη μετα-μνημόνιο εποχή αμέσως μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος, πρέπει το αργότερο στις αρχές Μαρτίου να κλείσει την αξιολόγηση. Δεν υπάρχουν πολλά περιθώρια για καθυστερήσεις.
Η ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης είναι πλέον ξεκάθαρο ότι θα απαιτήσει την ψήφιση νέων μέτρων, με έντονη τη φημολογία για υποχώρηση στο θέμα του αφορολογήτου και στόχο να δια- φυλαχθούν οι συντάξεις, καθώς στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι πολιτικά είναι πιο δύσκολη στη διαχείρισή της μία μείωση των συντάξεων. Φαίνεται, επίσης, ότι έχει διαμηνυθεί στην Αθήνα και η διάθεση του Ταμείου για μία συμβιβαστική φόρμουλα στο πώς θα νομοθετηθούν τα επιπλέον μέτρα, ώστε η κυβέρνηση να μην οδηγηθεί σε κοινοβουλευτικό αδιέξοδο.
Ο κ. Τσίπρας εμφανίσθηκε στη Βουλή την περασμένη Τετάρτη αποφεύγοντας προσεκτικά να επαναλάβει την κατηγορηματική δέσμευση του προηγούμενου διαστήματος ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ψηφίσει «ούτε ένα ευρώ επιπλέον μέτρα». Οι εισηγήσεις που δέχεται από τους στενούς συνεργάτες του και κυβερνητικά στελέχη διίστανται. Υπάρχουν εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να εμφανίζεται ότι σύρεται από υποχώρηση σε υποχώρηση, καθώς κάτι τέτοιο μόνο φθορά προκαλεί.
Μάλιστα, κατά πληροφορίες, εισηγήσεις για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες ο κ. Τσίπρας έχει δεχθεί ακόμη και από ορισμένους εκ των εξ απορρήτων συνεργατών του, ενώ ήδη έχουν αρχίσει από στελέχη του κόμματος οι πρώτες αναφορές σε «πασοκοποίηση» του ΣΥΡΙΖΑ, υπό την έννοια εξαΰλωσης των ποσοστών του. Μεγαλοφώνως τις ενστάσεις τους σε μία διαρκή τακτική συμβιβασμού, που συνεπάγεται παράλληλες διαρκείς υποχωρήσεις σε ζητήματα αρχών, έχουν εκφράσει τα μέλη της κίνησης «53+». Οπότε, πέραν όλων των άλλων, ο κ. Τσίπρας πρέπει να συνεκτιμήσει και τις ισορροπίες στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του κόμματος.
Οι τελευταίες κινήσεις του υπουργού Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου, κατέδειξαν ότι δεν είναι καθόλου διατεθειμένος να λειτουργήσει ως εξιλαστήριο θύμα ενός δύσκολου συμβιβασμού και θα απαιτήσει πλήρη κάλυψη, κυβέρνησης και κόμματος, για όλους τους χειρισμούς που θα γίνουν.
Οσον αφορά την κοινοβουλευτική ομάδα, οι έχοντες γνώση προσώπων και συσχετισμών θεωρούν ότι ο κ. Τσίπρας εάν αποφασίσει να πάει σε συμφωνία θα μπορέσει να την παρουσιάσει στους βουλευτές του με το κατάλληλο «περιτύλιγμα», ώστε να μην έχει πρόβλημα αποσταθεροποίησης. Να προβάλει, δηλαδή, τα όποια θετικά σημεία της, για παράδειγμα ένα πλαίσιο για μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και, κυρίως, την προοπτική οριστικής εξόδου της χώρας από τα μνημόνια, προκειμένου να κάμψει τους όποιους ενδοιασμούς. Πάντως, μέσα στη συγκυρία αυτή και όσο παραμένει η αμφιθυμία για τις επόμενες κινήσεις, δεν μπορεί να αγνοηθεί η επαναφορά της συζήτησης για Grexit και δραχμή και μάλιστα με πρωτοβουλία στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, που δείχνει ότι στη δεδομένη στιγμή και μέχρι να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις, απλώνονται όλα τα χαρτιά στο τραπέζι.
Η Αθήνα μέχρι πρόσφατα υποστήριζε ότι δεν είναι αυτή που βιάζεται, αλλά οι εταίροι. Η συνθήκη αυτή έχει, πλέον, ανατραπεί.