Στρες τεστ στην Κύπρο
Ισως είναι θετικό ότι προκλήθηκε κρίση στη διαπραγμάτευση για την επίλυση του Κυπριακού τώρα και όχι αργότερα. Εάν οι συνομιλίες μεταξύ του προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και του Τουρκοκυπρίου ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί αντέξουν την τωρινή σύγκρουση, ίσως η Κύπρος βρεθεί σε δρόμο προς τη λύση. Εάν η πρόσφατη απόφαση της Βουλής και η διαχείριση της υπόθεσης από τις δύο πλευρές αρκούν να θέσουν τέρμα στη διαδικασία, ας το γνωρίζουν όλοι από τώρα. Ο,τι και αν έχει γίνει στο παρελθόν, ανήκει στην Ιστορία της νήσου. Ομως εναπόκειται στους τωρινούς ηγέτες είτε να οδηγήσουν την Κύπρο προς ένα καλύτερο μέλλον είτε να επιβεβαιώσουν ότι οι συνέπειες της εισβολής του 1974 είναι μόνιμες και απαράβατες. Ασφαλώς, οι ίδιοι οι Κύπριοι γνωρίζουν καλύτερα απ’ οποιονδήποτε άλλον εάν τους συμφέρει λύση μέσω ομοσπονδίας ή εάν η σημερινή κατάσταση είναι βιώσιμη και ικανοποιητική. Δεν είναι δουλειά κανενός άλλου να επηρεάζει το κλίμα και την πορεία της διαδικασίας, αλλά θα ήταν χρήσιμο να γνωρίζαμε εάν υπάρχει μια τρίτη επιλογή, όπου όσοι (και στις δύο πλευρές) αντιτίθενται στη ση- μερινή διαδικασία βλέπουν εφικτή μια λύση που δεν θα είναι ούτε διατήρηση του status quo ούτε η ομοσπονδία. Και ενώ η Αγκυρα μπορεί να φανταστεί ότι η καλύτερη λύση θα ήταν η προσάρτηση του κατεχόμενου τμήματος, σε τι προσβλέπουν οι Ελληνοκύπριοι και η Ελλάδα, πέρα από τη σημερινή διχοτόμηση ή την ομοσπονδία; Εχει γίνει, πλέον, σύνηθες οι ακραίοι σε κάθε κοινωνία να καθορίζουν τις εξελίξεις με τις αξιώσεις και τις υπερβολές τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, οι υπεύθυνες, κεντρώες δυνάμεις αντιστέκονται όσο μπορούν. Πώς να ερμηνεύσουμε, λοιπόν, τη σπουδή τόσων κομμάτων στην κυπριακή Βουλή να συμπορευθούν με το ΕΛΑΜ με τις δύο έδρες; Δεν γνωρίζουν από άλλες χώρες ότι όποτε μεγαλύτερες πολιτικές δυνάμεις υιοθετούν τη γλώσσα και την τακτική των ακραίων αυτοί που κερδίζουν είναι οι ακραίοι, που έτσι νομιμοποιούνται στα μάτια περισσότερων πολιτών; ΄Η πιστεύουν ότι η ένταση μεταξύ των δύο κοινοτήτων εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους; Οπως κι αν είναι, ο κλονισμός της εμπιστοσύνης που υπήρχε μεταξύ των κ. Αναστασιάδη και Ακιντζί είναι μεγάλη απώλεια. Δύ- σκολο να φανταστεί κανείς πώς αυτό θα ωφελήσει τις δύο κοινότητες. Ο κ. Αναστασιάδης σκέφτεται τις συμμαχίες που χρειάζεται στις προεδρικές εκλογές του 2018, ενώ ο κ. Ακιντζί βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση στη δική του πολιτική σκηνή και έχει να αντιμετωπίσει και τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν. Ισως η ένταση γύρω από την απόφαση της Βουλής να αναφέρεται το ενωτικό δημοψήφισμα του 1950 στα σχολεία προσφέρει και στους δύο μιαν ανάσα, απαλλάσσοντάς τους, προς το παρόν, από τις δύσκολες αποφάσεις που πρέπει να πάρουν για να συνεχιστεί ουσιαστικά η διαπραγμάτευση. Εάν δεν μπορούν να κάνουν αυτό το βήμα, δεν θα επανακτηθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ τους και η διαδικασία θα λήξει. Εάν μπορέσουν να συνεννοηθούν, θα έχουν και οι δύο κάτι να δείξουν στις κοινότητές τους ώστε να προχωρήσει παραπέρα η διαδικασία. Η αιφνίδια δοκιμασία και η ευκολία με την οποία οι δύο πλευρές έσπευσαν να περιχαρακωθούν πίσω από την ένταση δείχνουν ότι η γοητεία του διχασμού είναι πάντα μεγάλη. Θα δούμε αν είναι και ακαταμάχητη.