Το πλεονέκτημα των Νορβηγών

Το μεγαλύτερο κρατικό ταμείο του κόσμου διαθέτει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: περιθώριο χρόνου για να διαπραγματεύεται τίτλους όποτε θεωρεί ότι είναι η πιο συμφέρουσα στιγμή. Διαχειρίζεται κεφάλαια 831,28 δισ. ευρώ. Οι επενδυτικές πράξεις του κρατικού συνταξιοδοτικού ταμείου της Νορβηγίας, το οποίο τροφοδοτείται από τα πετρελαϊκά έσοδα της χώρας, μπορούν να διαρκέσουν από μία ώρα έως έξι μήνες. Ακολουθείται, όμως, μια στρατηγική για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση κόστους. «Ημαστε ένα κρατικό ταμείο που επενδύει σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και έτσι μπορούσε να εκτελούμε πράξεις με το χαμηλότερο δυνατό κόστος», δήλωσε ο Γκέιρ Οϊβιντ Νέιγκαρντ, επενδυτικός διευθυντής του πετρελαϊκού ταμείου συνταξιούχων της Νορβηγίας. Το μέγεθος του νορβηγικού ταμείου έχει υπερτριπλασιαστεί από τη χρηματοπιστωτική κρίση. Κατέχει περίπου το 1,3% των μετοχών των εισηγμένων εταιρειών σε παγκόσμια κλίμακα. Τα οικονομικά μεγέθη και ο μακροπρόθεσμος επενδυτικός ορίζοντας είναι τα πλεονεκτήματά του. Αλλά το τεράστιο ύψος των τοποθετήσεών του αποτελεί, επίσης, πρόκληση. Οι μεγάλες πράξεις έχουν γίνει ολοένα και πιο περίπλοκες για μετοχές και ομόλογα, παρά την επιτυχία του ταμείου να μειώνει, κατά μέσον όρο, το κόστος διαπραγμάτευσης στο διάστημα των τελευταίων ετών. «Δεν υπάρχουν πια τόσο μεγάλες διαχωριστικές γραμμές μεταξύ αγορών και κεφαλαίων, γεγονός που περιορίζει το φάσμα των επιλογών και έως έναν βαθμό δυσχεραίνει τις αποφάσεις», σχολιάζει ο επενδυτικός διευθυντής του Γκέιρ Οϊβιντ Νέιγκαρντ, αναφερόμενος στις εξελίξεις των «τελευταίων δεκαετιών». Εξηγεί, εν συνεχεία, πως «όταν διαπραγματεύεσαι σε τόσο μεγάλα μεγέθη υπάρχουν λίγοι που πουλούν και λίγοι που αγοράζουν, και αυτό δημιουργεί ολοένα και μεγαλύτερες προκλήσεις». Οι περισσότερες δυσκολίες αφορούν τη διαπραγμάτευση ομολόγων όπου υπάρχει έλλειψη ρευστότητας πάνω από μία 10ετία, συμπληρώνει ο κ. Νέιγκαρντ. Οι τιμές των κρατικών ομολόγων με υψηλή βαθμολογία έχουν εκτιναχθεί στα ύψη από τη Δύση μέχρι την Ιαπωνία, λόγω των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης, με τις αποδόσεις να έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Τον περασμένο Οκτώβριο, το κρατικό συνταξιοδοτικό ταμείο της Νορβηγίας αύξησε τις επενδύσεις σε μετοχές, για να εξασφαλιστούν υψηλότερες αποδόσεις, υιοθετώντας την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών της χώρας. Το 2015, το κόστος διαχείρισης ανήλθε στο 0,06% από το 0,08% το 2011. Ο ετήσιος όγκος συναλλαγών σε μετοχές είναι συγκρίσιμος με το χρηματιστήριο του Οσλο, που έφθασε το ένα τρισ. κορώνες Νορβηγίας, ή 112,052 δισ. ευρώ. Προτού αρχίσει να εργάζεται ως επενδυτικός διευθυντής του νορβηγικού ταμείου, ο 36χρονος κ. Νέιγκαρντ εργαζόταν επί μία 10ετία στη Norges Bank Investment Management, που είναι η επενδυτική μονάδα της κεντρικής τράπεζας της χώρας. Σήμερα καλείται να διαχειριστεί τα κεφάλαια του ταμείου σε μια δυσμενή περίοδο λόγω της υποχώρησης των τιμών του πετρελαίου από τα μέσα του 2014. Πρώτη φορά από τη δεκαετία του 1990, η κυβέρνηση απέσυρε πέρυσι χρήματα και σχεδιάζει να κάνει το ίδιο και φέτος, με αναλήψεις 121 δισ. κορωνών Νορβηγίας. Από τα μέσα του 2014, οι τιμές του πετρελαίου έχουν υποχωρήσει κατά 50%, μειώνοντας δραματικά τα έσοδα των πετρελαιοπαραγωγών χωρών. Βέβαια, το ταμείο εξασφαλίζει πάρα πολλά χρήματα από την καταβολή μερισμάτων, τόκων και προμηθειών από την ενοικίαση ακινήτων. Το σύνολο αυτών των εσόδων υπολογίζεται στα 200 δισ. κορώνες, ετησίως. Από την άλλη, τα εισερχόμενα κεφάλαια είναι λιγότερα, και έτσι δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια για αύξηση των επενδύσεων, ιδιαίτερα στον κλάδο των ακινήτων. «Μπορεί ορισμένες φορές να υπάρχει αναντιστοιχία και συχνά καλούμαστε να καλύψουμε τις ζημίες», καταλήγει ο κ. Νέιγκαρντ.

Το κρατικό συνταξιοδοτικό ταμείο της Νορβηγίας κατέχει περίπου το 1,3% των μετοχών των εισηγμένων εταιρειών, παγκοσμίως.