Νέες θεραπείες για ασθενείς με ωχρά κηλίδα
Μιλάει στην «Κ» ο καθηγητής Neil Bressler
Την ανάγκη τακτικής παρακολούθησης των ασθενών με εκφύλιση της ωχράς κηλίδος για τον έγκαιρο εντοπισμό ενδεχόμενης «υποτροπής», πριν αυτή προκαλέσει σοβαρή βλάβη στην όραση, τονίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο καθηγητής Οφθαλμολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Johns Hopkins (Βαλτιμόρη, ΗΠΑ) Neil Bressler, ένας από τους κορυφαίους ειδικούς για τις παθήσεις του αμφιβληστροειδούς. Οπως τονίζει, με τις νέες θεραπείες, ο κίνδυνος απώλειας της όρασης των ασθενών με υγρά μορφή της εκφύλισης της ωχράς κηλίδος, εντός δύο ετών από τη διάγνωση, έχει μειωθεί στο 10%, ενώ σε έναν στους τρεις ασθενείς η θεραπεία προσφέρει και βελτίωση της όρασης. Ο Dr Bressler μιλάει για τα προτερήματα της χρήσης συσκευής παρακολούθησης κατ’ οίκον από τους ασθενείς με ωχρά κηλίδα –έχει αναπτυχθεί και υποστηρίζεται στις ΗΠΑ από πολλά οφθαλμολογικά κέντρα–, η οποία είναι σε θέση να εντοπίζει την εξέλιξη της νόσου στην υγρά μορφή της σε αρχικό στάδιο, όταν η θεραπεία προσφέρει βελτίωση της όρασης. – Dr Bressler, πόσο συχνές είναι οι παθήσεις του αμφιβληστροειδούς;
– Η επίδραση του διαβήτη στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και η εκφύλιση της ωχράς κηλίδος που είναι υπεύθυνη για την κεντρική όραση είναι πολύ συχνές παθήσεις των οφθαλμών. Η διαβητική αμφιβλησ-τροειδοπάθεια είναι η πιo συχνή αιτία μερικής ή και ολικής απώλειας της όρασης μεταξύ ατόμων παραγωγικής ηλικίας, ενώ η εκφύλιση της ωχράς κηλίδος είναι η πιo συχνή αιτία τύφλωσης σε άτομα άνω των 65 ετών. – Οι ασθενείς με εκφύλιση της ωχράς κηλίδος χρειάζονται τακτική παρακολούθηση για την εξέλιξη της πάθησης. Ποιoς είναι ο πιo ενδεδειγμένος τρόπος;
– Εως πρόσφατα, η παρακολούθηση της πάθησης ήταν σε άμεση εξάρτηση με το πότε ο ασθενής έβλεπε τις ευθείες γραμμές ως κυματιστές, που είναι και το χαρακτηριστικό «σύμπτωμα» της νόσου. Ωστόσο πρόσφατες μελέτες στις ΗΠΑ κατέδειξαν ότι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να καθυστερεί η θεραπεία σε πολλά περιστατικά, που θα μπορούσαν να εντοπιστούν νωρίς με τη χρήση ειδικής συσκευής παρακολούθησης των πασχόντων κατ’ οίκον (σ.σ.: μια ελαφριά συσκευή, που μοιάζει με ζευγάρι κιάλια τοποθετημένα σε μια βάση, όπου ακουμπάει ο ασθενής για την εξέταση του κάθε οφθαλμού. Η συσκευή συνδέεται στο Διαδίκτυο και τα δεδομένα αποστέλλονται στο οφθαλμολογικό κέντρο που τον παρακολουθεί. Η διαδικασία διαρκεί 1-2 λεπτά και γίνεται σε σχεδόν καθημερινή βάση). Με τη χρήση αυτής της συσκευής μπορεί να εντοπιστεί η έναρξη της υγράς μορφής εκφύλισης της ωχράς κηλίδος, όταν η οπτική οξύτητα είναι καλύτερη, σε σχέση με το στάδιο που ο ασθενής αντιλαμβάνεται ότι βλέπει «κυματιστές γραμμές». Είναι σημαντικό να εντοπίζονται οι περιπτώσεις που η πάθηση εξελίσσεται από το ασυμπτωματικό στάδιο στην υγρή της μορφή, η οποία αφορά την υπερβολική αύξηση των αιμοφόρων αγγείων και τον τραυματισμό του ιστού στην ωχρά κηλίδα. Τότε η θεραπεία μπορεί να μειώσει τη βλάβη πριν υπάρξει ουσιώδης απώλεια όρασης. – Εχει προχωρήσει η έρευνα στην αντιμετώπιση της εκφύλισης της ωχράς κηλίδος;
– Ναι. Την τελευταία 12ετία ανακαλύψαμε ότι η έγχυση αντιαγγ-ειογενετικών φαρμάκων στον οφθαλμό μειώνει το ποσοστό σημαντικής απώλειας της όρασης από την υγρά μορφή της πάθησης, από 65% εντός διετίας από τη διάγνωση, στο 10%. Στο ένα τρίτο των ασθενών, η θεραπεία προσφέρει σημαντική βελτίωση, με την προϋπόθεση ότι η πάθηση έχει εντοπιστεί πριν ο αμφιβληστροειδής υποστεί μεγάλη βλάβη. – Ποιοι είναι οι πλέον ενδεδειγμένοι τρόποι θεραπείας της διαβητικής αμφιβλη-στροειδοπάθειας;
– Πρώτα θα πρέπει κάποιος να δει εάν ένας διαβητικός έχει βλάβη στον αμφιβληστροειδή. Εάν ναι, τότε θα πρέπει να παρακολουθείται μία έως τέσσερις φορές κατ’ έτος, αναλόγως με τη σοβαρότητα της πάθησης. Ο αμφιβληστροειδής παρακολουθείται
Η έγχυση αντιαγ-γειογενετικών φαρμάκων στον οφθαλμό μειώνει το ποσοστό σημαντικής απώλειας της όρασης από την υγρά μορφή της πάθησης, από 65% εντός διετίας από τη διάγνωση, στο 10%.
είτε για την ανάπτυξη οιδήματος στην ωχρά κηλίδα είτε για την αιμορραγία της επιφάνειας του αμφιβληστροειδούς, στη μεσαία κοιλότητα του οφθαλμού, αυτό που οι ειδικοί ονομάζουμε παραγωγική διαβητική αμφιβλησ-τροειδοπάθεια. Εάν αυτά εμφανιστούν τότε η παρακολούθηση αφορά την εξέλιξή τους. Η θεραπεία γίνεται είτε με την έγχυση αντιαγγει-ογενετικών φαρμάκων – όπως ισχύει και με τη θεραπεία της εκφύλισης ωχράς κηλίδος– είτε με τη χρήση λέιζερ. – Πώς μπορούν να προληφθούν οι παθήσεις του αμφιβληστροειδούς;
– Η αποφυγή της παχυσαρκίας μειώνει σημαντικά τις πιθανότητες ανάπτυξης διαβήτη και ως εκ τούτου μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης διαβητικής αμφιβληστ-ροειδοπάθειας.